کودتای ۲۸ مرداد

رضا نيازمند: در دوران بعد از کودتای ۲۸ مرداد با اینکه من از خویشاوندان سپهبد زاهدی بودم و در آن موقع هم همه فامیلش جمع شده بودند و به او کمک می‌کردند، من حاضر به کمک به او نشدم.

انتخاب: در تاریخ ۲۷ فوریه، وزیر امور خارجه آمریکا، جان فاستر دالس یک پیام فوق سری را از سفارت آمریکا در لندن دریافت کرد که حاوی پیام آنتونی ادن، وزیر خارجه انگلیس بود که می گفت: دفتر امور خارجه، ظهر امروز ما را از دریافت پیام ادن از ملکه الیزابت آگاه کرد.

گروه تاریخ: شاید در روزهای ۲۵ تا ۲۷ مرداد هیچ‌کس به بازگشت سلطنت نمی‌اندیشید اما سازمان سیا و عوامل داخلی دربار تدبیر دیگری اندیشیده بودند. یکی از شهرهایی که مردم آن هم‌زمان با تهران در جریان نخست‌وزیری مصدق، ملی شدن صنعت نفت، قیام سی تیر، کودتای ۲۵ مرداد و درنهایت کودتای ۲۸ مرداد، فعال بودند اصفهان بود. عمده منابع ما برای رصد وقایع اصفهان در جریان کودتا دو روزنامه‌ای است که در این تاریخ به نام‌های «چهل‌ستون» و «مجاهد» در اصفهان منتشر می‌شد اما این نشریات به‌صورت هفتگی انتشار می‌یافت که این امر فرآیند…

به استناد روایت‌‌های تاریخی، در روز کودتای ۲۸مرداد سال۱۳۳۲ علاوه بر تخریب، اموال مردم نیز به صورت گسترده غارت می‌‌شد. روزنامه «اطلس» از جمله نشریاتی بود که مقارن کودتا در مشهد منتشر می شد و دفتر آن در کوچه ارگ قرار داشت. این روزنامه اخبار و گزارش‌هایی را از کودتا ثبت و گزارش حوادث مشهد در این روز را با تیتر «روز چهارشنبه در مشهد چه گذشت؟» چنین منعکس کرده است: «چهارشنبه ساعت۱۶ که رادیو تهران خبر سقوط کابینه آقای دکتر مصدق را اعلام کرد، کلیه مردم با شور و ولوله شروع به ابراز احساسات کردند و سیل…

برادران قشقایی (محمد ناصر، ملک منصور، محمد حسین و خسرو) که در رأس هرم سیاسی ایل قشقایی قرار داشتند، پس از شهریور۱۳۲۰و با گذراندن یک دوره تبعید و سرکوب در دوره رضاشاه، با استفاده از شرایط سیاسی پیش‌آمده در کشور و نارضایی گسترده توده عشایر فارس از دوران گذشته، دست به تحرکات گسترده‌‌ای زدند که سرانجام به رویارویی آنان با نیروهای دولتی منجر شد. درنتیجه آنان به یک قدرت برتر در فارس و صحنه سیاسی کشور تبدیل شدند. با آغاز جنبش ملی شدن صنعت نفت، برادران قشقایی به این حرکت پیوستند و به‌صورت گسترده از…

دنیای اقتصاد: فرهاد آییش از بازیگرانی است که تاکنون دوبار نقش دکتر محمد مصدق را ایفا کرده است؛ یک بار در فیلم «خائن‌کشی» ساخته مسعود کیمیایی و بار دیگر در تئاتر «راپورت‌های شبانه دکتر مصدق» به کارگردانی اصغر خلیلی.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه در توییتی نوشت: دولت آمریکا رکورددار مداخله و حمله نظامی و کودتا علیه کشورها و دولت‌های مستقل است. کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ علیه دولت ملی ایران، نمونه بارزی از این تاریخ سیاه است. آیا دولت آمریکا سیاست غلط و شکست خورده خود در قبال ایران را اصلاح و به حقوق مشروع ملت ایران احترام خواهد گذاشت؟

فارس: وی درباره پرونده تاج زاده نیز گفت: یک اتهام تشویش اذهان عمومی و یک تبلیغ علیه نظام دارد.

ايسنا: ستایشی درباره آخرین وضعیت حمید نوری گفت: حمید نوری در سخت ترین شرایط نگهداری می‌شود و هنوز حکم دادگاه را به زبان فارسی به حمید نوری نداده‌اند و فرصت تجدید نظرخواهی رو به پایان است.

در حوزه تاریخ مطبوعات دوره پهلوی، یک دسته از آثار جالب‌توجه، خاطرات روزنامه‌‌‌نگاران آن دوران است که در منابع مختلفی می‌توان سراغ آنها را گرفت. روزنامه‌‌‌نگاران، در لابه‌‌‌لای خاطراتشان به موضوع‌‌‌های متعددی اشاره کرده‌‌‌اند که یکی از آنها وجود سانسور در مطبوعات آن عصر است. در این زمینه گفته‌‌‌ها و نوشته‌‌‌ها فراوان است. آنچه از نظرتان می‌گذرد، بخشی از خاطرات روزنامه‌نگاران آن دوران است.

در دوران پهلوی تحولات وسیعی در عرصه‌های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ایران به وقوع پیوست. تمرکز روزافزون قدرت و نظام کشوری، جنگ جهانی دوم، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ش. اجرای برنامه‌های توسعه و افزایش مبادلات اقتصادی و فرهنگی با غرب نمونه‌هایی از این تحولات بودند که اثرات جمعیتی، کالبدی و فرهنگی وسیعی بر جای گذاشتند.

از خاندان مهران و سورن در عصر باستان تا خانواده‌های علم و قوام در عصر پهلوی، خاندان‌های حکومت‌گر سنتی دیرینه در تاریخ ایران هستند و همواره یکی از اجرای ساختار حاکمیت در ایران بوده‌اند. این خاندان‌ها تمام نمی‌شوند، تنها از سلسله‌ای به سلسله دیگر منتقل شده‌اند و فقط نام یا رنگ عوض کرده‌اند، هر حکومتی، مقامات کلیدی یا امارت ولایات و مناطق را به فرزندان و منسوبین و معتمدین خویش سپرده است و پس از مدتی هریک از این حکومت‌های محلی، خود تبدیل به شاه کوچکی می‌شدند که مقاومت در برابر آن بی‌فایده می‌نمود؛…

صدرالدین الهی روزنامه برجسته ایرانی و بینانگذار کیهان ورزشی درگذشت. او پیش قراول نسلی بود که روزنامه نگاری مدرن در ایران را پایه گذاری کرد.

دکتر سید حسین فاطمی از جمله شخصیت‌‌‌های بارز عصر پهلوی است و او را می‌توان در زمره فعالان سیاسی دوران نخست‌وزیری دکتر مصدق به شمار آورد. وی روزنامه‌‌‌نگاری مجرب بود که با نگارش مقالات انتقادی علیه نظام نقش بسزایی در جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت و کودتای ۲۸ مرداد داشت. یکی از موارد بحث‌برانگیز در سال ۱۳۳۰ ش معاونت سیاسی و پارلمانی سید حسین فاطمی در کابینه دکتر مصدق بود. وی سنخیتی با اکثریت اعضای کابینه نداشت. استفاده از نیرویی چون دکتر فاطمی امکان پیشبرد مبارزه سخت و طولانی‌مدت را فراهم می‌کرد.…

خبر آنلاین: سردار حاجی زاده با بیان اینکه آمریکایی‌ها در گذشته با به راه انداختن جنگ، درپی برده داری بودند، گفت: امروز برده داری و جنگ آنها نوین شده و به انسان‌ها اجازه می‌دهند در مسیر ریل گذاری اهداف و خواسته‌های استعماری آنان حرکت کنند.

ايسنا: دونالد ویلبر مامور اسبق سیا در خاورمیانه در کتابی که سال ۱۹۸۶ منتشر کرد، پیروزی کودتای ۲۸ مرداد را «شانسی» دانست. وی در این کتاب نوشت: «پس از بازداشت سرهنگ نصیری فرستاده شاه توسط ماموران حفاظت از مصدق و همچنین بازداشت چند افسر دیگر در ۲۵ مرداد، روزولت از ادامه کودتا مایوس شد و تصمیم به خروج فوری از ایران گرفت اما با اصرار سرویس جاسوسی بریتانیا و برخی عوامل ایرانی، در ایران ماند و کودتا را به سرانجام رساند. »

فارس: نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی با بیان اینکه خوش‌بینی و اعتماد مصدق به آمریکا اشتباهی بود که انقلاب مردم را نابود کرد، خاطرنشان کرد: پس از اعتماد به آمریکا کودتای ۲۸ مرداد شکل گرفت و مردم باز شهید شدند تا بوسیله امام قهرمان دوباره انقلاب صورت گرفت.

خبر آنلاین: صادق زیبا کلام و حبیب احمد زاده در کلاب هاوس خبرآنلاین درباره سقوط هواپیمای ایرباس در خلیج فارس به گفتگو و بحث پرداختند.

با وقوع جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط شوروی و انگلستان، رضاشاه پهلوی از ایران تبعید شده و فرزندش محمدرضاشاه به جای وی به سلطنت رسید. در این زمان مراکز تصمیم‌گیری و سیاستگذاری در خارج از حوزه قدرت دربار و شخص محمدرضا قرار داشت. وقوع نهضت ملی شدن صنعت نفت و حمایت گسترده مردم از این نهضت سبب شد تا محمدرضاشاه همچنان از اعمال قدرت مطلقه بی‌نصیب بماند؛ اما کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سرمنشأ نخستین گام‌های محمدرضاشاه برای کسب و تحکیم قدرت در داخل کشور بود که سپس با انجام اصلاحات ارضی و همسویی با…

خبر آنلاین: حدادعادل گفت:مردم در این انتخابات دو راه دارند؛ یا اینکه ادارۀ کشور را به دست امثال مسئولین فعلی بسپارید که نتیجۀ کارهایشان را هم ملاحظه می‌کنیم؛ یا اینکه کشور را به دست افرادی بسپارید که جهادی کار کنند، نه اینکه ۲ بعدازظهر درب اتاقشان را قفل کنند تا فرداصبح!

با پیروزی کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ و بازداشت دکتر مصدق، مساله آینده وی یکی از دل‌مشغولی‌های اصلی کودتاچیان و حامیان خارجی آنها بود. حذف، تسلیم یا خنثی‌سازی مصدق برای برآورده شدن دو هدف اصلی آنها - سرکوبی نهضت ملی و حل مساله نفت آن‌گونه که انگلستان و ایالات‌متحده آمریکا می‌خواستند - ضروری بود زیرا با وجود مصدق به‌عنوان رهبر اصلی و قهرمان ملی شدن صنعت نفت آنها نمی‌توانستند به این اهداف خود دست یابند. به‌زعم آنان محاکمه مصدق و یارانش می‌توانست زمینه را برای دستیابی به این اهداف فراهم کند. بیشتر…

حکومت محمدرضا پهلوی پس از کودتای ۲۸ مرداد با فقدان مشروعیت در بیشتر سطوح حاکمیت روبه‌رو بود. تلاش برای بازسازی حیثیت رژیم و افزایش محبوبیت محمدرضا پهلوی و استقرار هرچه مستحکم‌تر نظام سیاسی مستقر یک هدف بسیار کلیدی به حساب می‌آمد. از سوی دیگر متحدان و پشتیبانان رژیم شاه که در راس آنها ایالات متحده آمریکا قرار داشت‌ از به‌هم ریختن توازن قوا و فروافتادن حکومت پهلوی در بحران‌های اقتصادی و سیاسی بسیار نگران بودند. در این سال‌ها همسایگی ایران با شوروی نگرانی‌ها را هم برای حکومت پهلوی و هم…

دنیای‌اقتصاد: علی‌نصیریان، چهره ماندگار بازیگری، ۸۶ سال پیش در چنین روزی به‌دنیا آمد. او را شاید بتوان آخرین بازمانده از نسل هنرپیشگان قدیمی دانست که همچنان مشغول فعالیت است؛ هنرمندی که بازی‌های به یادماندنی‌اش در فیلم‌های گاو، آقای هالو، دایره مینا و سریال‌هایی چون سربداران،‌ هزاردستان و شهرزاد موجب شده چند نسل با آثارش خاطره داشته باشند. نصیریان ورودش به دنیای هنر را این‌گونه شرح می‌دهد: «بچه بودم تازه رادیو آمده بود. در رادیو یکسری پیش‌پرده‌خوان بودند، اینها تصنیف‌هایشان را چاپ می‌کردند در لاله‌زار یک…

ایسنا: دو اثر مستند از سینماگران ایرانی واجد شرایط رقابت در شاخه بهترین مستند بلند نود و سومین دوره جوایز سینمایی اسکار شناخته شدند. مستند «کودتای ۵۳» ساخته تقی امیرانی و «هنر درخطر زندگی کردن» به کارگردانی مینا کشاورز دو اثر مستندی است که امسال فرصت رقابت در شاخه بهترین مستند بلند جوایز اسکار را خواهند داشت.

دنیای‌اقتصاد: امروز سالروز تولد نصرت کریمی است. یکی از سینماگران تاثیرگذار ایران که سال‌ها از سینما دور ماند؛ اما تاثیرش را کسی نتوانست انکار کند. سال ۱۳۰۳ در تهران متولد شد و کار هنری را در جوانی با پیوستن به گروه عبدالحسین نوشین آغاز کرد. در دهه ۱۳۲۰ نوشین با تشکیل یک اکیپ تئاتری با شرکت جوانان بااستعداد و اجرای نمایش در تئاترهای فردوسی و سعدی، می‌کوشید برای تئاتر مدرن ایران پایه‌هایی استوار بسازد که کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به این تلاش‌ها پایان داد. کریمی که به‌عنوان گریمور و بازیگر با گروه نوشین همکاری داشت…

طی سال‌های ۲۰ تا ۳۲ غلبه شبه‌پاتریمونیالیستی دربار بر ساختار قدرت عموما و ساختار حاکمیت دولتی به‌ویژه با چالشی دوگانه روبه‌رو شد.

دنیای‌اقتصاد: چند ماه بعد از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و بازداشت دهخدا به خاطر طرفداری از دکتر مصدق، «صدای آمریکا» از او خواست تا در یک برنامه شرکت کند و درباره کارهای فرهنگی‌اش حرف بزند. در این نامه آمده بود که صدای آمریکا در نظر دارد برنامه‌ای از زندگانی دانشمندان و سخنوران ایرانی، در بخش فارسی صدای آمریکا از نیویورک پخش کند. این اداره جنابعالی را نیز برای معرفی به شنوندگان ایرانی برگزیده است. در صورتی که موافقت فرمایید، ممکن است کتبا یا شفاها نظر خودتان را اطلاع فرمایید تا برای مصاحبه با شما ترتیب لازم اتخاذ…

باشگاه خبرنگاران جوان: هنوز پاسخی برای این سوال پیدا نشده که چرا هواپیمای حامل برادر محمدرضا پهلوی که در آستانه مقام ولیعهدی نیز بود با آن همه دبدبه و کبکه سقوط کرد؛ آیا به راستی این حادثه یک اتفاق ناگهانی بوده و یا توطئه‌ای دستچین شده آن را رهبری می‌کرده است؟

تسنیم: وزیر امور خارجه کشورمان در سالروز کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ با انتشار پیامی در توئیتر اعلام کرد که آمریکا در سال‌های پس از انقلاب اسلامی نیز همواره برای احیای نفوذ خود در ایران تلاش کرده، اما همواره از سوی ملت ایران تحقیر شده است.

اقتصاد نیوز: راز ایرانی داربی‌شایر پس از ۳۵ سال افشاشد. رئیس بخش ایران MI۶ حدود چهاردهه پیش در گفت‌وگویی به جزئیات نقش بریتانیا در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ پرداخت.