موفق در تجارت، ناکام در ایجاد برابری

از آن زمان تاکنون مایکروسافت شرکت لینکدین را خرید و تجارت رایانش ابری خودش را گسترش داده، فیس‌بوک تقریبا یک میلیارد کاربر فعال در ماه داشته، گوگل در حوزه کامپیوترهای کوآنتومی مسلط شده و جایگاه خوبی به‌دست آورده و اپل محصولات مهمی از اپل واچ گرفته تا ایرپاد و گوشی‌های آی‌فون را به بازار عرضه کرده است. با وجود تمام موفقیت‌هایی که این غول‌های تکنولوژی به‌دست آورده‌اند، اما هیچ کدام‌شان همچنان نتوانسته‌اند اقدام موثری در زمینه ایجاد تنوع جنسیتی و نژادی در میان نیروهای کاری خود انجام بدهند. این آمار و ارقام به خصوص در میان کارمندان بخش‌های فنی مانند برنامه‌نویسان، مهندسان و کارشناسان و متخصصان علوم داده که برای این شرکت‌ها اهمیت زیادی دارند، نشان از شکافی عمیق و جدی دارند. در شرکت‌های گوگل و مایکروسافت، سهم کارمندان فنی آمریکایی که سیاه‌پوست یا اهل آمریکای لاتین هستند از سال ۲۰۱۴ تا به حال رشدی کمتر از یک درصد داشته است. سهم کارمندان فنی سیاه‌پوست در شرکت اپل هم از سال ۲۰۱۴ تاکنون بدون تغییر و همان ۶ درصد باقی مانده و این میزان کمتر از نیمی از سهم ۱۳ درصدی سیاه‌پوستان از کل جمعیت ایالات متحده آمریکاست.

با این حال اما این گزارش‌ها نشان می‌دهد که وضعیت تنوع جنسیتی در این شرکت‌ها بهتر شده و آنها کارمندان زن بیشتری را به‌کار گرفته‌اند. در فیس‌بوک ۲۳ درصد از کارمندان بخش‌های فنی را زنان تشکیل می‌دهند، در حالی که این رقم در سال ۲۰۱۴ برابر ۱۵ درصد بوده است. گوگل هم آمار مشابهی را گزارش کرده است. با وجود وعده‌های زیاد برای حل این مشکل اما هیچ شرکتی نتوانسته به برابری جنسیتی در میان نیروهای کاری برسد. شرکت آمازون همچنان گزارش جمعیت‌شناسی نیروهای کاری بخش‌های فنی و تکنولوژیک خودش را منتشر نکرده است تا به این ترتیب برآورد و مقایسه وضعیت تنوع نیروهای کاری در این غول خرده‌فروشی با دیگر شرکت‌های بزرگ تکنولوژی، امکان‌پذیر نباشد. آمازون در اواخر سال میلادی گذشته اعلام کرد که حدود ۴۲ درصد از کارمندانش زن بوده و تقریبا حدود ۴۲ درصد از کارمندانش سیاه‌پوست یا اهل آمریکای لاتین بوده‌اند. اما این آمار و ارقام به طور عمده ۶۷۴ هزار کارمند شاغل در مراکز توزیع آمازون را دربر می‌گیرند.

«فریدا کاپور کلین» یکی از شرکای شرکت سرمایه‌گذاری Kapor Capital و یکی از مدافعان سفت و سخت ایجاد تنوع جنسیتی و نژادی در شرکت‌های تکنولوژی، از برخورد متفاوت شرکت‌های تکنولوژی با نیروهای کاری خود به عنوان سرمایه‌های انسانی و در مقابل اقدامات تجاری حریصانه آنها، متعجب و سردرگم است. او می‌گوید: «اگر یک میلیارد دلار هزینه کنی و فاصله کمی با هدفت داشته باشی، همچنان پاداشت را دریافت نمی‌کنی و به‌نظر می‌رسد به نتیجه‌ای نرسی. با این همه اما صرف‌نظر از تمام بحث‌ها، سرمایه‌گذاری‌ها، اقدامات و شعارهای کلیشه‌ای، نمی‌توان گفت که شرکت‌های تکنولوژی این موضوع را واقعا جدی گرفته‌اند.»

هر چند این شرکت‌ها اصرار دارند که به شکلی جدی در این زمینه تلاش می‌کنند، اما آنها با موانع مختلفی در این راه روبه‌رو هستند. یکی از آنها به گفته کلین «مشکل حدِ معمول» است. تعداد نیروی کاری این شرکت‌ها از سال ۲۰۱۴ تاکنون افزایش قابل‌توجهی پیدا کرده است؛ این به معنای آن است که این شرکت‌ها مجبور بودند هزاران نیروی زن یا از نژادها و قومیت‌های مختلف را استخدام کنند تا بتوانند دست‌کم همان تنوع جنسیتی و نژادی گذشته و معمول خودشان را حفظ کنند. برای مثال، فیس‌بوک در پنج سال گذشته تا بیش از چهار برابر بیشتر نیرو گرفته و این تعداد تا پایان ماه ژوئن گذشته به ۳۹ هزار و ۶۵۱ نفر رسیده است. علاوه‌بر اینها، شرکت‌های تکنولوژی به تلاش‌هایشان برای تشویق زنان و اقلیت‌ها به بررسی و دقت بیشتر به صنعت تکنولوژی در جهت پایان دادن به حضور کمرنگ‌شان در این عرصه، اشاره می‌کنند. در سال ۲۰۱۷ تنها ۹ درصد از دانشجویان فارغ‌التحصیل در رشته علوم کامپیوتری سیاه‌پوست و تنها ۱۰ درصد این دانشجویان اهل آمریکای لاتین بودند.

گوگل هم برای ترغیب بیشتر دانشجویان سیاه‌پوست و لاتین به رشته علوم کامپیوتری، ۲۵ میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرد و به دانشجویان سال آخر دانشکده‌های قدیمی ویژه سیاه‌پوستان، اجازه اقامت یک‌ساله رایگان در گوگل را داد. فیس‌بوک هم در اقدامی مشابه در دوره‌های آموزشی، کارآموزی و پروژه‌هایی برای معرفی رشته‌های تکنولوژی به افراد غیربومی، سرمایه‌گذاری کرد. شرکت اپل هم همکاری‌هایی با بنیاد آموزشی Thurgood Marshall College Fund ، Girls Who Code و موسسات آموزشی دیگری که هدف آنها آموزش به دانشجویان اقلیت و دختران است، انجام داده. هر چند اپل و مایکروسافت هیچ اظهارنظر رسمی درباره این موضوع نکرده‌اند.

سرمایه‌گذاری بلندمدت در نیروی انسانی

«ماکسین ویلیامز» مدیر ارشد تنوع جنسیتی و نژادی شرکت فیس‌بوک می‌گوید بعضی از تلاش‌های این شرکت به نتیجه رسیده‌اند، اما بررسی اینکه این اقدامات چقدر موثر خواهند بود، زمان‌بر است. او همچنین تاکید می‌کند که این اقدامات در واقع سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هستند. شرکت‌های تکنولوژی باید منتظر بمانند تا آن دانش‌آموزان و دانشجویان فارغ‌التحصیل و وارد بازار کار شوند تا در نهایت بتوانند مزایا و نتایج این برنامه‌ها را برداشت کنند و به‌دست بیاورند.

وقتی زمان آن برسد که نیروهای کاری متنوعی استخدام بشوند، شرکت‌ها باید یاد بگیرند که چطور آنها را حفظ کنند. در سال ۲۰۱۸ گوگل برای اولین بار در گزارشی اطلاعاتی درباره رفتن و قطع همکاری کارمندان این شرکت منتشر کرد که نشان می‌داد کارمندان سیاه‌پوست و لاتین با نرخ بیشتری نسبت به همکاران سفیدپوستشان این شرکت را ترک کرده‌اند. در واکنش این شرکت گام‌هایی مانند استخدام مدیران متخصص در حوزه نیروی انسانی برداشت تا بتواند همکاری خودش را با کارمندانی که در اقلیت بودند، حفظ کند. با این اوصاف است که امسال نرخ قطع همکاری این دسته از کارمندان در گوگل به شکل معناداری کاهش پیدا کرده است. با این حال «جیم هاینگتون» مدیر بخش استراتژی تنوع جنستی و نژادی گوگل این موقعیت را با عبارت تکراری و آشنای «هنوز کارهای زیادی برای انجام دادن هست»، توصیف می‌کند.

هر چند شرکت‌های دیگر هنوز آمار مربوط به قطع همکاری و رفتن نیروهای کاری خودشان را منتشر نکرده‌اند، اما گزارشی از Kapor Center در سال ۲۰۱۷ منتشر شد و نشان داد که این موضوع می‌تواند مشکل بزرگی در صنعت تکنولوژی باشد. در این گزارش بیش از دو هزار کارمند شرکت‌های تکنولوژی که کارشان را ترک کرده بودند، مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته و مشخص شده بود که بسیاری از افراد رنگین‌پوست احساس می‌کردند که در موقعیت‌های تنش‌زا یا در موقعیت‌های دریافت ترفیع و پاداش، غیرمنصفانه و ناعادلانه با آنها برخورد شده است. تحقیق اخیر بنیاد آموزشی غیرانتفاعی Girls Who Code هم نشان می‌دهد که بسیاری از زنانی که برای کارآموزی در شرکت‌های تکنولوژی درخواست داده‌اند، گفته‌اند که اشخاص مصاحبه‌کننده از آنها سوالات نامناسب یا جنسیتی پرسیده‌اند.

کلین می‌گوید مشکل قطع همکاری و ترک کار نشان می‌دهد که صرف‌نظر از تمام سرمایه‌گذاری‌هایی که شرکت‌های تکنولوژی در این زمینه انجام داده‌اند، این شرکت همچنان زیرساخت‌های لازم را برای جلوگیری از این اتفاقات در اختیار ندارد. وجود این زیرساخت‌ها می‌تواند به ایجاد تنوع در میان کارمندان یک شرکت کمک کرده و همچنین از ایجاد فضای ناعادلانه در میان آنها جلوگیری کند. در واقع او معتقد است تا زمانی که شرکت‌های بزرگ تکنولوژی نتوانند فرهنگ حاکم بر فضای کاری خودشان را تغییر دهند، نمی‌توانند مشکلات خود را برای ایجاد تنوع جنسیتی و نژادی در میان نیروهای کاری‌شان حل کنند.

با این همه اما در این میان بارقه‌های امید هم وجود دارند. بنیاد AnitaB.org که مدافع حقوق زنان در صنعت تکنولوژی است، در بررسی‌هایی به این نتیجه رسیده است که شرکت‌های بزرگ تکنولوژی مانند مایکروسافت توانسته‌اند در سال‌های اخیر زنان بیشتری را نسبت به مردان استخدام کنند و جالب اینکه میزان حضور و ابقای نیروهای زن در این شرکت‌ها بسیار بیشتر از شرکت‌های کوچک یا حتی متوسط بوده است. این روند شاید بتواند دلیل افزایش تعداد نیروهای کار زنان در شرکت‌های تکنولوژی در سال‌های اخیر را تا حدودی توجیه کند و همچنین از طرف دیگر نشان از تغییر فرهنگ مردانه حاکم بر شرکت‌های تکنولوژی دارد.

17 (1)