سال ۹۷؛ حمایت از کالای ایرانی و جایگاه مغفول صنعت لیزینگ
بر این اساس، به‌نظر می‌رسد نقش شرکت‌های لیزینگ که عامل رونق تقاضا در اقتصادهای پیشرو هستند، اهمیت قابل‌توجهی داشته باشد. اما تاکنون بانک مرکزی درخصوص مفهوم‌سازی نقش و جایگاه صنعت لیزینگ در رشد و توسعه اقتصادی فعال عمل نکرده و چه در نقش قانون‌گذار و سیاست‌گذار و حتی دستگاه نظارتی، نتوانسته نقش موثر و کارآمدی ایفا کند. مزیت اصلی صنعت لیزینگ نسبت به سایر نهادهای مالی، آن است که منابع مالی در این روش به‌طور واقعی صرف تامین کالاهای با دوام سرمایه‌ای و مصرفی شده و نه تنها موجب افزایش فروش محصولات بنگاه‌های اقتصادی می‌شود، بلکه قدرت خرید مصرف‌کننده را نیز بهبود می‌بخشد. نگاهی به آمارهای جهانی منتشر شده توسط گروه وایت کلارک درخصوص صنعت لیزینگ نشان می‌دهد یکی از مهم‌ترین ابزارهای کشورها برای خروج از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۹، به‌منظور خروج از تلاطم، رشد عملکرد و کنترل ریسک، تقویت و توجه ویژه به صنعت لیزینگ بوده است. موضوع قابل‌توجه برای قانون‌گذاران کشور و سیاست‌گذاران بانک مرکزی، آنکه صنعت لیزینگ در چین به‌عنوان مهم‌ترین محرک رشد اقتصادی در دوازدهمین برنامه ۵ ساله (۲۰۱۵-۲۰۱۱) این کشور انتخاب شده بود و سیاست‌های تسهیل فضای کسب‌و‌کار لیزینگ در چین، از طریق تغییر مبانی مالیات ارزش افزوده، زمینه رشد تصاعدی این صنعت را فراهم کرده است.به‌منظور عارضه‌یابی جهت رفع موانع و تسهیل فضای کسب‌و‌کار، بر مبنای مدل تحلیلی سه‌شاخگی می‌توان به عارضه‌هایی در سه حوزه عوامل ساختاری، عوامل محتوایی و عوامل زمینه‌ای (محیطی) اشاره کرد:
عوامل ساختاری
نبود سیاست‌های لازم برای توسعه صنعت لیزینگ در اسناد بالادستی (مانند سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ یا برنامه‌های توسعه ۵ ساله)
لیزینگ یکی از ابزارهای برون‌‌رفت از سیستم تامین مالی سنتی و مبتنی‌بر تسهیلات متداول بانکی است؛ زیرا یک جریان پایدار تامین مالی مبتنی‌بر فروش تجهیزات و دارایی‌ها و سایر اقلام با دوام فراهم می‌کند.
قوانین نامناسب بانک مرکزی
متاسفانه دستورالعمل اجرایی تاسیس، فعالیت و نظارت بر شرکت‌های لیزینگ (واسپاری)، در ماده ۵۳ آزادی عمل برای اصناف برای فروش اقساطی کالای خود را فراهم کرده است و چنین مواردی موجبات ایجاد بازار غیر متشکل در حوزه لیزینگ و عدم امکان نظارت مکفی را فراهم کرده است.
ساختار حاکمیتی و سیاست‌های بانک مرکزی
بررسی قوانین تدوین شده ازسوی بانک مرکزی، ساختار رسمی این نهاد ناظر و همچنین جهت‌گیری‌های سیاستی و اجرایی بانک مرکزی نشان‌دهنده تمرکز بیش از اندازه این نهاد روی موضوع بانکداری بوده است.
قوانین اعمالی نامناسب در حوزه مالیاتی بر صنعت لیزینگ
این صنعت به لحاظ کارکردی، بسیار مشابه فعالیت تسهیلات‌دهی بانک‌ها عمل می‌کند؛ ولی شرکت‌های لیزینگ مشمول قانون مالیات ارزش افزوده شده‌اند و این مورد یکی از مهم‌ترین محرک‌های عدم‌توسعه این صنعت محسوب می‌شود.
عوامل محتوایی
کمبود مدیران و نیروی انسانی نخبه فعال در صنعت لیزینگ
در این حوزه، نقش بانک مرکزی و پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی برای همکاری با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جهت ایجاد چنین گرایشی در رشته‌های مدیریت مالی و تربیت پژوهشگرانی در این زمینه، غیر قابل‌انکار است.
عدم ایفای نقش جدی واحدهای برنامه‌ریزی و تحقیق و توسعه در شرکت‌های لیزینگ
واحدهای تحقیق و توسعه در شرکت‌های لیزینگ باید نقش متناسب با فلسفه وجودی چنین واحدهایی از جمله توجه ویژه به نوآوری و بازاریابی خدمات لیزینگ را بیشتر ایفا کنند. این واحدهای سازمانی می‌توانند با فعال کردن فین‌تک‌ها یا شرکت‌های استارت آپ در حوزه لیزینگ، استفاده مردم از خدمات لیزینگ‌ها را تسهیل کنند.
عدم توسعه زیرساخت‌های IT و نبود core Leasing
در فضای امروزی کسب‌و‌کار، توسعه کسب‌و‌کار‌ها و صنایع با فناوری اطلاعات گره خورده است. صنعت لیزینگ به دلیل عدم توسعه کافی، در زمینه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و حتی سیستم‌های نرم‌افزاری مشابه core banking و core insurance نیز نتوانسته رشد مناسبی کند.
عدم ایفای نقش جدی پژوهشکده پولی و بانکی وابسته به بانک مرکزی در توسعه صنعت لیزینگ
در این پژوهشکده اساسا گروه پژوهشی با موضوع لیزینگ ایجاد نشده است؛ این پژوهشکده می‌تواند سالنامه آماری صنعت لیزینگ را که داده‌هایی برای تحلیل‌های آتی فراهم می‌آورد گردآوری و منتشر کند.
عوامل زمینه‌ای (محیطی)
اقتصاد بانک‌محور در کشور
شرایط در کشور می‌تواند به‌گونه‌ای تغییر یابد که گزینه لیزینگ (برای تخصص‌گرایی تسهیلات بانکی) یکی از مطلوب‌ترین گزینه‌های تامین مالی محسوب شود.
عدم شکل‌گیری انجمن‌های حرفه‌ای مکفی در صنعت لیزینگ
موفقیت یک صنعت درون‌زا است و عمق‌بخشی به فعالیت شرکت‌های لیزینگ نیز می‌تواند باعث ترغیب مردم شود. پیگیری چنین موضوعاتی در سطح جامعه اغلب از طریق نهادها، انجمن‌های حرفه‌ای و سندیکاهای کارفرمایی برای یک صنعت انجام می‌شود.
فرهنگ‌سازی درخصوص بازاریابی خدمات صنعت لیزینگ (و حل مساله لیزینگ‌های غیر مجاز)
آنچه باعث عدم دید مثبت در جامعه شده است، در نظر اول عدم‌اطلاع‌رسانی مقتضی شرکت‌های لیزینگ از خدماتشان و حتی نحوه بهره‌مندی افراد است. نکته دوم، احساس جعبه سیاه بودن محاسبات لیزینگ و نکته سوم، بوروکراسی پیچیده و گاه طولانی فرآیند لیزینگ است.
عدم حضور و ورود شرکای خارجی برای توسعه صنعت لیزینگ در کشور
ضرورت همکاری‌های بین‌المللی، شرکت‌های جوینت ونچر و ایجاد کنسرسیوم‌های تخصصی در صنعت لیزینگ کشور برای فعالیت در حوزه کالاهای سرمایه‌ای بزرگ‌مقیاس هم برای بهبود مدیریت در این صنعت و هم برای تامین سرمایه مکفی، بسیار حائز اهمیت است.
ارسال نظر