در حاشیه نمایشگاه کیش اینوکس مطرح شد
درخواست ایجاد میز تامین مالی در مناطق آزاد
او گفت: ما معتقدیم مناطق آزاد ایران از جمیع جهات بهشت سرمایهگذاری هستند؛ برای اینکه این مساله ملموس شود ما یک بسته سرمایهگذاری تهیه کردهایم که قابل اندازهگیری و امکانسنجی است. او خبر داد: این بستهها را عرضه کردیم و داریم در اختیار شرکتهای داخلی و خارجی قرار میدهیم. در ابتدا انتظار ما این است: پول داشته باشید. تسهیلات نداریم و وام نمیدهیم و بهدنبال سرمایهگذار خارجی هم هستیم. عبدالملکی تذکر داد: ورود ما به بازار سرمایه خیلی ضعیف بوده و نیازمند کمک هستیم که البته سازمان بورس در کمک به ما کوتاهی نکردهاست؛ اما کار مهمی که در حد پیشنهاد مطرح است استفاده از ابزار بازار سرمایه است که ابعاد فنی پیچیدهای دارد و همکاران ما در مناطق آزاد احتیاج به کمک دارند و انتظار ما ایجاد میزی در این سازمان برای دریافت کمک است.
او همچنین بیان کرد: در بستههایی که عرضه میکنیم بهعنوان آپشن این گنجانده شدهاست که تامین مالی از طریق بازار سرمایه نیز ممکن است اما به دلیل تجربه ناکافی و ترس از این ابزار استفاده نمیشود و تولید ما در چند دههبانکمحور بودهاست. در این نشست، مجید عشقی نیز اظهار کرد: سازمان بورس برنامه دارد تا اولین شعبه خارج از تهران سازمان بورس را در همین همایش و در کیش افتتاح کند. ما ماموریت جدی به دوستان میدهیم که پروژه شاخص هرکدام از مناطق آزاد را برای تامین مالی پیگیری کنند. او اعلام کرد: بر اساس اعلام بانکمرکزی تامین مالی در بخشخصوصی به ۲۸درصد تامین مالی سیستم بانکی رسیدهاست. او تاکید کرد که فعالیت ما در مناطق آزاد فعلا منحصر بهکارگزاری است که روند آنهم کاهشی بودهاست و باید بستر فعالیت بیشتر فراهم شود.
رئیس سازمان بورس همچنین گفت: ما از سالگذشته بحثهایی برای تامین مالی مناطق آزاد داشتهایم و اوراق برای تامین مالی زیرساختهای آن منتشر شدهاست، اما این اقدامات کافی نیست. معضلی که در سراسر کشور داریم عدمآشنایی فعالان اقتصادی با ظرفیتهای موجود است؛ از دهه۸۰ که بحث خصوصیسازی مطرح شد طیف وسیعی از شرکتهای ما وارد بازار سرمایه شدند؛ ما از سالگذشته سفرهای استانی خود را شروع کردیم و کاملا مشهود است که شرکتهایی که اندازه متوسط ۵هزارمیلیاردتومان دارند تعداد بالایی هستند؛ اما هیچ آشنایی با بازار سرمایه ندارند.
رئیس سازمان بورس تشریح کرد: در هرکدام از این سفرها ۱۵ تا ۲۰ شرکت در بورس و فرابورس تقاضای پذیرش دادهاند. این قضیه در مورد مناطق آزاد هم صدق میکند و همچنین درباره صنایعی که در این مناطق فعالیت دارند. او خبر داد: اما با بحث تاسیس بورس بینالملل هم موافقتاصولی شده و با همکاری دبیرخانه دوبار فراخوان صادر شدهاست و در اولین فرصت مجمع موسس تشکیل میشود و اجازه پذیرهنویسی آن را نیز صادر خواهیم کرد؛ ما معتقدیم که با راهاندازی بورس بینالملل میتوانیم منابع خارجی را جذب کنیم، بهخصوص در انتشار اوراقبدهی چه با ابزارهای متعارفی و چه تکنولوژی جدید و توکنسازی.
عشقی ادامه داد: اولین اوراق مناطق آزاد به سال۱۳۹۸ بازمیگردد و در این زمان شرکتها در کیش از ۹۰۰میلیاردتومان تامین مالی استفاده کردند و سپس چابهار اضافه شد و اگر آنهم عملی شود، میتوانند از این فرصت استفاده کنند و سهام شرکتهای خود را در بورس و فرابورس عرضه کنند. این مقام دولتی ادامه داد: تعداد شرکتهایی که از طریق ابزار بلندمدت، تامین مالی کردهاند ۱۶شرکت بوده و در سال۱۴۰۱ این تعداد رشد داشتهاست. در بخش دیگری از این نشست فتاحی، مدیرعامل منطقه ویژه آزاد لامرد در سخنان خود اشاره کرد: متولی این منطقه آزاد ایمیدرو است. زیرساخت و انرژی آن تامین شدهاست اما سرمایهگذاران مشکل فاینانس دارند و خیلی هم دست به دامان شدهایم که از بورس کمک بگیریم؛ اما قوانین بسیار عمومی است و در جزئیات با مشکل مواجهیم.
او ادامه داد: با وجود حمایت ایمیدرو و استقبال پتروشیمی و فولاد چرا کسی بهعنوان فاینانسر در کنار ما نیست؟ این مشکل مربوط به ابتدای حرکت است و ۲۰ پروژه که هدف آن مشخص است با توجه به وضعیت ژئوپولیتیک قفل شدهاست. عشقی، رئیس سازمان بورس در پاسخ گفت: میزان تامین مالی در بازار سرمایه، ظرفیت بسیار بیشتری است؛ یکی از اهداف ما از توسعه نهادهای مالی همین بودهاست. برای اینکه این اتفاق بیفتد، در مناطق آزاد ما آمادگی آن را داریم که ساختاری با نام میز تامین مالی داشته باشیم. او توضیح داد: بورس مناطق آزاد از دهه۸۰ مطرح است؛ اما با هدف دیگری تشکیل شدهبود. بهنظر میرسد با الکترونیکیشدن معاملات دیگر این شیوه گذشته کارکردی ندارد و باید تغییر کارکرد بدهند و به بحث تامین مالی از طرق مختلف و متفاوت وارد کار شوند.
او راهکاری نیز ارائه داد و گفت: پیشنهاد من این است که با بورس و فرابورس یا شرکتهای تامین سرمایه وارد مذاکره شوید. ما اعتقاد داریم بازار سرمایه بسیار بزرگتر از چیزی که هست ارزش دارد؛ یعنی هر نوع ارزشگذاری که انجام دهیم ۳برابر میزان کنونی که در بازار قیمت میخورد ارزش این بازار است. این مقام دولتی اضافه کرد: باید شرکتهای کوچک و متوسط را از طریق پذیرش در بورس وارد عرصه کنیم. مشکل این است که گفتوگوها شکل نگرفته، در تهران نشستهاند و با دردسر کمتر کار میکنند؛ اما اینکه بخواهند در ۲۰ پروژه در مناطق آزاد یا استانها فعالیت انجام دهند به دلیل اینکه کار سختتر و سود کمتر است، انجام نمیدهند. از همینرو بهنظر ما افزایش تعداد نهادهای مالی کمک میکند که این مشکلات نیز برطرف شود، هرچند برخی تذکر میدهند که افزایش این نهادها خطرساز است.
عشقی در توضیح این مطلب بیان کرد: ارتباط بین نهادهای مالی و بنگاههای اقتصادی در خارج از تهران با مشکل روبهرو است، از همینرو در مناطق آزاد نیز باید میز تامین مالی برای گسترش ارتباط شکل گیرد؛ باید با خلاقیت در مورد مناطق آزاد، این خلأ را پر کرد و از ابزارهای جدید کمک گرفت. عشقی تصریح کرد: تامین مالی برای یک پروژه وقتی از صفر باشد، بحث ضمانت آنهم مهم است و ما البته تضامین زیادی داریم. اگر شرکت، شرکتهای مادر باشند، بر اساس رتبهبندی میتوانند بدون توثیق انتشار اوراق داشته باشند. همچنین نوآوری مالی بر اساس ظرفیتهای مناطق آزاد مهم است.