میراث جهانی یونسکو

امروز ۱۶ نوامبر ۲۰۲۲، ۵۰ سال از تصویب کنوانسیون مکان‌های میراث جهانی معروف به کنواسیون ۱۹۷۲، در مجمع عمومی یونسکو می‌گذرد؛ میراث جهانی یونسکو نام عهدنامه‌ای بین‌المللی است که در تاریخ ۱۶نوامبر۱۹۷۲ میلادی به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید. موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی وفرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارد و متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص است. بر پایه این کنوانسیون، کشورهای عضو یونسکو می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به‌عنوان میراث جهانی کنند.

حفاظت از این آثار پس از ثبت ضمن باقی‌ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوط، به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود. مکان‌های میراث جهانی ثبت‌شده در یونسکو، مکان‌هایی مانند جنگل، کوه، آبگیر، صحرا، بقعه، ساختمان، مجموعه یا شهر است. ایران سه سال پس از تصویب کنفرانس عمومی یونسکو در ۲۶فوریه۱۹۷۵ به کنوانسیون میراث جهانی یونسکو پیوست و با ثبت ۲۲اثر فرهنگی (ملموس) و ۲اثر طبیعی، در رتبه نهم فهرست میراث جهانی یونسکو (تا تیر ماه ۱۳۹۸) قرار دارد. در بخش میراث فرهنگی ملموس و ناملموس بر گسترش اجرای مفاد کنوانسیون‌های حفظ میراث فرهنگی ملموس و ناملموس، اجرای برنامه‌های بین‌المللی حفاظت و مرمت آثار فرهنگی و اقدام‌های بازدارنده برای جلوگیری از تخریب آثار تاریخی در شرایط بحرانی و دوران منازعات داخلی و منطقه‌ای تاکید شده است. با توجه به پیشینه تاریخی ایران و آثار تاریخی گسترده و چشم‌انداز‌های طبیعی استثنایی و فرهنگ شفاهی غنی در این سرزمین، آگاه‌سازی عمومی، به‌ویژه آموزش جوانان در زمینه آشنایی با مفاهیم و مسائل مربوط به حفظ میراث فرهنگی از اهمیت زیادی برخوردار است.