محدودیت دامنه نوسان؛ مستلزم دستورالعمل مدون
هرچند اعتقاد دارم که وجود دامنه نوسان با هر سقفی، چه یکدرصد و چه ۶درصد، یک عامل محدودکننده و آسیبزننده به جریان اطلاعات بورس است و به عنوان مانعی برای شنیده شدن فریاد اقتصاد توسط سیاستگذاران عمل خواهد کرد، اما از طرف دیگر اعتقاد دارم در شرایطی که برای بیش از ۳۰سال همه فعالان بازارسرمایه ایران با این محدودیت مواجه بوده و به نوعی به آن عادت کردهاند، کنار گذاشتن یکشبه آن بهراحتی میسر نیست.
به نظر میرسد وقت آن فرارسیده است که سازمان بورس قاعدهای را برای تغییر دامنه نوسان مشخص کند. همچنین باید تدبیری برای تغییرات مداوم و بدون برنامه دامنه نوسان اندیشیده شود. بنابراین پیشنهاد میشود سازمان بورس، برای دامنه نوسان و تغییرات آن یک شیوهنامه تدوین کند. با این شیوهنامه دامنه نوسان بر مبنای وقایع مهم و سایر شاخصهای اقتصادی، به صورت خودکار تغییر خواهد کرد. همچنین با تدوین چنین دستورالعملی، مسوولیت تغییرات آن از دوش هیاتمدیره سازمان بورس خارج خواهد شد و دیگر نیازی به تشکیل جلسات ۶ صبح نخواهد بود و از آن مهمتر اینکه بازار از این به بعد پیشبینیپذیرتر میشود. بهعنوان مثال، اگر نوسان دلار بازار آزاد (یا نرخ سکه طلا) را بهعنوان یک شاخص از وقوع شوکهای اقتصادی در نظر بگیریم، در صورتی که فاصله کمترین قیمت و بیشترین قیمت در ۳۰روز متوالی از ۵درصد بیشتر شد، پرچم قرمز را بالا ببریم؛ در این صورت مکانیزم تغییر دامنه نوسان بورس میتواند به صورت خودکار فعال شده و دامنه نوسان جدید را ۵درصد افزایش دهد.
همچنین اگر نوسان کمترین قیمت و بیشترین قیمت در ۷روز متوالی از ۲درصد کمتر بود، پرچم سبز فعال شده و دامنه نوسان سهام به ارقام قبلی بازگردد؛ از اینرو میتوان نام این شاخص را که با پرچمهای سبز و قرمز به فعالان و مدیران بازار علامتمیدهد، «شاخص اطمینان» نامگذاری کرد. البته این یک پیشنهاد اولیه است و کارشناسان و اندیشمندان میتوانند هر شاخص اقتصادی دیگر را که بتواند بهسرعت وضعیت قرمز اقتصاد را شناسایی و افشا کند جایگزین آن کنند و جزئیات این پیشنهاد را براساس تجربه و دانش خود اصلاح کنند؛ به امید آنکه با تدوین چنین مقرراتی بازارسرمایه به سمت پیشبینیپذیری بیشتر حرکت کند.