اکنون پتروشیمی تبریز به دانش فنی طراحی ساخت و نصب سیستم کنترل مذکور دست یافته است. اکسترودر پس از رفع ایرادات موجود دستگاه به سرویس گذاشته شد.مجموعه پتروشیمی تبریز در مساحتی نزدیک به ۴۰۰ هکتار با صادرات سالانه ۴۰۰ هزار تن، بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی شمال‌غرب کشور و از برکات انقلاب اسلامی ایران به شمار می‌آید.۳۹۱ هکتار زمینی که پیش از انقلاب چیزی به‌جز یک زمین لم یزرع نبود، حالا پتروشیمی تبریز نام دارد، درست در جنوب‌غربی این شهر و جوار غربی پالایشگاه.

شاید پتروشیمی تبریز یکی از دلایلی باشد که باعث شد چندماه پیش صادق نجفی، رئیس سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، از انتخاب تبریز به‌عنوان الگوی شهر صنعتی ایران سخن بگوید.هنوز جنگ تمام نشده بود که در قانون بودجه سال ۶۶ کل کشور، اجرای طرح مجتمع پتروشیمی تبریز تصویب و کلیات طرح در بهمن‌ماه سال ۶۷ به تایید هیات مدیره شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران رسید. فعالیت‌های طراحی و مهندسی در نیمه دوم سال ۱۳۶۸ و عملیات نصب نیز در سال ۱۳۷۱ آغاز شد. خوراک مجتمع، نفتای سبک و سنگین و گاز مایع است که بخش عمده آن از پالایشگاه تبریز تامین می‌شود.واحد الفین به‌عنوان واحد مادر فرآیند تولید در دی ۱۳۷۵ راه‌اندازی شد و پس از آن واحدهای پلی اتیلن و پلی‌استایرن در سال ۱۳۷۷ در مدار تولید قرار گرفت.

واحدهای استخراج بوتادین و تولید ABS که نخستین طرح توسعه مجتمع محسوب می‌شوند در تیر ۱۳۸۲ وارد مرحله بهره‌برداری شدند. در سال ۱۳۸۴ واحد پنتان و در سال ۱۳۸۹ واحد پلی استایرن مقاوم ۲ که توسط کارشناسان مجتمع طراحی شده‌است، راه‌اندازی شد و واحد SAN در مرحله مهندسی تفصیلی است. اما کارخانه‌های پتروشیمی جزو واحدهایی هستند که قاعدتا باید با اعمال تحریم‌ها علیه ایران، دچار وضعی بحرانی شده و در مسیر تعطیلی قرار بگیرند، اما مدیران پتروشیمی تبریز از افزایش ۱۵درصدی تولیدات این واحد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته سخن می‌گویند.طبق آخرین آماری که مدیران پتروشیمی تبریز ارائه داده‌اند، این مجموعه با ظرفیت تولید روزانه ۸۸۰تن محصول، رکورددار تولید و بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی شمال‌غرب کشور به حساب می‌آید. با اینکه رئیس‌جمهوری آمریکا تهدید کرده بود که صادرات ایران را به حداقل‌ترین میزان ممکن می‌رساند، حالا پتروشیمی تبریز به تنهایی سالانه ۴۰۰هزار تن از محصولات خود را به بازارهای بین‌المللی صادر می‌کند.

این به این معناست که حدود ۶۰درصد از تولیدات سالانه پتروشیمی تبریز به خارج از کشور صادر می‌شود و ۳۶کشور، خریدار محصولات این واحد تولیدی به شمار می‌آیند.نزدیکی و در برخی اوقات داشتن مرز مشترک، باعث شده امروز کشورهای اروپایی بین خریداران صنایع پتروشیمی تبریز، بیشترین میزان را به خود اختصاص بدهند.آذر امسال مدیرکل سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی سازمان تجارت ایران گفت که ۵۵ درصد صادرات کشور شامل محصولات پتروشیمی، صنایع فولادی و معدنی است. او تاکید کرد که باید این صنایع گسترش پیدا کنند.جواد میرحیدری، کارشناس صنایع همگن می‌گوید: پتروشیمی به محوری انکارناپذیر در صادرات غیرنفتی کشور تبدیل شده است و بدون تردید حمایت از صنایع پایین‌دستی پتروشیمی به دلیل ایجاد ارزش افزوده بیشتر و اشتغال بالاتر یک ضرورت است که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

به عقیده او اگر بتوانیم با برنامه‌ریزی‌های منسجم صنایع پایین‌دستی پتروشیمی را توسعه دهیم، صادرات محصولات پایه و پایین‌دستی پتروشیمی از کشور در افق چشم‌انداز می‌تواند معادل نفت خام باشد و اتکا به نفت خام کاهش یابد.اما آنچه معمولا در واحدهای تولیدی پتروشیمی زیرپا گذاشته شده یا نادیده گرفته می‌شود، محیط‌زیست است. بیشتر گلایه فعالان محیط‌زیستی از صنایع این است که با توسعه و گسترش مجموعه خود، برخلاف اهداف توسعه پایدار به محیط زیست انسان ضربه‌هایی نابخشودنی می‌زنند. این درحالی است که مسوولان و عوامل پتروشیمی تبریز ادعا می‌کنند که به محیط‌زیست احترام می‌گذارند و با کاهش مصرف انرژی به توسعه پایدار دست پیدا می‌کنند. علی بهاری یک کارشناس محیط‌زیست می‌گوید: پتروشیمی تبریز با احداث ۱۰۰هکتار فضای سبز، به‌عنوان صنعت سبز شناخته می‌شود. او می‌گوید: بزرگ‌ترین طرح زیست‌محیطی در واحد ABS این مجموعه ساخته شده و تلاش دارد تا از آلوده کردن محیط و آسیب زدن به محیط‌زیست جلوگیری کند تا آنچه برای نسل آینده باقی می‌گذاریم، تنها پول و سرمایه مادی نباشد.

پتروشیمی تبریز طبق وعده مسوولان، سال آینده به خط اتیلن غرب کشور به تبریز پیوند می‌خورد. خطی به طول ۲هزار کیلومتر که از سال گذشته مراحل لوله‌گذاری آن شروع شده است. ظرفیت کنونی تولید مجتمع پتروشیمی تبریز ۳۷۰هزار تن در سال است که با بهره‌برداری از این طرح و ایجاد واحدهای توسعه‌ای و جدید اتیل بنزن، استایرن منومر، استایرن و پنتان۲، ظرفیت تولید مجتمع پتروشیمی تبریز ۲ برابر می‌شود و با ۳۵۰ هزار تن افزایش به بیش از ۷۰۰ هزارتن در سال  می‌رسد.این‌روزها که انقلاب‌مان ۴۰سال شده و به تعبیر بزرگان سیاسی و دینی به کمال خود رسیده است، فرصت مغتنمی است تا آنچه را در این سال‌ها به دست‌آورده‌ایم مرور کنیم. افتخار به گذشته و امید به آینده شاید بهترین شعاری است که می‌شد برای چهل‌سالگی انقلاب اسلامی ایران انتخاب کرد.اما برخی‌ها در هر محفل و مجلسی دستاوردهای چهل‌ساله انقلاب اسلامی را در برق‌رسانی و گازرسانی به روستاها و مناطق محروم خلاصه می‌کنند درحالی‌که انقلاب ما در کنار دستاوردهای بی‌شمار معنوی برای مردم از جمله آزادی و استقلال، دستاوردهای مادی مهمی نیز داشته است.صنایع پتروشیمی تبریز یکی از همان دستاوردهاست که نزدیک به ۴۰۰هکتار از زمین‌های خالی و خشک را به بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی شمال‌غرب کشور تبدیل کرده است.

 

اخبار مرتبط