در نتیجه مسوولان مربوطه به فکر ایجاد سازوکاری برای افزایش بهره‌وری در تجارت و افزایش ضریب اطمینان فعالیت‌های اقتصادی افتادند. به عقیده این گروه راه‌اندازی بورس ارز مناسب‌ترین گزینه خواهد بود که نه تنها پوشش نوسانات نرخ ارز را به دنبال خواهد داشت‌، بلکه به وسیله ابزارهایی که در بورس ارائه می‌شود، می‌توان ریسک مزبور را مهار کرد. این در حالی است که به رغم گذشت حدود ۲ سال از مصوبه تاسیس بورس ارز در شورای عالی بورس، همچنان عملیاتی شدن و راه‌اندازی این بازار به مرحله اجرا تبدیل نشده است.

در این میان از ماه گذشته و همراه با شدت گرفتن نوسانات ارزی، بازهم موضوع راه‌اندازی بورس ارز یا به عبارت بهتر ایجاد قراردادهای آتی ارز به منظور پوشش ریسک نوسانات مطرح شده است. در حال حاضر بی‌ثباتی در معاملات حوزه مالی و تجارت ارزی یکی از نتایج نوسانات بهای ارز در کشور است که هر چند با انتقادهای بسیاری از فعالان حوزه اقتصادی کشور مواجه شده اما نگرانی‌های زیادی را از بابت مبادلات ارزی به ویژه برای سرمایه‌گذاران به همراه دارد. در این راستا رانت‌های ایجاد شده درخصوص نوسانات نرخ دلار و دسترسی افراد به خرید دلار با نرخ‌های متفاوت، نبود شفافیت در بازار معاملات نقدی این کالا را نمایان می‌سازد.

این در حالی است که بازار شفاف همواره در مقابل رانت ایستاده و طبیعی به نظر می‌رسد که با ورود معاملات ارزی به بازار سرمایه، این بخش از اقتصاد کشور می‌تواند از شفافیت لازم برخوردار شده و کشف قیمت واقعی مبنای واقعی به خود بگیرد. حال آنکه به نظر می‌رسد اگر معاملات فردایی در مکانیزم بازار شفاف آتی ارز انجام گیرد، خود به خود بخش قابل توجهی از معاملات ارزی شفاف خواهند شد. بنابراین، طبیعی است که اگر معاملات ارزی وارد بازار سرمایه شود، از شفافیت برخوردار می‌شود و می‌توان نظارت لازم در این زمینه را انجام داد.در این راستا بورس کالای ایران از سال ۹۴ تمامی زیرساخت‌های لازم برای راه‌اندازی بورس ارز و قراردادهای مشتقه ارزی را ایجاد کرده و توانایی فعال‌سازی این بازار را در کوتاه‌ترین زمان ممکن دارد، اما تنها مساله موجود، نبود ارز تک‌نرخی است؛ پیش‌نیاز راه‌اندازی این بازار وجود ارز تک‌نرخی است که متاسفانه تاکنون بانک مرکزی نتوانسته این موضوع را محقق کند. کارشناسان معتقدند چنانچه مشکل کلیدی در حل مساله اقتصاد سیاسی برای تک‌نرخی شدن ارز حل شود، شاهد آغاز به کار بورس ارز و قراردادهای مشتقه ارزی خواهیم بود.

هدیه لطفی

اخبار مرتبط