چگونه با کمترین چالش هوش مصنوعی را قانونمند کنیم؟
این محدودیت‌ها و چارچوب‌‌‌ها باید مطابق با استانداردها و ارزش‌‌‌های مورد قبول جوامع و شهروندان تعیین و اعمال شوند.
به همین دلیل از کشوری به کشوری دیگر متفاوت خواهند بود، به‌‌‌طوری که در یک جامعه باز که ارزش بسیار زیادی برای آزادی بیان و آزادی رسانه‌‌‌ها قائل است باید محدودیت‌هایی را برای نقش‌‌‌آفرینی هوش مصنوعی در نظر گرفت که نافی و ناقض حق طبیعی افراد برای دسترسی آزاد به اطلاعات نشوند و در همین حال از تبدیل شدن هوش مصنوعی به یک عامل مزاحم و برهم‌زننده نظم عمومی نیز جلوگیری به عمل آورند.
علاوه بر این، باید دانست که هوش مصنوعی با وجود تمام هوشمندی و عاملیتی که پیدا کرده هنوز هم تحت‌تاثیر انسان و آفرینندگان خود قرار دارد و از رفتار و کردار آنها تقلید می‌کند.
به همین دلیل هم هست که می‌‌‌بینیم عملکرد و تاثیرگذاری و واکنش هوش مصنوعی در جوامع مختلف تا حد زیادی متفاوت است و تابعی است از ارزش‌‌‌های حاکم بر آن جوامع که هم توسط انسان‌‌‌ها و شهروندان آنها محترم شمرده می‌‌‌شوند و هم شاگردان و کارآموزان آن مردم یعنی هوش مصنوعی و ماشین‌‌‌ها نیز به آن ارزش‌‌‌ها پایبند خواهند بود.
این‌‌‌چنین است که تفکر مستقل و آزادی که برای انسان‌‌‌ها دارای ارزش و جایگاه والایی است از طرف هوش مصنوعی نیز رعایت می‌شود.
هوش مصنوعی و نظم بین‌الملل
امروزه و در سطح جهان، یک‌سری سوالات جدی در ارتباط با تاثیرگذاری هوش مصنوعی بر آینده روابط بین‌الملل و نظم جهانی مطرح است که پاسخ دادن به آنها به‌‌‌آسانی امکان‌‌‌پذیر نیست.
یکی از این سوالات این است که چگونه می‌توان با کمترین تنش‌‌‌آفرینی و چالش بین‌المللی اقدام به قانونمند کردن پلتفرم‌‌‌های شبکه‌‌‌ای مبتنی بر هوش مصنوعی کرد؟
از سوی دیگر این سوال ذهن خیلی‌‌‌ها را درگیر کرده که آیا پلتفرم‌‌‌های شبکه‌‌‌ای در حال تضعیف حاکمیت ملی و در هم شکستن مفهوم سنتی حاکمیت داشتن دولت‌‌‌ها بر کشورها نیستند؟ و اینکه نقش و تعیین‌‌‌کنندگی کشورهای کوچک‌تر و دارای فناوری‌‌‌های ضعیف‌‌‌تر در فرآیند قانون‌گذاری جهانی در زمینه پلتفرم‌‌‌های شبکه‌‌‌ای چیست؟
آیا اصلا امیدی به موفقیت تلاش‌‌‌های جهانی برای مهار و کنترل رسانه‌‌‌های اجتماعی می‌رود که روزبه‌‌‌روز در حال گسترش هستند؟
به‌‌‌طور کلی، باید به این واقعیت اذعان کرد که با افزوده شدن به توانایی‌‌‌ها و تاثیرگذاری‌‌‌های بین‌المللی و فرامرزی هوش مصنوعی به‌‌‌سختی می‌توان نقش انسان را در کنترل و مهار پلتفرم‌‌‌های متکی به آن تعریف کرد و نقش‌‌‌آفرینی دولت‌‌‌ها و نهادهای بین‌المللی در این حوزه روزبه‌‌‌روز پیچیده‌‌‌تر و دشوارتر می‌شود.
امروزه هرکدام از کشورها و حتی احزاب و گروه‌‌‌های مخالف دولت این توانایی را دارند تا با استفاده از رسانه‌‌‌های اجتماعی مبتنی بر هوش مصنوعی عرصه را برای دولت‌‌‌ها و کشورها تنگ‌‌‌تر کنند.
همین موضوع بیانگر این واقعیت است که پلتفرم‌‌‌های شبکه‌‌‌ای هوش مصنوعی می‌توانند خارج از قواعد و تعاریف سیاسی معمول موجب تحولات سیاسی و امنیتی در کشورهای مختلف شوند و کاری را که تسلیحات هسته‌‌‌ای توان انجام آن را نداشته‌‌‌اند به‌‌‌راحتی انجام دهند.
نظارت‌‌‌ها و کنترل‌‌‌های جدی و گسترده‌‌‌ای که در مورد تجهیزات هسته‌‌‌ای کشورها وجود دارد، در مورد تسلیحات سایبری و متکی به هوش مصنوعی وجود ندارد.
تمام کشورها و شرکت‌های فناورانه باید در اولین فرصت ممکن اقدام به قانونمند کردن و چارچوب‌‌‌بندی دقیق برای کنترل این تسلیحات نوظهور و قدرتمند کنند.
اگر چنین نکنند و در این زمینه با سهل‌‌‌انگاری و تعلل رفتار کنند خطرات جدی و دامنه‌‌‌داری نظم جهانی را تهدید خواهد کرد و کنترل این تسلیحات برای همیشه از دست دولت‌‌‌ها و نهادهای بین‌المللی خارج خواهد شد.
تسلیحات سایبری و برآمده از هوش مصنوعی برخلاف تسلیحات هسته‌‌‌ای که به خاطر حساس بودن و ابعادشان غیرقابل پنهان‌‌‌سازی و علنی هستند، به‌‌‌سادگی قابل پنهان‌‌‌سازی و استفاده بوده و به‌‌‌کارگیری آنها از سوی دولت‌‌‌ها و گروه‌‌‌های مختلف پیامد
چندانی برای آنها به دنبال ندارد. خیلی راحت و با استفاده از یک‌سری کامپیوترهای معمولی می‌توان یک اسلحه سایبری را مورد استفاده قرار داد و ردپایی هم از خود بر جا نگذاشت.
همین سادگی و پنهانی بودن استفاده از چنین تسلیحاتی است که بسیاری از دولت‌‌‌ها و گروه‌‌‌های سیاسی و نظامی را وسوسه کرده که از طریق گروه‌‌‌های نیابتی و عوامل فنی ناشناس اقدام به استفاده از این تسلیحات علیه دشمنان و رقبای خود کنند.
در شرایطی که مرزهای سیاسی و جغرافیایی و فرهنگی رایج بین کشورها در حال محو شدن بوده و حجم وسیعی از اطلاعات و فناوری‌‌‌ها بین کشورها و بخش‌‌‌های مختلف جهان مبادله می‌شود و امکان هرگونه سوءاستفاده و اقدامات خطرآفرین در زمینه بهره‌‌‌گیری از هوش مصنوعی و محصولات وابسته به آن وجود دارد، باز هم دیپلماسی است که می‌تواند راهگشا و اطمینان‌‌‌بخش باشد و اقدامات بین‌المللی در جهت کنترل و مهار تسلیحات هوش مصنوعی را تسهیل کند و تا حدی از پیچیدگی‌‌‌های ناشی از پیشرفت سریع و شگفت‌‌‌انگیز فناوری هوش مصنوعی و به‌‌‌تبع آن، تسلیحات متکی به آن بکاهد.
تسلیحات سایبری و مبتنی بر هوش مصنوعی ویژگی‌‌‌های مشترکی با تسلیحات نظامی متعارف کشورها و تسلیحات غیرمتعارف مثل تسلیحات هسته‌‌‌ای دارند، به‌‌‌طوری که هم مانند تسلیحات متعارف به‌‌‌وفور در همه کشورها پیدا می‌‌‌شوند و دسترسی به آنها و مهم‌تر از آن، استفاده از آنها به‌‌‌آسانی صورت می‌‌‌پذیرد و هم از قدرت تخریب‌‌‌گری و تاثیرگذاری بسیار بالایی شبیه به تسلیحات هسته‌‌‌ای برخوردارند.
همین ویژگی‌‌‌ها باعث شده تا تسلیحات سایبری و متکی به هوش مصنوعی تا حد زیادی غیرقابل پیش‌بینی و مهارناپذیر شوند و به همین دلیل هم لازم است که به‌‌‌سرعت و با قاطعیت تمام و با مشارکت تمام کشورهای جهان، یک‌سری اقدامات بین‌المللی در زمینه کنترل و قاعده‌‌‌مندسازی تسلیحات هوش مصنوعی صورت پذیرد و برای این کار به عزم ملی و اراده جهانی فراگیری نیاز هست.
منبع: کتاب The age of AI: and our human future
