اقتصاد ایران

با وجود ادامه تحریم‌ها، در طول دو سال‌گذشته دولت حدود ۱۱.۶میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مصوب خارجی داشته که از این مقدار، ابرپروژه‌های صنعت نفت و گاز با ۴.۸میلیارد دلار سهمی بیش از ۴۱‌درصدی در جذب سرمایه‌‌‌‌‌ خارجی را به خود اختصاص داده‌است. به گزارش «شانا» صنعت نفت در صورت تکمیل زنجیره ارزش می‌تواند درآمد بالایی را برای هر کشوری به‌همراه داشته‌باشد، با این‌حال این صنعت در سراسر دنیا، صنعتی به‌‌‌‌‌شمار می‌رود که نیازمند سرمایه‌گذاری بالایی است، زیرا افزون بر استفاده از تجهیزات گران‌‌‌‌‌قیمت در…

آنچه امروز در صحنه اقتصاد کشور شاهد آن هستیم نتیجه شرایط گذشته و تصمیماتی است که در مواجهه با آن شرایط اتخاذ کردیم. هر چه با دسترسی به اطلاعات بیشتر و قابل‌اتکا‌تر و با دانش بالاتر بتوانیم تصمیمات بخردانه‌تری بگیریم، پیامدهای بهتری در انتظار ما و اقتصاد کشور خواهد بود. بر همین اساس می‌توان استدلال کرد که امروز هرچه با آگاهی بیشتر از روند تحولات و رویدادهای اقتصادی با تکیه بر دانش بالاتر بتوانیم تصمیم‌گیری کنیم، آینده بهتری برای خود و کشورمان رقم خواهیم زد.

سال۱۴۰۳ برای فعالان اقتصادی بخش خصوصی، بر حسب اندازه و الگوی کسب‌وکار بنگاه، مسائل مختلف موضوع توجه و نگرانی خواهد بود؛ اما گمان می‌کنم موضوع مورد اطمینان و مشترک، در میان همه فعالان اقتصادی و شاید باید گفت در میان همه ناظران عاقلی که تحولات کشور را در سال‌های اخیر تعقیب می‌کنند، این است که مسائل اقتصادی اصلی و کلیدی ایران، راه‌حل‌های غیراقتصادی دارد و البته امید چندانی به کنش و اعمال اراده سیستماتیک برای حل این مسائل وجود ندارد. متناسب با این وضعیت، برای فعالان بخش‌های مختلف اقتصاد ایران، نه…

در تاریخ اقتصاد معاصر ایران تاثیر دهه‌های ۴۰ و ۵۰ بسیار زیاد است. دورانی که با صنعتی شدن و افزایش تولیدات صنعتی در دهه ۴۰ آغاز شد و به بالا رفتن قیمت نفت و صادرات نفتی در اوایل دهه ۵۰ و دست‌آخر به انقلاب ۱۳۵۷ منجر شد. اقتصاد ایران در طول تاریخ خود تا پیش از دوران مدرن، اغلب کشاورزی بوده است با صادراتی که از همین شیوه تبعیت کرده، از محصولاتی همچون ابریشم و گندم تا پنبه و کتان و منسوجات. نفت اما تمام معادلات را به هم ریخت و برای همیشه تاریخ ایران را دستخوش تغییر کرد. بشکه‌های براقی که نوسان…

دنیای اقتصاد: اقتصاد ایران در دهه‌های اخیر با انبوهی از معضلات دست و پنجه نرم می‌کند که اغلب بدون هیچ راهکاری تداوم یافته است. از سوی دیگر، نقشه راهی برای اصلاحات اقتصادی در بسیاری از موارد وجود ندارد. هفته‌نامه «تجارت‌فردا» در شماره این هفته خود به بررسی نقش گروه‌های ذی‌نفع در تداوم ناکارآمدی اقتصاد ایران پرداخته است. ذی‌نفعانی که بسیاری با پرچم عدالت‌خواهی، به دنبال کسب منافع شخصی و گروهی هستند و یکی از موانع اصلی به سرانجام نرسیدن اصلاحات اقتصادی محسوب می‌شوند.

دنیای اقتصاد-گروه اقتصاد بین ‏الملل: تازه‌ترین گزارش بانک جهانی درباره وضعیت اقتصاد ایران حاکی از آن است که رشد اقتصادی متکی بر درآمدهای نفتی در سال۱۴۰۲ تداوم پیدا کرده است. این روند به بازگشت نرخ اشتغال به سطوح پیش از همه‌گیری کرونا کمک کرده است. با این حال، نرخ تورم با وجود اتخاذ سیاست پولی انقباضی کماکان بالا مانده است. این امر تا حدی به‌دلیل وجود انتظارات تورمی بوده است. براساس گزارش این نهاد بین‌المللی، چالش‌های ساختاری دیرپا که به علت تحریم‌های اقتصادی، افزایش تنش‌های ژئوپلیتیک و تغییرات اقلیمی وخیم‌تر شده‌اند، چشم‌انداز…

اوراق مبادله انتشار کربن در زمره ابزارهایی است که راه را برای مهار آلودگی هوا در کشور از طریق تحریک انگیزه تولیدکنندگان آلاینده باز می‌کند. با این حال پرسش اساسی درباره ایران این است که عمده آلایندگی اقتصاد ایران از ناحیه مصرف‌کنندگان گاز طبیعی منتشر می‌شود که عمدتا به عنوان سوخت پاک شناخته می‌شود. گاز طبیعی از جمله سوخت‌‌‌های فسیلی است که در سال‌های اخیر در جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا سوختی پاک، ارزان و دارای آلودگی کمتری نسبت به نفت و زغال‌سنگ است و پیش‌بینی می‌شود تقاضای نفت…

دنیای اقتصاد: ظهور نوساناتی در اقتصاد، یکی از نتایج طبیعی بروز ریسک‌های سیاسی است و این موضوع در همه اقتصادها صادق است. اقتصاد ایران نیز پس از اقدام تنبیهی ایران علیه اسرائیل از این موضوع مستثنی نبوده است. در چنین شرایطی دو سناریو پیش روی اقتصاد است؛ یکی انتظار برای تحولات آتی منطقه و دیگری، تخلیه ریسک‌هایی که به‌وجود‌ آمده است. با این حال، رصد تحولات روز گذشته، حاکی از آمادگی بازارها برای بازگشت بر مدار ثبات و آغاز حاکم شدن آرامش بر فضای اقتصاد است.

دنیای اقتصاد: اتاق بازرگانی تهران در گزارشی تحول دیجیتال در بخش‌های صنعتی را با استناد به نمونه‌های عینی کاربرد هوش مصنوعی در صنعت بررسی کرده است. این گزارش نشان می‌دهد که صنایع می‌توانند از هوش مصنوعی برای سلامت و ایمنی، کیفیت، تعمیر و نگهداری، فرآیند تولید، زنجیره تامین و مدیریت انرژی در کسب‌وکارشان استفاده کنند. همچنین یک فعال حوزه اقتصاد دیجیتال نیز به کسب‌وکارها و مدیران پیشنهاد می‌کند که به هوش مصنوعی به چشم ریسک نگاه نکنند و از مزایای آن برای رقابت و ورود به بازارهای جدید استفاده کنند.

سیاست موضوعی ساده و احساسی نیست که با منطق صفر و صد و متغیرهای ساده قابل حل باشد. سیاست در موضوعات دیپلماتیک، امنیتی، سیاستگذاری داخلی و خارجی متغیرهای چند بعدی و سطح پیچیده‌ای دارد که گاهی آنچه به ظاهر درست می‌آید، قابل اجرا نیست و در صورت اجرا، دولت‌کشور با بحران‌های پی در پی روبه‌رو خواهد شد.

گرچه غالب اقتصاددانان کشور پذیرفته‌اند که تغییرات حجم پول یا به بیان دقیق‌تر تغییرات حجم نقدینگی فراتر از توان تولید اقتصاد (مستقل از اینکه این رشد نقدینگی چگونه شکل گرفته است) عامل اصلی ورای شکل‌گیری و تداوم تورم بالای اقتصاد ایران است، اما متداول است که در نشست‌های اقتصاددانان، عده قلیلی هم هستند که چنین باور ندارند و به موضوعاتی مانند مشکلات ساختاری (که البته نمی‌دانم این مشکلات ساختاری چرا در افغانستان وجود ندارد و در اقتصاد بزرگ و دارای ساختار متنوعی از تولید کالاها و خدمات و دارای لشکری…

سال ۱۴۰۲ سال پر فراز و نشیبی برای اقتصاد ایران بود، سالی که توامان رکود و تورم را تجربه کرد. اگر بازار‌های مالی ایران را به بازارهای مسکن، سکه، طلا، دلار، بورس و خودرو تقسیم کنیم در سال۱۴۰۲ بازدهی بازارهای خودرو، بورس و دلار زیر ۲۰درصد و طلا، سکه و مسکن به ترتیب ۲۱درصد، ۲۵درصد و ۳۷درصد بوده است. ما شاهد خروج پول از بازار سرمایه طی سه سال متوالی و ورود پول به صندوق‌ها (صندوق‌های درآمد ثابت و طلا) بوده‌ایم.

با وجود تغییر دولت‌ها از سال ۱۳۹۷ و بر سر کار آمدن ۵ رئیس کل در بانک مرکزی که بی‌‌ثبات‌ترین دوره سیاستگذاری را در تاریخ ایران رقم زده است و خود نشانه‌ای از شدت شرایط اضطراری اقتصاد ایران است، رویکرد‌های ارزی در نهاد‌های سیاستگذاری و تصمیم‌گیری تغییر چندانی نداشته است. سیاست‌های ارزی بر اساس انگاره‌هایی شکل یافته که حتی می‌توان گفت بخشی از این انگاره‌ها دهه‌هاست که با ما بوده است. تا ذهن ما از این انگاره‌ها خالی نشود، نسیم تازه‌ای بر سپهر سیاستگذاری ارزی این کشور دمیده نخواهد شد. اما مهم‌ترین…

مسیریابی کانال اثرگذاری بر تورم یکی از مهم‌ترین سوالات امروز اقتصاد ایران است. گروهی نقدینگی را موتور اصلی تورم‌ساز عنوان می‌کنند و در مقابل گروهی نقش این عامل را چندان پررنگ نمی‌دانند. در همین رابطه پرویز خوشکلام خسروشاهی، اقتصاددان به بررسی سازوکار تاثیر نقدینگی بر تورم پرداخته است.

روزنامه اطلاعات: روزنامه اطلاعات نوشت:نرخ‌های مایحتاج ضروری دچار چنان رها شدگی و هرج و مرجی است که هر روز در مطبوعات و رسانه‌های عمومی «سوژه خبری» می‌شود.

دنیای اقتصاد : ورود به سال جدید و تداوم موانع ریشه‌‌‌ای تولید و سرمایه‌گذاری در ایران سبب شده است تا کارشناسان و صاحب‌نظران عنوان کنند که «همچنان امید چندانی به تغییر روند اقتصاد این کشور وجود ندارد»؛ موانعی که از سوی سیاستگذاران، عزم چندانی برای رفع آنها دیده نمی‌شود، به طوری که گویی تداوم این روند به بخشی از برنامه دولت بدل شده و سبب شده تا اعتماد میان دولت، مردم و بخش خصوصی نیز به مراتب مخدوش شده و در پس آن، فاصله اقتصاد جهانی با اقتصاد ایران، بیشتر از قبل شود و امکان بهبود اوضاع بسیار کمرنگ‌‌‌تر از هر…

مهر: ​یک کارشناس اقتصادی گفت که برای سال ۱۴۰۳ به نظر می رسد بازار مسکن همچنان در رکود باشد.

اقتصاد ایران در سال۱۴۰۲ با سیاست‌های اصلاحی دولت سیزدهم توانسته از شرایط نگران‌کننده دهه ۹۰ فاصله بگیرد و در سال «جهش تولید با مشارکت مردم» نیز با بسته اقتصادی دولت برای تحقق مشارکت مردم در بخش سرمایه‌گذاری، تولید و نیز مدیریت اقتصاد، این روند اصلاحی با شتاب بیشتری تداوم خواهد داشت.

چطور ممکن است یک کشور، صنعت یا بنگاه در زمان‌های مختلف با بهره‌برداری از میزان نهاده‌‌‌های تولید یکسان، به میزان محصولی متفاوت برسد؟ پاسخ در تغییرات بهره‌‌‌وری است، آنچه منبع رشد پایدار تلقی می‌شود، اما بنابر شواهد موجود، منبع رشدهای متزلزل و حتی تنزل میزان تولید در اقتصاد ایران شده است.

دنیای اقتصاد-گروه سیاستگذاری: جهش تولید با محوریت بخش خصوصی، یکی از دغدغه‌های مهم مسوولان کشور است و شعارهای سال‌های اخیر نیز این موضوع را منعکس می‌کند. اما اشتباهات در سیاستگذاری باعث شده که عملا تصدی‌گری بخش دولتی و شبه‌دولتی در اقتصاد رشد کند و در نتیجه زمین بازی برای بخش خصوصی واقعی وجود نداشته باشد. «دنیای‌اقتصاد» در گزارش‌های کارشناسی، موانع حضور بخش خصوصی در اقتصاد را بررسی کرده است. مطابق این بررسی‌ها، مداخلات دستوری و قیمتی در بخش تولید، تورم مزمن و طولانی، تحریم‌های اقتصادی، نبود سیاست ارزی مناسب، بی‌اعتمادی به…

برای بررسی وضعیت رشد اقتصادی کشور باید به مدل‌های رشد متداول مثل مدل رشد سولو مراجعه کرد. بنا بر این مدل، رشد به سه پایه اساسی تکنولوژی، سرمایه و نیروی کار نیاز دارد. کشورها با الگوهای مختلفی به رشد می‌رسند؛ اما هریک از آنها حداقل یکی از این سه پایه اساسی را مبنای رشد خود قرار داده‌اند. به‌عنوان مثال، در ایالات متحده آمریکا تکنولوژی یکی از اصلی‌ترین ارکان رشد اقتصادی است. آمریکا با ایجاد سیلیکون‌ولی مهم‌ترین اثر را در بازار تکنولوژی در سطح دنیا گذاشته است یا کشوری مثل چین جذب سرمایه خارجی و…

مریم بابایی: در برنامه هفتم توسعه، تحقق رشد اقتصادی ۲.۸درصدی ناشی از رشد بهره‌وری کل عوامل تولید هدف‌گذاری شده است. براساس بند «یک» سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه، سهم رشد بهره‌وری کل عوامل تولید به میزان ۳۵‌درصد از رشد اقتصادی ۸‌درصد و با تاکید بر بهره‌وری نیروی انسانی، مدیریت، سرمایه و فناوری باید محقق شود. این در حالی است که بهره‌‌‌وری در اقتصاد ایران روند رشد پایداری نداشته و در مجموع بهره‌وری بخش تولید در یک‌دهه گذشته کاهش یافته است.

دنیای اقتصاد: صنعت نفت ایران با وجود ادامه تحریم‌ها، در سال‌گذشته نیز شاهد جهش تولید و صادرات بود و افزون بر آن در بخش‌های مختلف از پایداری تولید گاز گرفته تا بهره‏‏‏‏‌برداری از میدان‌های جدید نفتی، موفقیت‌هایی را به‌کارنامه خود افزود. همواره از صنعت نفت به‌عنوان صنعت پیشران در ایران نام‌برده می‌شود. نفت در بیش از ۱۱۰ سالی که از کشف آن در مسجدسلیمان می‌گذرد، در همه تار و پود اجتماعی، سیاسی و البته اقتصادی ایران نفوذ کرده و تقریبا کل این بخش‌ها با ورود نفت به ادبیات ایران، تغییرهای بزرگی را شاهد بوده‌اند،…

اقتصاد ایران در سال۱۴۰۳ با چالش‌های فراوانی روبه‌رو خواهد بود. به واسطه‌ این چالش‌ها، به نظر می‌رسد که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی حقیقی نمی‌تواند از مرز ۴درصد عبور کند؛ نرخ تورم قیمت کالاهای مصرفی نیز احتمالا بیشتر از ۳۰درصد خواهد بود و نرخ بیکاری هم در حدود ۱۰درصد باقی خواهد ماند.[۱]

در شرایطی که بسیاری از اقتصادها در حال تهیه و تدارک طرح‌‌‌های بزرگ برای تحول اقتصاد خود به واسطه تحولات انرژی، تغییرات اقلیمی و هوش مصنوعی هستند، ایران در تنگنای نااطمینانی اقتصادی قرار دارد و فرصت‌‌‌های اندکی برای توسعه پیش روی خود می‌‌‌بیند. کاهش اعتماد عمومی به سیاست های اقتصادی، فساد، مساله فقر و نرخ بالای بیکاری، تورم و اثر آن بر گرانی اقلام اساسی، خروج سرمایه و کاهش بنیه رشد اقتصادی همه از عواملی هستند که مسیر پیش‌‌‌روی اقتصاد ایران را تنگ کرده‌اند. با این همه امیدواری‌‌‌هایی نیز در این…

دنیای اقتصاد: ۷۵کارشناس و اقتصاددان در نظرسنجی جامع «دنیای‌اقتصاد» تاکید کردند جهت‌گیری سیاسی کشور در راستای حل چالش‌های بین‌المللی و احیای اعتماد اجتماعی در کنار سیاستگذاری‌های اقتصادی در بخش‌های پولی-بانکی و تجاری-صنعتی مهم‌ترین عوامل در استحکام‌بخشی به اقتصاد ایران در سال جدید خواهند بود. این کارشناسان معتقدند از آنجا که سکانداران اقتصاد ایران با مساله تحریم و فشارهای خارجی روبه‌رو هستند، اتخاذ رویکردی که تکلیف بسیاری از مسائل حل‌نشده اقتصادی را روشن کند در ماه‌های آتی حیاتی است. عدم رسیدگی به این مسائل…

اقتصادنیوز: ایران سال‌هاست که با تحریم‌های مختلف دست‌وپنجه نرم می‌کند.

دنیای اقتصاد: صادرات ایران با دو چالش وابستگی به تعداد محدودی از بازارهای خارجی و تمرکز بر صادرات مواد خام و نیمه‌خام مواجه است. پژوهش اتاق تهران نشان می‌دهد طی ۱۰سال گذشته، بیش از ۸۰درصد صادرات به ۱۰مقصد عمده بوده و بخش مهمی از صادرات به محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی اختصاص دارد.

اقتصاد ایران بعد از دوران طولانی رکود، رشدی در حدود ۴درصد را تجربه می‌کند. همچنین تورم که در سال‌های گذشته به طور مستمر بیش از ۴۰‌درصد بوده، طبق آمار منتشرشده، روندی کاهشی داشته است. تصمیم‌گیران اقتصادی در سخنان خود به عواملی از قبیل مهار رشد نقدینگی، اصلاح بودجه و منضبط کردن دولت، حذف ارز ترجیحی و انتقال یارانه‌ها به انتهای زنجیره مصرف، اصلاح نظام مالیاتی، بهبود فضای کسب‌وکار و نیز افزایش تعامل با همسایگان و شرکای راهبردی اشاره کرده‌اند. میزان جدیت تصمیم‌گیران در اجرای این سیاست‌ها، نحوه…