نقش نرخ بهره در آینده اقتصاد جهان چیست؟
۲۰۲۰؛ سال جذاب بازارهای نوظهور
سیاست انبساطی اقتصادهای نوظهور
بانک‌های مرکزی اقتصادهای نوظهور از هند تا برزیل سیاستی را پیش‌گرفته‌اند تا بتوانند اقتصاد جهانی را پشتیبانی کنند، در حالی‌که همتایان آنها در کشورهای توسعه‌یافته سعی دارند تا سیاست خنثایی را در پیش بگیرند. درحالی‌که سیاست‌گذاران در فدرال رزرو و بانک‌های مرکزی اروپا ظاهرا قصد دارند تا نرخ بهره را ثابت نگه‌دارند، بسیاری از بانک‌های مرکزی کشورهای در حال توسعه برای کاهش بیشتر نرخ بهره برنامه‌ریزی کرده‌اند. این اقدام باید به اقتصاد جهانی که اکنون گرفتار ضعیف‌ترین رشد خود در دهه‌های اخیر است، کمک کند. اولریخ لوچتمان، رئیس بخش ارز در دویچه بانک فرانکفورت در گزارشی که این ماه منتشر کرده بود در این مورد گفت که بسیاری از بازارهای نوظهور در موقعیت مناسبی قرار دارند تا بتوانند اثرات رکود اقتصادی را با سیاست‌های انبساطی پولی خود از بین ببرند. علاوه بر این، این سیاست‌های انبساطی قادر خواهد بود تا نیروی مناسبی به خود اقتصادهای نوظهور نیز تزریق کند و این اقدامات حتی می‌تواند برای کشورهای توسعه‌یافته نیز مفید قلمداد شود.
رشد سریع‌تر
در همین زمینه، انتشار گزارشی توسط اقتصاددانان مورگان استنلی- شرکت خدمات مالی آمریکایی- که این هفته منتشر شده بود مورد توجه قرار گرفت. در این گزارش پیش‌بینی شده است که بازارهای نوظهور در سال آینده ۴/ ۴ درصد رشد خواهند کرد، که سه برابر بیشتر از رشد اقتصادی کشورهای گروه ۱۰ است. آلمان، آمریکا، ایتالیا، بریتانیا، بلژیک، ژاپن، سوئد، سوئیس، فرانسه، کانادا و هلند کشورهای عضو این گروه هستند. رشد اقتصادی این کشورها برای سال آینده ۳/ ۱ درصد تخمین زده شده است. بعد از اینکه در سال ۲۰۱۹ از بین ۳۲ کشور، ۲۰ کشور سیاست‌های انبساطی را اجرا کردند، این گزارش پیش‌بینی کرده است ۱۳ بانک مرکزی در سال ۲۰۲۰ نیز نرخ بهره را کاهش دهند. این اقدام کمک می‌کند که میانگین جهانی سیاست نرخ بهره به پایین‌ترین سطح در هفت سال گذشته برسد. با اینکه اخیرا نشانه‌هایی مبنی بر تثبیت رشد اقتصادی جهان به دلیل بهبود روابط آمریکا و چین در جبهه جنگ تجاری ایجاد شده است، اما سرمایه‌گذاران دلایل بیشتری برای تزریق پول خود در بازارهای نوظهور می‌بینند. در بین بازارهای نوظهور کره جنوبی و برزیل کشورهایی هستند که کاهش‌های زیادی در نرخ بهره را در دستور کار دارند، در حالی‌که به نظر می‌آید کشورهایی مانند چین و تایلند در مورد سیاست‌های انبساطی محتاطانه‌تر عمل می‌کنند. تحلیلگران معتقدند در هند نیز، شرایط اقتصادی به گونه‌ای است که به احتمال زیاد سیاست‌گذاران را مجبور خواهد کرد دست به کاهش بیشتر نرخ بهره بزنند. چین که نقش بزرگی را برای دیگر بازارهای نوظهور بازی می‌کند، سیگنال‌های مبهمی به بیرون مخابره می‌کند. رشد اقتصادی این کشور به پایین‌ترین حد در طول ۳ دهه گذشته رسیده است و قیمت‌های کارخانه‌ای این کشور نیز به بیشترین مقدار از سال ۲۰۱۶ رسیده است. هم‌اکنون، نرخ بهره حقیقی، در بازارهای نوظهور وضعیت نسبتا مناسبی در مقایسه با بازده حقیقی منفی در برخی از اقتصادهای توسعه‌یافته دارد. نرخ‌های واقعی هنوز در کشورهای آسیایی و بازارهای نوظهور مثبت هستند و هنوز فرصت بسیاری دارند تا پایین‌تر بیایند. این موضوع به این معنی است که کاهش نرخ بهره در این کشورها پتانسیل زیادی برای سود سرمایه سرمایه‌گذاران ایجاد کرده است. و از طرف دیگر در اقتصادهای توسعه‌یافته به دلیل نرخ بهره حقیقی منفی، قدرت مانور پایینی از طریق کاهش نرخ بهره وجود دارد. به‌طور کلی به نظر می‌آید سال ۲۰۲۰ سال خوبی برای بازارهای نوظهور باشد.
