برندگان و بازندگان تعرفه‌های جدید

البته در میان‌مدت بر هزینه خانوارها افزوده خواهد شد. برای مثال سال گذشته در آمریکا ۲/ ۱۷ میلیون خودرو به فروش رسید. وزیر بازرگانی آمریکا می‌گوید هزینه اضافی حاصل از تعرفه‌ها برای هر خودرو ۱۷۵ دلار است. به این ترتیب میزان کلی برای آن تعداد خودرو ۳ میلیارد دلار خواهد بود که رقم کمی نیست. اما برنامه اعمال تعرفه برای برخی صنایع مفید است. تولیدکنندگان فولاد و آلومینیوم در آمریکا این برنامه را فرصتی برای بالا بردن ظرفیت تولید می‌بینند. با اعمال تعرفه‌ها، تولیدکنندگان بر سرمایه‌گذاری خود برای توسعه فعالیت‌هایشان می‌افزایند و پیش‌بینی شده آنها مانند گذشته‌های دور بار دیگر بتوانند از ۸۵درصد ظرفیت تولید خود استفاده کنند. همچنین اگر تعرفه‌ها سبب شود میزان استفاده از ظرفیت تولید به ۸۰ درصد برسد، تقاضا برای زغال سنگ که در تولید فولاد استفاده می‌شود رشد دورقمی خواهد داشت.

بسیاری از کارشناسان معتقدند اقدام ترامپ که بسیار غیرمنتظره بوده بیش از آنکه سودمند باشد زیانبار خواهد بود و ضروری است هرگونه نارضایتی از عملکرد شرکای تجاری آمریکا در سازمان تجارت جهانی مطرح و حل شود. اما ترامپ در یک سال و اندی که در کاخ سفید مستقر بوده ثابت کرده اعتقادی به این رویه‌ها ندارد. عملی کردن ایده «اول آمریکا» در حوزه‌های مختلف یکی از اهداف ترامپ بوده و او در دوران تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری وعده داده بود تغییرات بزرگ در رویه‌های تجاری که به باور او غیرمنصفانه هستند ایجاد خواهد کرد. او پس از شنیدن واکنش‌ها به اعمال تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم گفت: «حتی اگر تعرفه‌های جدید به جنگ تجاری جدید در سطح بین‌المللی منجر شود مطمئن هستم که آمریکا در این جنگ پیروز خواهد شد. هنگامی که یک کشور صدها میلیارد دلار در مبادلات تجاری با دیگر کشورها از دست می‌دهد، جنگ تجاری چیز خوبی است و آمریکا به راحتی در آن پیروز خواهد شد.»

در واقع از دید ترامپ، زیان اصلی در هر جنگ تجاری بین آمریکا و کشورهای دیگر، به آن کشورها وارد خواهد شد، زیرا آن کشورها هستند که به صادرات کالا به آمریکا وابسته‌اند. ترامپ روز سه‌شنبه در یک توییت اعلام کرد اگر اتحادیه اروپا تدابیر تلافی‌جویانه اتخاذ کند نسبت به این تدابیر واکنش نشان خواهد داد. به نظر می‌رسد ترامپ قصد دارد در مرحله بعد فشارهایی بر اروپا وارد کند و هدف بعدی بخش خودروسازی اروپاست. در این میان، خودروسازان آلمانی نسبت به اقدامات حمایت‌گرایانه ترامپ بسیار آسیب‌پذیر هستند. شرکت بی ام و آلمان سالانه ۳۵۰هزار خودرو به آمریکا می‌فروشد که ۷۰ درصد آن در اروپا تولید شده است. درآمد حاصل از این فروش ۸ تا ۹ میلیارد دلار است و افزایش تعرفه به میزان ۵ تا ۱۰ درصد، زیانی بزرگ به این درآمد وارد خواهد کرد. در حال حاضر تعرفه واردات خودروهای آمریکایی به اروپا ۱۰ درصد و تعرفه واردات خودروهای اروپایی به آمریکا ۵/ ۲ درصد است.

برخی تحلیلگران می‌گویند هدف دولت آمریکا متوازن کردن این دو تعرفه است. سال ۲۰۱۶ از ۶میلیون خودرویی که از اروپا صادر شد، یک میلیون خودرو به آمریکا رفت که ۱۶ درصد کل را تشکیل می‌دهد. همچنین از ۶/ ۵۳ میلیارد دلار خودروی صادراتی آمریکا ۸/ ۱۱ میلیارد دلار به اروپا صادر شد. آمریکا پس از آلمان و ژاپن، سومین صادرکننده بزرگ خودرو در جهان است. برنامه ترامپ برای کاستن از کسری تجاری آمریکا در مراحل اولیه است. سال گذشته کسری تجاری آمریکا در معاملات با اروپا ۱۵۱میلیارد دلار بود.

نکته مهمی که مشاوران ترامپ باید به آن توجه کنند این است که اگر تعرفه‌ها اعمال شود شرکای تجاری آمریکا به‌ویژه آنهایی که بیشترین لطمه را از این تعرفه‌ها تحمل می‌کنند به دنبال بازارهای جدید برای صادرات کالاهای خود خواهند رفت و این موضوع سبب می‌شود ترامپ به هدف خود نرسد. همچنین اگر ترامپ موفق نشود شرکای تجاری آمریکا را به تجدید نظر در پیمان‌های تجاری وادار کند در عمل مصرف‌کنندگان آمریکایی لطمه خواهند دید البته به صادرکنندگان فولاد و آلومینیوم به آمریکا نیز زیان وارد خواهد شد. در نهایت سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی به دلیل ابهام‌های جدید دچار زیان خواهند شد. ابتدای این هفته شاخص‌های مالی در بورس‌های بزرگ جهان تحت تاثیر تصمیم ترامپ به شدت کاهش یافتند؛ البته احتمال اعمال نشدن تعرفه‌ها سبب شد در دو روز اخیر بخشی از این کاهش جبران شود.