پنج بحران پیش‌رو
نخستین نکته، افزایش برنامه‌های حمایتی و مبارزه موثرتر با همه‌گیری کروناست. تردیدی وجود ندارد که در آینده میزان بسیار بالاتری نقدینگی به اقتصاد آمریکا تزریق خواهد شد. دموکرات‌های کنگره با درخواست ترامپ یعنی افزایش رقم چک‌ها برای شهروندان از ۶۰۰ به ۲هزار دلار موافقت کرده بودند، اما جمهوری‌خواهان با این برنامه مخالفت کردند. احتمالا رقم چک‌های بعدی بین ۱۴۰۰ تا ۲هزار دلار خواهد بود. همچنین در برنامه جدید که بایدن معرفی کرده حمایت‌هایی برای خانواده‌ها، شرکت‌های کوچک، صاحبان کسب‌وکارها و نیروی کار در نظر گرفته شده است. به دولت‌های ایالتی و محلی نیز کمک خواهد شد. وعده‌هایی که بایدن درباره «پیروی از علم» و درخواست از شهروندان برای استفاده از ماسک طی ۱۰۰روز نخست ریاست‌جمهوری داده، سبب مهار شدن نسبی همه‌گیری خواهد شد. با آنکه واکسن‌هایی ساخته و توزیع شده و واکسیناسیون درحال انجام است، اما روند آن کند است. بایدن قول داده بر سرعت توزیع واکسن و واکسیناسیون بیفزاید اما عمل به این وعده آسان نیست، زیرا موانعی در برابر مراحل گوناگون تولید و توزیع واکسن و واکسیناسیون وجود دارد. اجرای برنامه حمایتی که بایدن پیشنهاد داده برخی اثرات همه‌گیری را در حوزه نابرابری‌ها جبران خواهد کرد و اگر برنامه مربوط به واکسیناسیون همان‌طور که انتظار می‌رود موثر باشد، روند بهبود شرایط اقتصادی ادامه پیدا خواهد کرد. دومین نکته، تحول در بخش زیرساخت‌ها و وضعیت آب و هواست. انجمن مهندسان شهرساز آمریکا اخیرا رتبه زیرساخت‌های این کشور را پایین اعلام کرده است. بایدن وعده داده ۲ هزار میلیارد دلار صرف توسعه جاده‌ها، پل‌ها، ساخت مسکن، بزرگراه‌ها، توسعه انرژی پاک و... کند. او معتقد است بهبود زیرساخت‌ها برای بالا بردن رقابت‌پذیری اقتصاد آمریکا در سطح جهان، بهبود وضعیت بازار کار و جلوگیری از تغییرات آب و هوایی حیاتی است. توسعه زیرساخت‌ها یکی از معدود موضوعاتی است که هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه بر ضرورتش تاکید دارند و توافق بر سر آن آسان است. با این حال پیشنهاد سال ۲۰۱۷ ترامپ برای اختصاص هزار میلیارد دلار جهت توسعه این بخش به‌دلیل مخالفت‌هایی که وجود داشت بدون نتیجه باقی ماند. برنامه‌هایی که از سوی نیروهای ترقی‌خواه در زمینه مبارزه با تغییرات آب و هوایی مطرح می‌شود سبب نخواهد شد حمایت از برنامه بایدن در زمینه توسعه زیرساخت‌ها محدود شود، زیرا بخش اعظم مخالفت‌ها با سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌ها از سوی جمهوری‌خواهان مطرح بود. کنترل دموکرات‌ها بر هر دو مجلس کنگره امیدواری به اقدام در این حوزه را بیشتر کرده است. اما به یک موضوع باید توجه کرد و آن این است که اگرچه سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها به رونق اقتصاد و بهبود وضعیت اشتغال منجر می‌شود، اما این سرمایه‌گذاری‌ها سبب افزایش بدهی دولت خواهد شد. طی دوره همه‌گیری کرونا این بدهی از ۱۰۶ درصد تولید ناخالص داخلی به ۱۳۶ درصد آن افزایش یافته است.
سومین نکته مهم، وضعیت شرکت‌های بزرگ فناوری است. سال ۲۰۱۹ وزارت دادگستری آمریکا تحقیقات ضدتراست را درباره برخی از موفق‌ترین شرکت‌های سیلیکون ولی آغاز کرد. نخستین نتایج آن اقدام اخیرا، تشکیل پرونده‌هایی برای دو شرکت فیس‌بوک و گوگل است. طی چند دهه اخیر مقررات مربوط به فعالیت شرکت‌های بزرگ فناوری اصلا سختگیرانه نبوده و حتی تردیدها درباره مفید بودن گسترش فعالیت این شرکت‌ها به حوزه‌های به ظاهر غیرمرتبط سبب نشد مقررات یاد شده سختگیرانه شود. درحال‌حاضر در کنگره هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه خواهان تدوین قوانین سختگیرانه ضدتراست هستند و در برخی موارد موضوع چند پاره شدن شرکت‌ها مطرح شده است. اگرچه بسیار بعید است این اتفاق رخ دهد. اما بر نظارت و قوانین در حوزه‌های گوناگون از تصاحب تا حریم خصوصی کاربران افزوده خواهد شد. همچنین شرکت‌های یاد‌شده باید شفافیت بیشتری در حوزه الگوریتم‌هایی که برای جمع‌آوری و پخش اطلاعات استفاده می‌کنند داشته باشند. اصلاحات در حوزه مقررات و نظارت‌ها در بخش فناوری ابهام‌هایی در بین شرکت‌های فعال در این بخش به‌وجود خواهد آورد. کاهش سهم شرکت‌های بزرگ فناوری در بازار در بلندمدت به نفع مصرف‌کنندگان خواهد بود. چهارمین نکته، روابط با چین است. سال ۲۰۱۱ بایدن گفته بود افزایش قدرت چین یک تحول مثبت برای آمریکا و جهان است. امروز دیدگاه او ۱۸۰ درجه تغییر کرده است اما رویکرد بایدن در مقایسه با رویکردی که ترامپ در قبال چین داشت. متفاوت خواهد بود. وظیفه بایدن این است که ترتیبی دهد تا بن‌بست کنونی در روابط دو کشور به یک وضعیت باخت-باخت تبدیل نشود. تحلیلگران با گرایش‌های فکری گوناگون، جنگ تجاری ترامپ با چین را یک فاجعه اقتصادی توصیف می‌کنند. ترامپ نه تنها نتوانست چین را به دادن امتیازهای بزرگ وادار کند، بلکه جنگ تجاری نرخ رشد اقتصاد آمریکا را کم کرد. بایدن گفته است فورا تعرفه‌های کنونی بر کالاهای صادراتی چین را لغو نخواهد کرد اما برخی معتقدند در نهایت تعرفه‌ها لغو خواهد شد. رئیس‌جمهور جدید آمریکا رویکرد دیپلماتیک در قبال چین اتخاذ خواهد کرد. که شامل همراه کردن همپیمانهای آمریکا و گسترده‌تر کردن دیالوگ با چین در حوزه‌های مختلف از جمله مقررات سرمایه‌گذاری، دارایی‌های معنوی و حقوق‌بشر است. استفاده از تعرفه‌های کنونی به‌عنوان ابزار چانه‌زنی، اثرات منفی جنگ تجاری بر اقتصاد آمریکا را بیشتر خواهد کرد اما اگر در نهایت نتیجه‌ای حاصل شود که به نفع هر دو طرف باشد، شرایط بهتر خواهد شد. پنجمین نکته، روابط آمریکا با اروپا و انگلستان است. بسیاری از دموکرات‌ها مایلند آمریکا با اروپا روابط گسترده‌تر تجاری و با انگلستان روابط ویژه داشته باشد اما نباید انتظار داشت بایدن ائتلاف‌های تجاری جدید به‌وجود آورد. بایدن گفته است تا وقتی در داخل آمریکا سرمایه‌گذاری‌های بزرگ انجام نشود وارد هیچ توافق‌نامه جدید تجاری با دیگر کشورها نخواهد شد. این موضع‌گیری چیزی نیست که انگلستان را راضی کند. این کشور پس از جدایی از اتحادیه اروپا امیدهای عمیق به برقراری روابط تجاری خاص با آمریکا داشته است. بایدن طرفدار انزواطلبی تجاری نیست، اما موضع او در قبال تجارت آزاد نسبت به روسای‌جمهور دموکرات قبلی نظیر اوباما و کلینتون نرم‌تر نیست. بایدن وعده داده با همپیمانهای اروپایی آمریکا رابطه نزدیک‌تر برقرار کند. جلب حمایت برای اصلاح سازمان جهانی تجارت یکی از نخستین آزمون‌های دشوار بایدن در این حوزه است. هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه از رویه‌های گوناگون در سازمان جهانی تجارت ناراضی هستند. میزان موفقیت بایدن در جلب حمایت و همکاری اروپا نشان خواهد داد او در ایجاد ائتلاف‌های بین‌المللی تا چه حد موفق خواهد شد.
