نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی تشریح کرد
نبود حساب ارزی، چالش نفت در بورس
یکی از مشکلات موجود در مسیر توسعه این شیوه معاملاتی نقل‌وانتقال ارز حاصل از صادرات است که در شرایط تحریم با اما و اگرهای خاص خود روبه‌رو خواهد بود. نیاز به استفاده از حساب ارزی در بخش‌های مرتبط با تسویه وجوه یکی از این موارد به‌شمار می‌رود اگرچه تقویت فرآیندهای بازاریابی و تلاش برای افزایش حجم فروش به کمک رشد تنوع خریداران بین‌المللی از این قبیل موارد به‌شمار می‌رود.به‌عنوان یک مثال مشخص نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی گفت: علت عدم موفقیت معامله عرضه سوم نفت در بورس انرژی به‌رغم حضور مشتریان خارجی، نداشتن حساب ارزی بود که در حال رفع این مشکل هستیم. امیرحسین تبیانیان، نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی در گفت‌وگویی با مهر، با بیان اینکه بورس فضای شفافی به‌شمار می‌رود که محوریت آن، اطلاع‌رسانی عام است، گفت: دغدغه اصلی وزارت نفت، فروش نفت است نه طُرُق فروش آن؛ به همین منظور از روش‌های متفاوتی برای فروش نفت استفاده می‌کند.
البته باید توجه داشت که فروش نفت در بورس انرژی، روش جدیدی است که کارآمدی آن به مرور زمان مشخص می‌شود، اما به‌طور کلی راه‌اندازی و استفاده از آن ضرری برای کشور ندارد.وی افزود: از ابتدای بهمن ماه سال‌جاری، عرضه نفت در بورس منظم شد؛ درحالی‌که اگر این روش فروش نفت ناکارآمد بود، پس متقاضی زیادی نداشتیم. این در شرایطی است که مراجعه به ما به‌ویژه از کشورهای خارجی، چند برابر شده و باتوجه به اینکه ایران از ابتدای دوره فروش نفت‌خود، از شیوه بورسی برای فروش نفت استفاده نکرده است، مشتریان کنونی می‌خواهند از صحت، امنیت و پایداری عرضه نفت در بورس آگاه و مطمئن شوند.این مقام مسوول با اعلام اینکه گاهی متقاضیانی برای ١٠ میلیون بشکه نفت هم درخواست دارند، ادامه داد: نقل‌وانتقالات مالی آنها زمانبر است و گاهی بیش از سقف زمانی تعیین شده واریز پول برای کارگزاری زمانبر می‌شود، البته این مشتریان زمان برای تحویل و خرید نفت دارند.
بورس، فضایی شفاف و کم‌ریسک
به گفته تبیانیان، قیمت‌های مختلفی به‌عنوان قیمت پایه‌ای نفت عنوان می‌شود که رقم مدنظر بهای نفت ایران به مقصد مدیترانه(گران‌ترین مقصد) است که به‌عنوان نرخ پایه مطرح شده و تخفیف‌ها اعمال می‌شود. در آخرین معامله نفت در بورس انرژی، درحالی‌که نرخ نفت برنت به ٦٦ دلار رسید و با توجه به تقاضای موجود و مجوز ما تخفیفات اعمال می‌شود که ١٦ دلار نسبت به نرخ نفت برنت ارزان‌تر است، در نهایت، هر بشکه نفت در عرضه اخیر ۲۵/ ۵۲ دلار برای هر بشکه معامله شد؛ به همین دلیل است که باید گفت بورس فضایی شفاف و کم‌ریسک است.نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی تصریح کرد: عرضه اصلی روز دوشنبه مورخ ۲۸/ ۱۱/ ۹۷ بود، اما ثبت‌سفارش را برای سه‌شنبه مورخ ۲۹ بهمن سال‌جاری نیز باز گذاشتیم تا شبهه‌ای برای تبانی و همکاری از سوی عرضه‌کننده نفت در بورس و خریدار آن وجود نداشته باشد؛ به‌طور کلی برای جلب اعتماد متقاضیان به‌ویژه خارجی‌ها باید عرضه نفت در بورس بارها تکرار شود؛ از سوی دیگر هرچه میزان تقاضا بیشتر باشد، حجم و تعداد عرضه افزایش می‌یابد.
وی با اعلام اینکه در عرضه سوم نفت در بورس دو مشتری خارجی پای معامله بودند، اظهار کرد: متقاضیان خارجی معمولا با ثبت یک شرکت ایرانی اقدام به حضور در بورس می‌کنند که این روش به معنای مشارکت با شرکت ایرانی نیست؛ با شرایط کنونی در بورس انرژی می‌توان بدون احراز هویت نفت‌خریداری کرد و تنها در راس بورس انرژی که شامل رئیس بورس می‌شود، نماینده تام‌الاختیار متقاضی خارجی که در ایران شرکتی ایرانی ثبت کرده و شناسه خرید در بورس دارد برای انجام روند خرید به شرکت نفت معرفی می‌شود.
عرضه منظم نفت در بورس، اعتماد‌سازی برای مشتریان
نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی، عرضه منظم نفت در بورس را دلیل افزایش متقاضیان خارجی دانست و گفت: اتفاق خوبی که در نتیجه استفاده از روش فروش نفت در بورس افتاده است، تلاش کارگزاری‌های سراسر کشور در راستای مشتری‌یابی برای خرید نفت از طریق بورس است؛ چراکه این کارگزاری‌ها در ازای مشتری‌یابی، کارمزد دریافت می‌کنند و همین موضوع انگیزه‌ای شده است تا شرکت ملی نفت، بدون ریالی هزینه، از شبکه بازاریابی گسترده‌ای در کشور بهره‌مند شود که تا ١٠ برابر، حجم مکاتبات و مذاکرات شرکت‌های خارجی افزایش می‌یابد.تبیانیان علت عدم موفقیت معامله عرضه نفت در بورس نفت با مشتریان خارجی را نداشتن حساب ارزی اعلام کرد و ادامه داد: متاسفانه سپرده‌گذاری حساب ارزی نداریم؛ از سویی دیگر ما باید بدون اینکه با مشتری روبه‌رو شویم، محموله‌ها را بفروشیم، اما راهکارهای جدیدی را برای دریافت ارز بررسی کرده و درحال حل مشکل هستیم.
این مقام مسوول با بیان اینکه برای خرید یک میلیون بشکه نفت باید حدود ۳ میلیون دلار پرداخت شود، توضیح داد: مشتریان خارجی می‌توانند از طریق صرافی‌ها، اقدام به واریز وجه کنند، اما از آنجا که هنوز روش فروش نفت در بورس برای ایران روشی نوین محسوب می‌شود، چندان اعتماد ندارند و مایل نیستند که واریز مبلغ محموله را به‌صورت ریالی داشته باشند؛ این درحالی است که هرگونه تسویه ارزی باعث می‌شد قبل از عرضه، با مشتری و متقاضی روبه‌رو شویم که شرکت ملی نفت به هیچ عنوان موافق چنین رویه‌ای نیست.
طبق گفته وی، مشتریان خارجی نفتی ایران که به بورس مراجعه کردند، از کشورهایی از جمله چین، ترکیه و امارات بودند که البته از آنجا که ایران با این کشورها مراودات مالی دارد، مشکل چندانی برای تسویه ارزی یا ریالی ندارند؛ چراکه منابعی در داخل کشور از محل تجارت با این کشورها در اختیارشان قرار دارد. از سوی دیگر، ما در اصلاحیه جدید اطلاعیه خرید نفت از بورس، شرط محدودیت مقصد را برداشته‌ایم و احراز صلاحیت نیز برای خریدار مدنظر نیست. اما به‌طور کلی اینکه گفته می‌شود محموله نفت ایران به سمت برخی کشورهای خاص برود، امری غیرمعقول و غیر اقتصادی است.
تبیانیان در پاسخ به پرسشی درباره اینکه شرط شرکت ملی نفت ایران برای عرضه نفت در بورس، ممانعت از حضور خریداران نفت از بورس در بازارهای سنتی شرکت ملی نفت است، اظهار کرد: طبیعتا پالایشگاه‌ها و خریداران نفتی که از شرکت ملی نفت ایران خرید می‌کنند، دارای قراردادهای بلندمدت هستند که به‌صورت سنتی و طولانی‌مدت خرید نفت ایران را انجام می‌دهند؛ بنابراین مشتریانی که از بورس نفت خرید می‌کنند، بازاریابی جدیدی انجام داده و به مشتریان غیرسنتی ایران می‌فروشند. اما در بورس نمی‌توانیم قرارداد ترن ببندیم.نماینده شرکت ملی نفت ایران در بورس انرژی تصریح کرد: اقدامات آتی برای تنوع‌بخشی به فروش نفت را در دست بررسی داریم که می‌توان به معاملات کاغذی اشاره کرد. با وجود آنکه ایران سال‌ها پیش مقوله فروش نفت در بورس را مورد بررسی قرار داده بود، اما به تازگی، امارات این شیوه فروش را عملیاتی کرد. خوشبختانه ابزارهای مالی متعددی در بورس برای انواع فروش نفت وجود دارد.
فروش نفت‌خام آسان، بازاریابی آن دشوار
بر اساس گفته‌های این کارشناس صنعت نفت، فروش نفت‌خام ساده‌تر از فروش فرآورده‌های نفتی است؛ چراکه برای فروش نفت‌خام در شرایط تحریم معافیت‌هایی وجود دارد؛ اما این رویه برای فرآورده‌های نفتی چنین نیست؛ از طرف دیگر بازاریابی نفت‌خام دشوارتر از بازاریابی فرآورده‌های آن است؛ البته نظر کرباسیان، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، حرکت به سمت توسعه فروش فرآورده‌های نفتی بود. تبیانیان با تاکید بر اینکه بازاریابی نفت‌خام دشوارتر از بازاریابی فرآورده‌های نفتی است، خاطرنشان کرد: با توجه به این حقیقت برای اینکه بخواهیم خریداری را جذب خرید نفت ایران کنیم، باید امتیازهایی را در نظر بگیریم، اما این مقوله به این معنا نیست که راهی برای فروش نفت نباشد؛ حتما راهی هست؛ اما هر اقدامی در دنیا، هزینه‌های خاص خود را دارد که با پرداخت و تقبل این هزینه‌ها، هدف حاصل می‌شود.
وی ادامه داد: اینکه مطرح می‌شود در کمیته ۵ نفره فروش نفت در دوران تحریم‌های قبلی، ۸ دلار تخفیف برای مشتریان در نظر گرفته شده بود، مقوله کاملا صحیحی نیست؛ چراکه تعیین قیمت نفت ایران در هر برهه زمانی، متفاوت است که با تکیه بر قیمت‌های بین‌المللی، به‌صورت روزانه بررسی شده از سمت معاونت امور بین‌الملل شرکت نفت، در اختیار کمیته ۵ نفره قرار می‌گیرد. اما اینکه برخی معتقدند وزیر نفت قرار است، جبران کسری فروش نفت را گردن بورس انرژی بگذارد صحیح نیست چرا که بورس انرژی و عرضه نفت در این محل یک روش محسوب می‌شود که قرار است تنوع‌بخشی به روش‌های صادراتی نفت باشد نه جبران کسری صادرات در آن دنبال شود.
وزارت نفت، پیشگام در راه‌اندازی بورس نفت
این مقام مسوول با اعلام اینکه سال ۹۶، وزارت نفت طرح فروش نفت از طریق بورس انرژی را به هیات دولت ارائه کرد، اظهار کرد: در آن دوره، هیات دولت با این طرح موافقت نکرد و پیش‌نویس طرحی که تقدیم شورای سران سه قوه شد نیز از سمت وزارت نفت انجام شد. از سوی دیگر باید بدانید که وزارت نفت صد درصد موافق تسویه ارزی بود.وی افزود: سقف پیشنهاد عرضه نفت در بورس انرژی از سمت وزارت نفت بیش از رقم کنونی بود. بنابراین باید گفت وزارت نفت متولی بورس نفت بود. همچنین این مقوله که پیش‌پرداخت محموله‌ها نیز کاهش یابد، تسویه ریالی باشد، سقف بازپرداخت افزایش یابد نیز از سمت وزارت نفت مطرح شد. از سوی دیگر یکی از نکاتی که در این میان می‌تواند برای این روند چالش ایجاد کند، مغایرت زمان پرداخت ارزش محموله در قبال معرفی کشتی مورد نظر خریدار بود. به این معنا که خریداران باید ظرف ۱۰ روز نفتکش مورد نظر خود را به شرکت ملی نفت معرفی می‌کردند که با توجه به تاخیر در پرداخت، این زمان بیشتر می‌شد که در اصلاحیه اطلاعیه اخیر مجددا بعد از زمان ۱۰ روز، ۱۰ روز دیگر زمان در اختیار خریداران قرار دادیم و به این ترتیب متقاضیان حدود بیش از ۲۰ روز زمان دارند تا نفتکش موردنظر خود را به شرکت ملی نفت ایران معرفی کنند. براساس گفته‌های تبیانیان، متقاضیان نسبت به این موضوع به‌شدت سختگیر هستند، چراکه در صورتی که نفتکش خود را معرفی نکنند و محموله را تحویل نگیرند، ۶ درصد از ارزش محموله به نفع شرکت ملی نفت ایران مصادره شده و نیم درصد نیز کارمزد دارد که در نهایت خریداران متضرر می‌شوند.
قیمت بورسی نفت جذاب‌تر از قیمت سنتی آن
این مقام مسوول با تاکید بر اینکه مجوزهای لازم برای تخفیف قیمت در بورس انرژی را داریم، گفت: با توجه به اینکه مشتریان زیادی برای خرید نفت از بورس مراجعه کرده‌اند، این روند نشان می‌دهد که خرید نفت از بورس جذاب‌تر بوده است.از سوی دیگر مهم‌ترین مزیت این فروش را باید احتمال (ریسک) صفر برای عدم دریافت پول در نظر گرفت. چراکه در این صورت محموله‌ای تحویل داده نمی‌شود. بنابراین قیمت نفت عرضه شده در بورس نسبت به روش‌های سنتی جذاب‌تر است.
ارسال نظر