زادروز نظریه‌پرداز تاریخ اقتصاد

داگلاس سال ۱۹۴۱ از دانشگاه برکلی فارغ‌التحصیل شد اما به‌خاطر عقاید ضدجنگ به کشتیرانی بازرگانی پیوست و مسوول ناوبری کشتی شد. ادامه جنگ به داگلاس این فرصت را داد تا طی ۳ سال مسافرت دریایی به نقاط مختلف مطالعات خود را پیگیری کند. در خلال همین مطالعات بود که داگلاس تصمیم گرفت اقتصاددان شود. با پایان جنگ در سال ۱۹۴۵ میلادی داگلاس به دانشگاه برکلی بازگشت و رشته اقتصاد را انتخاب کرد. پس از پایان رساندن تحصیلات خود در مقطع کارشناسی، داگلاس در دانشگاه واشنگتن واقع در سیاتل مشغول به کار شد و در مدت سه سال نیز پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد را در زمینه تاریخ بیمه عمر در آمریکا ارائه کرد و موفق به اخذ بورسیه دوره دکترا از شورای تحقیقات علوم اجتماعی شد.

«تغییرات بنیادی و رشد اقتصادی آمریکا» و «قیام جهان غرب: تاریخ اقتصادی جدید» عناوین کتاب‌هایی است که دکتر نورث پس از سال‌ها تلاش و تحقیق در ژنو منتشر کرد؛ اما دکتر نورث برای معرفی چارچوب تحلیلی جدیدی که بتواند علل رشد اقتصادی ضعیف آن دوران را نمایان سازد، باید مدلی از اقتصاد سیاسی را ارائه می‌کرد تا مشخص می‌شد رابطه ایدئولوژی افراد با تصمیمات آنها در زمینه‌های اقتصادی چیست. در راستای تلاش برای کشف این حقیقت به آمریکا بازگشت و تصمیم گرفت از استادان دیگر کمک بگیرد.

۳۳ سال از تحقیقات و مطالعات دکتر نورث گذشت، اما او همچنان از سعی و تکاپو خسته نشد. سال ۱۹۸۳ میلادی از دانشگاه واشنگتن به دانشگاه سن‌لوئیس رفت تا از تجربیات دانشمندان علوم سیاسی و اقتصادی بهره‌مند شود. نتیجه این کار به تاسیس مرکز مطالعات اقتصادی – سیاسی انجامید که از مراکز تحقیقاتی خلاق آمریکا به شمار می‌رود. دکتر نورث نخستین نتایج بررسی‌های خود را سرانجام در سال ۱۹۹۰ میلادی در اثر بزرگ خود تحت عنوان «نهادها، تغییرات نهادی و عملکرد اقتصادی» ارائه کرد. او گفته است: «هدف اصلی من گشودن راهی است برای نزدیک شدن به مساله، یعنی برداشتن نخستین گام لازم برای ایجاد نظریه‌ای در مورد تغییرات نهادی؛ بنابراین بخش اعظم این کتاب به ساختن و پرداختن چارچوب‌ تحلیلی اختصاص یافته است.» بنیاد نوبل در سال ۱۹۹۳ میلادی دکتر نورث را به همراه دکتر فوگل به‌خاطر تحقیق در زمینه تاریخ اقتصادی با به‌کارگیری تئوری اقتصاد و شیوه‌های کمی به‌منظور توضیح تغییرات اقتصادی و سازمانی به‌عنوان برندگان جایزه اقتصاد انتخاب و معرفی کرد.

- به نقل از یک مقاله به قلم حمید زمان‌زاده