پایان ۱۵ سال انتظار؟

مصطفی هاشمی‌طبا رئیس سابق سازمان تربیت بدنی در زمینه خصوصی‌سازی دو باشگاه پرسپولیس و استقلال تهران باید توجه داشت که دو باشگاه به‌عنوان دو شرکت ثبت شده‌اند که در نتیجه هر دو را مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت قرار می‌دهد. براساس این ماده، دو حالت برای شرکت‌های ذیل آن پیش‌بینی شده است. حالت اول این است که شرکت ثبت شده از طرق مختلف اعم از کاهش و افزایش سرمایه، امکان تسویه بدهی‌های خود را داشته باشند و تراز مالی خود را از حالت زیان‌ده خارج کند، حالت دوم نیز این است که شرکت مورد نظر در صورت عدم توانایی در تراز کردن سود و ضرر خود، اعلام ورشکستگی کند.در صورت تصمیم برای واگذاری این دو باشگاه، در ابتدا ضروری است تا بافت مالی این دو شرکت مورد اصلاح واقع شود و هر دو شرکت با کارنامه مالی شفاف و قابل قبول در معرض واگذاری قرار گیرند.

موضوعی که با توجه به وضعیت فعلی این دو باشگاه، امکان اجرایی شدن ندارد. بر اساس قانون، شرکت‌های ذیل ماده ۱۴۱ قانون تجارت یا باید از طریق افزایش سرمایه توسط سهامداران(که در این مورد سهامدار شرکت دولت محسوب می‌شود)، زیان‌های خود را جبران کنند یا باید اعلام ورشکستی کرده و از محل اموال شرکت، دیون خود به طلبکاران را تسویه کنند. در قانون هیچ‌گونه پیش‌بینی در مورد امکان واگذاری شرکت ورشکسته قید نشد، اما در عین حال پیش نیازهای لازم به صراحت بیان شده است. بنابراین با توجه به اینکه دو شرکت مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت هستند، قانونا امکان واگذاری ندارند. از طرف دیگر شاهد هستیم که در دولت نیز تمایلی برای این واگذاری وجود ندارد. در دولت اول آقای روحانی شاهد بودیم که مطرح شد این دو باشگاه، موسسه فرهنگی هستند و نباید واگذار شوند و پس از کش و قوس‌های فراوان، بدون رسیدن به نتیجه خاصی خاتمه یافت. اینکه چرا تصمیم اینچنینی اتخاذ شد موضوعی است که باید از مسوولان درگیر موضوع در آن مقطع سوال شود. یحتمل دلایلی نظیر تعداد بالای هوادار این دو باشگاه یا موضوعاتی از این دست در تصمیم نهایی دولت برای واگذاری آنها به بخش خصوصی تاثیرگذار بوده است.

به‌رغم این بی‌میلی، پیشنهاد بنده در طول سالیان اخیر همواره این بوده است که در مورد هر دو شرکت اعلام انحلال کنند، لیکن دو شرکت سهامی عام جدید با همین اسامی تشکیل شود و سپس شرکت‌های جدیدالتاسیس، سهام خود را در اختیار عموم قرار دهند تا هر کس بدون هیچ‌گونه مشکلی، هر تعداد سهام که تمایل داشت را خریداری کند.اینکه حدود ۱۵ سال از آغاز زمزمه‌هایی مبنی بر واگذاری این دو باشگاه بگذرد و مدام بین واگذاری یا عدم واگذاری آن بین مسوولان اختلاف نظر وجود داشته باشد، موضوع جالبی نیست. ضمن اینکه در طول سالیان متمادی، دولت‌ها کمک‌های مختلفی را به این دو باشگاه داشته‌اند و مدیران مختلف دولتی نیز در رفت و آمد‌های خود به این دو باشگاه بدهی‌های فراوانی را از خود بر جای بگذارند. مشکلات مالی انباشته شده در سیستم اداره این دو باشگاه مساله‌ای نیست که ادامه آن به صلاح هیچ کدامشان باشد. دولت باید هرچه سریع‌تر در این زمینه تصمیم اصلی و درست را اتخاذ کند.

همچنین در خصوص اینکه بعضا مطرح می‌شود در شرایط فعلی که تیم‌ها از بسیاری منابع درآمدی نظیر حق پخش، بلیت‌فروشی و... محروم هستند، خرید این دو باشگاه برای بخش خصوصی جذاب نیست، باید گفت که واقعیت اقتصادی نیز همین موضوع را تایید می‌کند، اما به هرصورت کسانی هستند که ممکن است این‌گونه فکر نکنند و علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری و خرید این دو باشگاه باشند. هرچند برای تسهیل پروسه خصوصی‌سازی لازم است دولت به این مساله نیز توجه داشته باشد.