مسیر تسهیل تجارت ایران با اقلیم کردستان عراق
سید حمید حسینی دبیر کل اتاق مشترک ایران و عراق در این نشست گفت: روند افزایش صادرات ایران به عراق تا شهریورماه سال جاری مثبت بوده است اما پسازآن، بهخصوص در آبان و آذرماه صادرات به لحاظ وزنی افزایش اما ازنظر ارزشی با کاهش همراه بوده است؛ خوشبختانه از اول دیماه، شاهد بازگشت تدریجی اوضاع به قبل بودهایم تا جایی که فقط در دوم دیماه، ۹۵۳ کامیون عراقی از مرزهای ایران بارگیری کردند.
او اعلام کرد: در سالهای اخیر کفه صادرات ایران به اقلیم کردستان افزایش داشته است؛ ۶۰ درصد صادرات ایران به عراق، در این اقلیم صورت میگیرد بااینحال معتقدم که ظرفیتهای صادراتی ایران به اقلیم کردستان با توجه به ظرفیتهای این منطقه، بیش از این است. اقلیم کردستان ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و در طول چند سال اخیر بهخوبی توانسته است صنعت خود را از سایر مناطق عراق متمایز کند. بوروکراسیهای اداری در این منطقه بسیار کم است و علاوه بر این، رفتوآمد آسان به این منطقه، پرداخت و دریافت راحتتر پول، دسترسی به سایر بازارها بهویژه سوریه از طریق اقلیم کردستان ازجمله دیگر مزیتهای این منطقه است که به عقیده من باعث میشود تا فعالان اقتصادی ایران بیشتر به زمینههای همکاری با این منطقه توجه کنند. بنا بر صحبتهای حسینی دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوریه، فرآوردههای نفتی عمده صادرات ایران به اقلیم کردستان را شامل میشوند. او همچنین افزود: نبود نمایندگان ایرانی فعال در این اقلیم، ضعف در تبلیغات، عدم پایبندی به برخی از اصول تجارت حاکم در این منطقه و ضعف بستهبندی از مهمترین موانع حضور موفق کالاهای ایرانی در بازار اقلیم کردستان و درنتیجه واگذار کردن بازار به رقبای ایران ازجمله ترکیه است. به باور او «گردشگری سلامت و توریسم درمانی» از مهمترین حوزههایی است که میتواند محور همکاری ایران و اقلیم کردستان قرار گیرد. دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق از راهاندازی کنسرسیومی با همکاری بخش خصوصی بهمنظور بازرسی کالاهای صادراتی ایران به عراق خبر داد تا کنترل و نظارت در این زمینه بیشتر شود.حسینی همچنین اقدامات اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق را در سه حوزه تبلیغات، توزیع و کیفیت تشریح کرد. او از رایزنی با معاونت برونمرزی سازمان صداوسیما خبر داد تا ضمن همکاری فضاهای رسانهای عراق، امکان تبلیغات کالاهای ایرانی در شبکههای تلویزیونی عراق فراهم شود. او همچنین در رابطه با توزیع کالاهای ایرانی در خاک عراق افزود: ازآنجاییکه برای برخی شرکتهای ایرانی حضور مستقیم یا داشتن نماینده برای فعالیت در اقلیم کردستان به صرفه نیست، بنابراین اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق با همکاری انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی اقدام به تاسیس شرکت مدیریت صادرات و واردات کرده است که هیات مدیره آن هم از فعالان اقتصادی شناختهشده در استانهای سراسر ایران هستند تا بلکه بتوانیم امر توزیع و تبلیغات را در اقلیم کردستان عراق ساماندهی کنیم.
راهاندازی اتحادیه توزیعکنندگان اقلیم کردستان
در ادامه، مهدی شوشتری سرکنسول ایران در سلیمانیه به ارائه پیشنهادهایی باهدف توسعه روابط تجاری ایران با اقلیم کردستان پرداخت. او در واکنش به کسانی که اظهار میکنند فضای اقلیم کردستان برای فعالیتهای اقتصادی امن نیست، اظهار کرد: ما هیچوقت نمیتوانیم ادعا کنیم که فضا به چه صورت است اما شرایط فعلی اقلیم کردستان فعلا امن و ثبات سیاسی در این منطقه خوشبختانه در حال حاضر برقرار است. ما از تمام ظرفیتهای موجود در این منطقه بهره نمیبریم. این در حالی است که کالاهای ما از کیفیت بالا و قابل رقابت برخوردارند و مردم اقلیم کردستان هم نگاه مثبتی به کالاهای ایرانی دارند.
او در ادامه به ارائه پیشنهادهایی باهدف تقویت روابط ایران و اقلیم کردستان پرداخت. برهمین اساس، انتقال برخی خطوط تولید به اقلیم کردستان، سرمایهگذاری مشترک، ایجاد شهرکهای صنعتی و شرکتهای بزرگ مشترک، اولویت دادن به صدور خدمات فنی و مهندسی، محور قرار دادن گردشگری سلامت، ایجاد دفاتر نمایندگی و ساماندهی امر توزیع مهمترین نکاتی هستند که باید توسعه روابط ایران با اقلیم کردستان مورد توجه قرار گیرند.
شوشتری افزود: در چند سال گذشته کالاهای ایرانی با واسطه در اقلیم کردستان توزیع شدهاند که همین امر منجر به شکلگیری دیدی منفی نسبت به کالاهای ایرانی شده است. او همچنین از تشکیل اتحادیه توزیعکنندگان اقلیم کردستان خبر داد تا زمینه برای ایجاد نمایندگان انحصاری شرکتهای ایرانی در اقلیم کردستان فراهم شود. جواد کریمی رایزن اقتصادی کنسولگری ایران در اربیل هم یکی از مهمترین ضعفهای حضور شرکتهای ایرانی در اقلیم کردستان را نبود نمایندگان دائمی شرکتها در خاک این اقلیم اعلام کرد و گفت: نتیجه این امر ایجاد نگاهی منفی به کالاهای ایرانی است. به گفته کریمی، تقاضا برای حضور شرکتهای ایرانی در دو حوزه خدمات فنی و مهندسی و ترانزیت در اقلیم کردستان افزایش یافته است. او افزود: بسترهای حقوقی برای فعالیت استارتآپها فراهم است و حمایت هم میشوند.