فلسفه

فناوری جدید به دنبال تغییر فرآیند شناختی انسان است. از زمان اختراع صنعت چاپ تاکنون فرآیند شناختی ما متزلزل نشده بود. فناوری چاپ کتاب گوتنبرگ در سال ۱۴۵۵ میلادی باعث شد تا افکار انتزاعی بشر به طور کلی و سریع قابل انتقال باشند. با وجود این‌، امروزه فناوری تازه این روند را معکوس ساخته است. باوجود آنکه ماشین چاپ باعث خلق انبوهی از تفکر مدرن بشری شد، فناوری تازه نیز تحولی عظیم محسوب می‌شود. در این فرآیند شکافی بین دانش انسان و درک انسان ایجاد می‌شود. اگر بخواهیم این دگرگونی را با موفقیت پشت سر…

فارس: «خواجه نصیرالدین طوسی» قرن ششم شمسی به دنیا آمد و ۱۹۰ کتاب و مقاله در حوزه ریاضیات، هندسه، نجوم، فلسفه، عرفان، منطق، اخلاق، فقه،طب و تفسیر قرآن کریم نوشت. وی رصدخانه مراغه را ساخت که یک مرکز علمی بزرگ و معتبر بود و ابزار رصد و اندازه‌گیری دقیق نجومی را ابداع کرد و کتاب «زیج ایلخانی» را درباره ستاره‌شناسی نوشت که همان‌موقع که خودش زنده بود و تا قرن‌ها بعد منجمان و اخترشناسان به آن رجوع می‌کردند.

نمایشگاه نقاشی و مجسمه «کهن‌الگو» با ارائه آثار از محمد محمدزاده تیتکانلو در مرکز هنری نقش جهان وابسته به فرهنگستان هنر برپا شده است. او در این نمایشگاه ۲۵ تابلوی نقاشی در سبک اکسپرسیونیسم و ۵ مجسمه را در معرض دید مخاطبان گذاشته است.

ایسنا:‌تنها دو ماه پس از راه‌اندازی عمومی، ChatGPT به ۱۰۰میلیون کاربر فعال ماهانه دست پیدا کرده است، با توجه به محبوبیت شگفت‌آور این ربات در میان کاربران، حال این سوال مطرح می‌شود که ChatGPT به‌عنوان یک چت بات مبتنی بر هوش مصنوعی، ابزاری در خدمت انسان خواهد بود یا سلاحی بر علیه او؟

فائزه پوزش: پس از جنگ‌جهانی دوم، تجارت آزاد به‌عنوان یکی از راهبردهای مورد حمایت اقتصادهای پیشرفته جهان شناخته می‌‌‌شد. این روند در دهه‌های ۱۹۸۰و ۱۹۹۰میلادی شکل تازه‌‌‌ای به خود گرفت و بر سرعت آن افزوده شد. در قرن جدید میلادی نیز این روند کمابیش ادامه پیدا کرد. با این حال شوک پاندمی کرونا این روند متداوم جهانی را به‌طور موقت با عقبگرد مواجه کرد.

اصلی‌ترین وظیفه‌ای که سازمان بورس و اوراق‌بهادار عهده‌‌‌‌‌‌‌دار آن بوده، تدوین و اجرای قوانین مختلف در راستای سوق‌دادن بازار به طرف یک بازار کارآ است. اساسا وظایف رگولاتوری طیف وسیعی از قوانین معاملاتی و نظارتی است که در نهایت باید منجر به ایجاد معاملاتی روان و با کمترین محدودیت‌ها شود. از طرفی دیگر عدالت و شفافیت نیز در وضع این قوانین باید لحاظ شود.

دنیای‌اقتصاد-البرز نظامی: هفته گذشته پیرو ادامه بازخوانی روایت ارنست کاسیرر از فلسفه روشنگری بر مبنای کتاب فلسفه روشنگری او به ترجمه دکتر یدالله موقن، به مساله نظریه شناخت و روان‌شناسی تجربه‌گرایانه در عصر روشنگری پرداختیم. آنجا نشان دادیم که چگونه درنهایت کندیاک از «انسان عاطفی» سخن می‌گوید و نشان می‌دهد که تمام برداشت‌های ما از جهان نه یقین ضروری که برداشت‌هایی کاملا نسبی و ذهنی هستند. در این شماره این موضوع را ادامه می‌دهیم و نشان می‌دهیم که چگونه روان‌شناسی حس‌گرایانه بی‌توقف به پیش می‌رود تا آنجا که درنهایت به…

درهرمحل کسب و کار. سازمانی، احتمالا کارمندانی از چهار نسل، از بومرهای نزدیک به بازنشستگی تا نسل Z تازه فارغ‌‌‌التحصیل شده را پیدا خواهید کرد. پرکردن این شکاف سنی می‌تواند رعب‌‌‌آور باشد، اما فرصتی است تا افراد در هر سنی از تجربیات منحصر به فرد یکدیگر بیاموزند. لیندسی پولاک، متخصص کار و محیط کار با تمرکز بر تنوع نسلی، می‌گوید: کارفرمایان باید به محیط کار چند نسلی نه به عنوان یک چالش، بلکه به عنوان یک فرصت نگاه کنند. ما جهانی چند نسلی هستیم. ما یک اقتصاد چند نسلی هستیم. پولاک می‌‌‌گوید،…

اتاق‌های بازرگانی در سراسر کشور، در اسفندماه، انتخاباتی دیگر را پشت‌سر می‌گذارند و دهمین دوره هیات‌نمایندگان خود را در ۳۴ اتاق استانی برخواهند گزید. فلسفه کار داوطلبانه اعضای هیات‌نمایندگان، به منزله سرمایه نمادین اتاق‌های بازرگانی، ساختار رقابتی این انتخابات را به کنش فعالانه برای ارتقای مستمر جایگاه این قدیمی‌ترین نهاد مدنی ایران مبدل ساخته است و از این منظر با هیچ انتخاباتی قابل‌ملاحظه نیست. به سبب ضوابط جدید، طیف بزرگی از فعالان اتاق ایران از ورود به هیات‌نمایندگان باز خواهندماند و این…

روزنامه آرمان ملی: احیای برجام، «نقطه سر خط.» این جمله را می‌توان از سخنان اخیر اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی برداشت کرد. او درباره توافق بر سر متن برجام و این‌که آیا متن توافقی همان متن سال ۲۰۱۵ است گفت: متن همان است، گفت‌وگو‌ها هم در این مورد بوده است.

شفقنا: علی ربیعی گفت: یکی از دلایل ناکارآمدی نهادی و ایجاد بحران نفوذ توسط نهادها «انحرافی» است که در انتخاب عاملان و نخبه گرا کردن نظام اجرایی کشور به وجود آمده است، من نوعی تفکر خالص گرایی به خصوص به سمت یک جناح خاص را باعث حذف بسیاری از عاملان کارآمد از صحنه اجرایی کشور می دانم.

دنیای‌اقتصاد- البرز نظامی: پس از بازخوانی روایت ارنست کاسیرر از شناخت قلمرو طبیعت در دوره روشنگری، حال به یکی از موضوعات مهم و بنیادین فلسفه عصر روشنگری رسیده‌ایم. مطالعه نحوه شناخت انسان و اینکه به‌طور کلی عمل شناخت توسط انسان چگونه صورت می‌گیرد. عدم پاسخ به این پرسش هر دستگاه فکری را از اعتبار ساقط می‌کند؛ زیرا تا زمانی که مشخص نشود شناخت هر پدیده‌ای توسط انسان چگونه می‌تواند صورت گیرد و این امر با چه محدودیت‌هایی روبه‌رو است، عملا غیرقابل اتکا خواهد بود. در نتیجه، در این شماره پیرو روایت ارنست کاسیرر در کتاب فلسفه…

علم تاریخ و ظهور فلسفه علم تاریخ به معنای مشخص آن در قرون ۱۹ و ۲۰ م پدیدار شد؛ منتها زمینه‌های‌ این مهم در قرون قبلی فراهم شد و تاریخ و تاریخ‌نگاری نیز مانند دیگر شاخه‌های علوم انسانی از دگرگونی‌های قرون ۱۷ تا ۲۰ بی‌تاثیر نبود. قدر مسلم پیشرفت‌های فنی و عملی علوم فیزیکی که محیط مادی و حتی تشکیلات جامعه را تغییر می‌داد، برای مورخان هم ‌این اشتیاق را پدید آورد که به دور کار خود ‌هاله‌ای علمی‌ بکشند و ادعا کنند که می‌توانند تاریخ علمی ‌به وجود آورند.

دنیای‌اقتصاد-البرز نظامی: در شماره‌های پیشین، بازخوانی خود از روایت ارنست کاسیرر درخصوص شناخت قلمرو طبیعت در دوره روشنگری را به پایان رساندیم. در روایت بازخوانده‌شده همان‌گونه که به وضوح مشهود بود، تمرکز کاسیرر روی جریان اصلی فلسفه دوره روشنگری یا همان روشنگری فرانسوی قرار داشت. لکن، در خارج از مرزهای روشنگری فرانسوی جریان‌های دیگری نیز در حال شکل‌گیری بودند. در نتیجه، ما در این یادداشت به روایت این جریان‌های خارج از جریان اصلی روشنگری در آلمان و انگلستان می‌پردازیم و همچنین، از کاسیرر نیز فراتر می‌رویم و به نگاهی…

دنياي اقتصاد-البرز نظامي: در ادامه بازخوانی روایت ارنست کاسیرر از فلسفه روشنگری بر مبنای کتاب فلسفه روشنگری او به ترجمه یدالله موقن، به بخش پایانی روش شناخت در قلمرو علوم طبیعی می‌‌رسیم. کاسیرر به تاسی از روشنگران که پژوهش خود را از مطالعه روی قلمرو طبیعت آغاز می‌‌کردند، روایت خود از فلسفه روشنگری را با فلسفه علوم طبیعی آغاز می‌‌کند. ما نیز پیرو روند کاسیرر از رنسانس آغاز کردیم و به پدیدارگرایی علم فیزیک رسیدیم. سپس نشان دادیم که چگونه تکامل روش تحلیلی فیزیک نیوتنی به دست فیلسوفان هلندی، پای امور زیست‌‌شناختی و…

«آدام آرون» با کرسی ریاست کاملا آشناست. پیش از آن که در سال ۲۰۱۵ به مدیرعاملی شرکت « AMC » برسد،مدیر «عامل نورویژن کروز لاین» و «ویل ریزورتز» بود. او در طول سال‌های رهبری‌‌‌اش، عملکرد بسیار موفقی داشته و به قدری در عرصه کسب و کار مورد تحسین است که دو سال پیش از سوی جیم کریمر، مجری شبکه CNBC، لقب «یکی از بهترین بیزنسمن‌‌‌ها»را گرفت.

محمدامین رادمند در اعتماد نوشت: افراد زیادی از منظر‌های مختلف نسبت به اتفاقات کشور انتقاداتی کردند اما تفاوت مهم برهانی با بسیاری از منتقدین این بود که او انتقاداتش را از زبان فقه، شریعت و قوانین موجود مطرح می‌کند.

دنیای اقتصاد: فیلم سینمایی «پالتوشتری» به نویسندگی و کارگردانی مهدی علی‌میرزایی از چهارشنبه اکران می‌شود. این فیلم کمدی در مورد یک دانشجوی فلسفه است که یک پالتو از پدرش به ارث برده، که با پوشیدنش افکار وسوسه‌آمیز و موذیانه به سراغش می‌آید.

خبر آنلاین: اگر بخواهیم رکود امسال را با رکود دوران کرونا مقایسه کنیم به این نتیجه می‌رسیم که در زمان کرونا خریدهای اینترنتی کتاب در فروش کتاب تأثیر به سزایی داشته؛ اما اتفاقات اخیر باعث نشد که مردم به خرید کتاب در فروشگاه‌ها روی بیاورند.

تاریخ چیست؟ تاریخ را به‌طور خیلی رسمی می‌توان گذشته انسان و روایت منسجم آن تعریف کرد. البته ما می‌توانیم از گاه‌شماری وقایع غیرانسانی مانند تاریخ منظومه شمسی یا تاریخ محیط زیست زمین در یک گستره بیلیون ساله صحبت کنیم؛ اما مسائل مهم فلسفه تاریخ فقط در روایت ما از گذشته انسان آشکار می‌شوند. این نکته در کتاب فلسفه تاریخ کالینگوود مورد تاکید قرار گرفته است. تاریخ برای ما جذاب است؛ زیرا به گفته مارکس: «انسان‌ها تاریخ خود را می‌آفرینند اما نه بر پایه انتخاب خودشان.»

دنیای‌اقتصاد- البرز نظامی: تاکنون چهار شماره درخصوص بازخوانی روایت ارنست کاسیرر از عصر روشنگری بر مبنای کتاب فلسفه روشنگری او به ترجمه یدالله موقن نگاشته‌ایم. در این چهار شماره مناقشات نظام‌های فلسفی را حول مساله هستی‌شناسی قلمرو طبیعت یا همان عالم اشیا و روش‌شناسی قیاسی یا تحلیلی با ابزار هندسه و ریاضیات پیدا کردیم. لکن، در شماره پنجم از این بازخوانی به این واقعیت می‌پردازیم که فلسفه علم طبیعی و مناقشه‌های نظام‌های اندیشه محدود به صرف این نوع از هستی‌شناسی و روش‌شناسی نبوده‌ است. جدال برای فهم و بیان چیستی قلمرو طبیعت…

محمدحسین شاوردی: خاطرم هست روزی که نخستین‌بار یک نمودار عرضه و تقاضا را در کتاب اقتصاد خرد دیدم، با تعجب بسیار از خود پرسیدم که اقتصاد چه ربطی به ریاضی و نمودار دارد؟ من که از رشته علوم‌تجربی وارد رشته علوم اقتصادی شده بودم، از اقتصاد هیچ نمی‌دانستم؛ اما تصور می‌کردم اقتصاد بخشی از علوم انسانی و دانشی غیرکمی است. ورود به دانشگاه موجب شد تا با دنیایی جدید روبه‌رو شوم که زبان و منطق آن آمار، ریاضی و انبوهی از نمودارهای شبیه به هم بود و کمتر از بحث خبری بود. دنیا، دنیایی شگفت‌‌‌انگیز بود و هر فصل یا هر عبارت، به…

در قرن هفدهم میلادی، نیوتن بر این نکته اذعان داشت که اگر کسی قادر است فراتر از سایرین ببیند، برای آن است که بر شانه بزرگان ایستاده است. مایلم این جمله نیوتن را در کنار یادداشت کینز در مورد بزرگداشت استادش آلفرد مارشال قرار دهم؛ آنجا که سعی می‌کرد نظر خویش را درباره علم اقتصاد، به‌طور کلی و درباره «اقتصاددان برجسته» به‌طور خاص بیان کند.

دنیای‌اقتصاد- البرز نظامی: علم از رنسانس آغاز می‌شود، در دوره اصلاح کلیسا به حاشیه رانده می‌شود و در دوران روشنگری به میدان بازمی‌گردد. دوره روشنگری خود به سه دوره دکارتی با روش قیاسی، نیوتنی با روش تحلیلی و هیوم با روش تجربه‌گرایی محض و شکاکیت تقسیم می‌شود. این نوشتار بر آن است تا این سیر خطی پیشرفت علم را بر مبنای تحلیل ارنست کاسیرر بازخوانی کند.

دنیای‌اقتصاد-امیررضا انگجی: رشد و توسعه اقتصادی شگفت‌انگیز چین با وجود یک سیستم سیاسی اقتدارگرا و جامعه بسته با وجود نظرات مختلف همچنان یکی از معماهای بزرگ اقتصاد و علوم اجتماعی است. با وجود این‌، حقیقت این است که چین همیشه یک امپراتوری متمرکز بوده است و حتی زمانی که امپراتوری در این کشور به پایان رسید، ساختار دیوانی متمرکز و اقتدارگرای آن تداوم یافت.

همشهری در گزارشی به فلسفه حجاب در اسلام پرداخت و نوشت: چرا زنـان ایرانـی بایـد حجـاب اجبـاری داشـته باشند؟ مگر قرآن نمی‌گوید «‌لا اکراه فی‌الدین» پـس چرا اجبار می‌کنید؟ برخی به حجاب اعتقاد ندارند و نمی‌خواهند حجاب داشته باشند. حتما درخصوص این آیه شریفه زیاد شنیده‌اید، اما معنایی که از این آیه مشهود است، دقیق نیست. این آیه شریفه به معنی عدم‌وجود اجبار و اکراه در پذیرش دین است. اما وقتی کسی که وارد یک دین شد، رعایت قوانین آن برای او لازم است و نمی‌تواند بخشی از آن را انتخاب کرده و بخش دیگر را…

دنیای‌اقتصاد: سمینار «حاکمیت شرکتی؛ ضرورت بقا و تداوم عملکرد سازمان‌ها در شرایط کنونی» کمیته حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی اتاق بازرگانی ایران برپا شد.به گزارش دنیای اقتصاد، کمیسیون حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی، اتاق بازرگانی ایران با هدف تشریح و تبیین چارچوب ISO ۳۷۰۰۰ به عنوان اولین استاندارد در حوزه راهبری (حاکمیت) شرکتی، سمینار «حاکمیت شرکتی؛ ضرورت بقا و تداوم عملکرد سازمان‌ها در شرایط کنونی» را با حضور فعالان حوزه حاکمیت شرکتی در بخش خصوصی و دولتی در اتاق ایران همزمان به صورت حضوری و آنلاین برگزار…

دنياي اقتصاد-البرز نظامي: در دو شماره گذشته صفحه اندیشه -چاپ ۲۹ آذرماه و ۸ دی‌ماه- به بازخوانی روایت ارنست کاسیرر از فرم اندیشه در دوره روشنگری پرداختیم. پس از این امر باید به یافته‌های فرم‌های اندیشه آن دوره درخصوص طبیعت، روان‌شناسی و قانون و جامعه می‌پرداختیم؛ اما همان‌گونه که کاسیرر نیز خود را ملزم به آن می‌داند، باید پیش از ورود به مباحث جدید، یک بازگشت به گذشته صورت می‌گرفت. بازگشت به عهد رنسانس و بازخوانی تحولی عمیق در هستی‌شناسی و روش‌شناسی که اندیشمندان این دوره در تقابل با هستی‌شناسی الهیات مسیحی صورت می‌دهند.…

دنیای‌اقتصاد-البرز نظامی: در شماره نخست از بازخوانی روایت ارنست کاسیرر از دوره روشنگری به فرم اندیشه در این دوره پرداختیم. لکن، در آن شماره ما تنها به یکی از دو فرم اصلی اندیشه در دوره روشنگری، یعنی فلسفه تحلیلی اشاره کردیم. فرمی از اندیشه که توسط دکارت پایه‌ریزی شد و با نیوتن به کمال رسید. روح تحلیلی آنها به‌ویژه نوع فرانسوی آن از نیمه قرن هفدهم بر تمام قلمروهای شناخت مسلط شد. این فرم از اندیشه موجب آن شده‌ بود تا فرمی نو به فلسفه، اخلاق، ادبیات، سیاست، جامعه‌شناسی و حتی الهیات بدهد. لکن، این فرم از اندیشه در آن دوره…