تصمیم دلسردکننده کشورهای تولیدکننده نفت منجر به نوسان محدود قیمت‌ها در بازارهای جهانی شد
عزم ناجزم اوپک‌پلاس
کریستیان ملک، تحلیلگر جی‌پی‌مورگان گفت: «واکنش بازار حاکی از بی‌اعتقادی به اثربخشی کامل کاهش تولید نفت است.» با این حال، تنظیم یک چارچوب جدید برای هر عضو برای انجام کاهش، خود نشان‌دهنده میزان اعتماد و انسجام بین اعضا است و افزوده‌شدن برزیل به اوپک می‌تواند قدرت آن را افزایش دهد. اوپک تولید سال۲۰۲۴ را در حالی موردبحث قرار داد که پیش‌بینی می‌کرد بازار با مازاد بالقوه مواجه است و کاهش یک‌میلیون بشکه‌ای در روز توسط عربستان‌سعودی قرار بود در ماه آینده به پایان برسد. تولید حدود ۴۳میلیون بشکه‌ای اوپک در حال‌حاضر منعکس‌کننده کاهش حدود ۵میلیون بشکه در روز با هدف حمایت از قیمت‌ها و تثبیت بازار است.
اوپک پس از این نشست در بیانیه‌ای اعلام کرد که مجموع محدودیت‌ها به ۲میلیون و ۲۰۰هزار بشکه در روز از هشت تولیدکننده می‌رسد. در این رقم، تمدید کاهش۳میلیون و ۳۰۰هزار بشکه‌ای داوطلبانه عربستان و روسیه گنجانده شده‌است. الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه گفت که کاهش داوطلبانه روسیه شامل نفت‌خام و محصولات می‌شود. امارات‌متحده‌عربی اعلام کرد که با کاهش ۱۶۳هزار بشکه‌ای تولید موافقت کرده، درحالی‌که عراق اعلام کرده است که در سه‌ماهه اول ۲۲۰هزار بشکه در روز کاهش تولید خواهد داشت.
عربستان‌سعودی،روسیه، امارات‌متحده عربی، عراق، کویت، قزاقستان و الجزایر از جمله تولیدکنندگانی بودند که اعلام کردند پس از سه‌ماهه اول سال۲۰۲۴، کاهش تدریجی تولید را آغاز خواهندکرد. اوپک بر کاهش تولید متمرکز است و قیمت‌ها از نزدیک به ۹۸ دلار در اواخر سپتامبر به حدود ۸۰ دلار رسیده و نگرانی از رشد اقتصادی ضعیف‌تر در سال۲۰۲۴ و انتظارات برای مازاد عرضه همچنان وجود دارد. آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در این ماه کاهش رشد تقاضا در سال۲۰۲۴ را پیش‌بینی کرده، زیرا آخرین مرحله بهبود اقتصادی بعد از همه‌گیری کووید-۱۹ در حال ازبین‌رفتن است و با افزایش بهره‌وری انرژی، گسترش ناوگان خودروهای برقی و عوامل ساختاری، انتظار می‌رود بهبود اقتصادی دوباره نمایان شود.
دعوت از برزیل برای پیوستن به اوپک
اوپک همچنین از برزیل دعوت کرد تا به عضویت این گروه درآید. وزیر انرژی این کشور گفت که امیدوار است در ژانویه به اوپک بپیوندد.نشست اوپک همزمان با افتتاحیه بیست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وهشتمین کنفرانس اعضای کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌متحد موسوم به کاپ۲۸ در شهر دبی در امارات‌متحده عربی بود. در روز جمعه اول دسامبر، بهای معاملات آتی نفت‌برنت با ۶سنت یا ۰.۱درصد افزایش به ۸۰دلار و ۷۰سنت در هر بشکه رسید. قیمت نفت‌خام وست‌تگزاس اینترمیدیت آمریکا با ۱۷سنت یا ۰.۲درصد افزایش حدود ۷۶ دلار و ۵۰سنت در بشکه فروخته شد. گلدمن‌ساکس اعلام کرد که پیش‌بینی ماه دسامبر برای نفت‌برنت به سمت پایین‌تر از محدوده تخمین‌زده شده قبلی آن متمایل شده و این اقدام تولیدکنندگان نفت را «واکنشی موقت» خواند.
گلدمن روز جمعه گفت: «بازار با احتمال زیاد کاهش‌های تولید اضافی، از جمله کاهش بالقوه طولانی‌مدت و رسمی غیر داوطلبانه، شروع به قیمت‌گذاری کرده‌بود، اما به دلیل کاهش پیش‌بینی‌شده در ایالات‌متحده، عرضه کم اوپک، چشم‌انداز قیمتی سال۲۰۲۴ خود را حفظ کرد. جواد اوجی وزیر نفت ایران با بیان اینکه در شرایطی که اکنون تولیدکنندگان اوپک‌پلاس از نظر وحدت همکاری و تفاهم میان خود در نقطه‌ای مطلوب هستند، گفت: تلاش ما نهادینه‌کردن همکاری با تولیدکنندگان غیراوپک در چارچوب ائتلاف اوپک‌پلاس است. پس از بر‌‌گزاری نشست‌های وزارتی ۱۸۷اوپک و ۳۶ اوپک‌پلاس، اوجی گفت: در سی‌وششمین نشست وزیران نفت و انرژی اوپک‌پلاس اعضا به‌صراحت بر لزوم حفظ ثبات بازار نفت و حمایت از تصمیم‌های جمعی اوپک‌پلاس تاکید کردند.
وی افزود: در نشست وزارتی اوپک‌پلاس اشاره شد که این ائتلاف به‌دقت شرایط بازارهای جهانی نفت‌خام و توازن عرضه و تقاضا را زیرنظر گرفته و این آمادگی وجود دارد تا به اقتضای شرایط بازار نفت، به‌سرعت تصمیم‌گیری کند و اقدام‌های لازم را برای ثبات بازار انجام دهد. وزیر نفت ادامه داد: درباره تعویق در بر‌‌گزاری نشست‌های وزارتی اوپک و اوپک‌پلاس و ارتباط آن با بعضی از اختلاف‌نظرهای داخلی میان کشورهای عضو، نخست باید اشاره کرد که هر دو در مقاطع مختلف از تاریخ فعالیت‌های خود از این‌گونه اختلاف‌نظرها داشته‌اند و موضوع تازه‌ای نیست، با این حال آنچه همواره اهمیت داشته، دستیابی به توافق آن‌هم مبتنی بر اجماع میان همه تولیدکنندگان اوپک‌پلاس است.اوجی اذعان کرد: تلاش ایران، نهادینه‌کردن همکاری با تولیدکنندگان غیراوپک در چارچوب اوپک‌پلاس است، از این‌رو هرگونه تصمیمی که در نشست‌های این ائتلاف اتخاذ می‌شود، مبتنی بر اجماع میان همه تولیدکنندگان و برای حفظ ثبات بازار نفت و منافع جمعی اعضاست.
وی تصریح کرد: بازار نفت دوره‌ای چالش‌برانگیز را تجربه می‌کند، افزایش عرضه از سوی بعضی از تولیدکنندگان خارج از ائتلاف اوپک‌پلاس در کنار تردیدهای حاکم بر اقتصاد جهان، چشم‌انداز بازارهای جهانی، اقدام‌های سفته‌بازان در بازار نفت و پیامدهای تحولات یادشده، پیام‌هایی هشدار‌دهنده برای ثبات بازار نفت است. وزیر نفت اظهار کرد: توافق اوپک‌پلاس و تصمیم‌های نشست وزارتی، منجر به حصول دستاوردهایی قابل‌توجه منطبق با منافع مشترک کشورهای عضو اوپک و غیراوپک شده و حفظ این حرکت برای ثبات بازار و تامین منافع تولیدکنندگان نفت حیاتی است. اوجی تصریح کرد: بر اساس گزارش‌ها و تحلیل‌های منتشرشده در هر دو سمت عرضه و تقاضای جهانی نفت، تردیدهای جدی وجود دارد که هرکدام می‌توانند پیامدهای خاص خود را برای چشم‌انداز تحولات آینده به‌دنبال داشته‌باشند.
عدم‌قطعیت درباره چشم‌انداز بازار جهانی نفت
وی گفت: در همین حال افزایش فعالیت‌های سوداگران در بازار کاغذی نیز بر نگرانی‌ها افزوده است، از این‌رو نمی‌توان با قطعیت درباره چشم‌انداز روندهای حاکم بر بازار جهانی نفت صحبت کرد و «من نیز نمی‌توانم هیچ‌یک از این گمانه‌زنی‌ها را تایید یا رد کنم.» اوجی ادامه داد: آنچه که می‌توان اعلام کرد این است که اوپک‌پلاس به‌طور دقیق و منظم تحولات بازار جهانی نفت و عوامل تاثیرگذار بر آن را زیرنظر دارد و همانند تجربه سال‌های گذشته در موقع نیاز، تصمیم‌های متناسب برای برقراری و حفظ ثبات در بازار نفت را اجرا خواهد کرد. وی گفت: اگر امروز آمریکا و دیگر مصرف‌کنندگان بزرگ جهان درباره وضع بازار و امنیت عرضه نفت و انرژی نگران هستند، این موضوع نتیجه سیاست‌های اعمال فشار علیه اوپک‌پلاس و تولیدکنندگان، فشار سیاسی بر بعضی از تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز از طریق تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه و دامن‌زدن به تحولات ژئوپلیتیک از طریق دخالت سیاسی و حمایت از جنگ در منطقه خاورمیانه است.
وزیر نفت افزود: توافق اوپک‌پلاس و تصمیم‌های آن عاملی مهم در حذف نوسان‌های بازار نفت، کمک به بهبود شرایط اقتصادی جهان، تشویق سرمایه‌گذاری‌هایی در صنعت جهانی نفت و تامین امنیت انرژی است، باور ما این است که توافق اوپک‌پلاس و همکاری میان تولیدکنندگان بزرگ نفت، تنها گزینه برای تحقق امنیت انرژی جهان در کوتاه‌مدت و بلندمدت است. اوجی افزود: همانگونه که پیش‌تر اشاره کردیم همه ناظران بازار نفت به‌دستاوردهای سازنده توافق اوپک‌پلاس برای ثبات بازار و تحقق امنیت انرژی اذعان دارند و ایران هم از توافق اوپک‌پلاس و تصمیم‌های آن به‌طور کامل حمایت می‌کند، زیرا توافق «بیانیه همکاری میان تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک» را به سود بازار نفت، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان و اقتصاد جهانی می‌داند. وی یادآور شد: پیش از نشست وزارتی اوپک‌پلاس هم نشست عادی ۱۸۷ اوپک برگزار شد و مطابق روال معمول موارد دستورکار نشست شامل مجموعه‌ای از مسائل اداری مالی و مدیریتی مربوط به اوپک بود که به‌طور معمول دوبار در سال‌در سطح وزیران نفت و انرژی کشورهای عضو برگزار می‌شود.
