در این دوره وجود نفت، عامل اصلی تولید سرمایه، باعث شد که سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی در حوزه صنعت با شتابزدگی و در بسیاری از مواقع بدون توسعه زیرساخت‌های لازم انجام شود. به‌عبارتی، صنایع سبک و سنگین فراوانی خریداری و به ایران وارد شدند اما اقتصاد ایران، ظرفیت این رشد ناگهانی را نداشت. در بسیاری مواقع، کارخانه‌هایی وارد ایران می‌شدند که از آلمان‌غربی خریداری شده بودند و این مساله، آلمان‌غربی را به شریک اول اقتصاد ایران تبدیل کرده بود. نباید از توجه‌نکردن حکومت پهلوی ‌دوم به بخش کشاورزی به‌سادگی گذشت زیرا این مساله به شتابزدگی در توسعه صنعتی کشور مربوط می‌شد. در این دوره، از کشاورزی، یکی از پایه‌های راهبردی اقتصاد ایران، غفلت شد و درآمد نفت به‌جای اینکه صرف اصلاح روش‌های کشاورزی سنتی شود، بیشتر صرف واردات مواد غذایی شد.به‌طور کلی در آن دوره شاهد نوعی شتابزدگی در تغییر چهره ایران برای پیوستن به جمع کشورهای صنعتی بودیم. این مساله سبب شد که کشور ناگهان و بدون داشتن بسترهای لازم شاهد دگردیسی‌های عمیقی شود که در بسیاری از مواقع، آمادگی لازم را برای مواجهه با آنها نداشت.

 

از علی وشمه، سهیلا ترابی‌فارسانی و ناصر جدیدی

اخبار مرتبط