تولد دوباره دیپلماسی در مسیر اپیدمی مرگ
آغاز شکلگیری ویروس کرونا گرچه در کشور چین رخ داد، اما از همان روزهای نخست ضربههایی به سلامت و اقتصاد جهانی وارد کرد. گسترش لجامگسیخته این بیماری در همه کشورهای خاورمیانه، اروپا، آمریکا و در نهایت تایید اپیدمی جهانی آن از سوی سازمان بهداشت جهانی زنگ خطر را به صدا درآورد. در همین شرایط است که هر لحظه پرسشهای جامعه از خود و رهبران جهان افزایش پیدا میکند. قربانیان این اپیدمی چه کسانی هستند؟
زنجیره آسیب خانواده، جامعه، کشور و همه کشورهای جهان را میتوان به شکلی ساده ترسیم کرد. همه چیز روشن است. پیش از آغاز اپیدمی ویروس «کووید-۱۹» کشورها هر یک مشکلات اقتصادی را به اشکال مختلف تجربه میکردند. بنابراین آغاز این اپیدمی در موقعیت آرمانی و ایدهآل اقتصاد جهانی شکل نگرفت. این ویروس بحرانهای اقتصادی را بیپیرایش و برهنه در جامعه جهانی نمایان کرد. ایران اما افزون بر مشکلات اقتصادی شایع جهانی، تحریمهای ایالاتمتحده آمریکا را نیز تجربه میکند.
خانوادهای را که بهدلیل مشکلات معیشتی و نداشتن امنیت شغلی به ناچار برخی پروتکلهای مقابله با ویروس را جدی نمیگیرد نمیتوان با خانوادهای که شرایط اقتصادی مطلوب دارد، مقایسه کرد. بدیهی است مشکلات اقتصادی روندی را رقم میزند که افراد به ناچار در محیط کار حضور پیدا کنند. حال آنکه توصیه دولتها و سازمان بهداشت جهانی حضور در خانه و دوری کردن از مکانهای عمومی است. هرچند اگر پیش از این زیرساختهای اشتغال بهگونهای دیگر تدوین و اجرا شده بود، شاید چنین تجربهای را شاهد نبودیم. اپیدمی کرونا در جهان مرز، نژاد و هیچ قاعدهای نمیشناسد. پایان این اپیدمی هم باید براساس توجه به سلامت جامعه جهانی فارغ از بحرانهای سیاسی و اقتصادی پیشین باشد. در شرایطی که در دیگر کشورهای خاورمیانه یا آسیا به کنترل ویروس توجهی نشود. نمیتوان انتظار داشت اروپا یا آمریکا این ویروس را کنترل کنند. ویروس کرونا همه جهان را نشانه گرفته است. کنترل چنین شرایطی مستلزم اعتماد و همکاری جهانی، به اشتراکگذاری اطلاعات و گفتوگوهای دیپلماتیک و برنامهریزی برای لغو تحریمهای خارجی است. این تحریمها موقعیتی را رقم زده که به دلیل آن کشور در تامین دارو و مایحتاج لازم برای کنترل بیماری با مشکلات فراوانی مواجه است.
درحالیکه شیوع ویروس کرونا بهعنوان یک ابتلای بزرگ و خطر برای بشریت هر روزه ابعاد گستردهتری مییابد و جهان امروز را با یک بحران جدی در همه ابعاد مواجه کرده و علاوه بر آن گسترش سریع این ویروس، به جهت تحریمهای ظالمانه علیه کشورمان چالشهای متعددی را برای کشور بهدنبال دارد، در این شرایط میطلبد تمامی بخشهای جامعه به ظرفیتهای کشور برای مهار و کماثر کردن این بحران جهانی بر ابعاد مختلف کشور توجه جدی داشته باشند.درحالحاضر تحریمهای غیرقانونی آمریکا جان مردم را نشانه گرفته است. شرایط بهگونهای است که با وجود نقدینگی و توان مالی کشور نمیتوان برای تهیه دارو از مسیرهای بینالمللی امیدوار بود. آسیبزدن به اقتصاد کشورها در شرایط اپیدمی کرونا هیچ تفاوتی با آسیب زدن به جان مردم ندارد. کادر درمان مراکز درمانی هم تلاش خود برای مبارزه با کرونا را به کار میبندند، اما تیم دیپلماسی کشور نیز باید بر اهمیت عملکرد خود واقف شود. جان مردم ایران و البته جهان بستگی قابلتوجهی به دیپلماتها و رویکرد و برنامهریزی آنها دارد. رهبران سیاسی، سمنها و انجمنهای بینالمللی، همچنین نهادهای مستقل بشردوستانه در سازمان ملل همگی در این مسیر، پتانسیل ارائه راهکار برای برونرفت از این بحران را دارند. فعالیت جدیتر دیپلماسی، گفتوگو و مذاکرههای بینالمللی در چنین شرایطی بسیار حیاتی است. جان مردم بهدلیل تحریمها به خطر افتاده است. حال آنکه به خطر افتادن جان هر انسانی در این کره خاکی در شرایط حاضر به معنای خطر برای همه بشریت است.