دوربرگردان سیاستگذاری

در‌حالی‌که هیچ‌کس نمی‌تواند به دلایل خاصی برای بازگشایی دوباره و ناگهانی چین اشاره کند تحلیلگران می‌گویند تنش اقتصادی و نارضایتی مردمی از سیاست کوویدصفر در تغییر این سیاست موثر بوده است. کارشناسان معتقدند پکن پس از شکست سیاست کوویدصفر خود و افزایش زمزمه‌هایی از اعتراضات، تغییرات گسترده‌ای در سیاست‌های خود اعمال کرده است؛ از جمله کاهش تنش‌ها با غرب، کارآفرینان بخش خصوصی و شرکت‌های چندملیتی. رشد تولید ناخالص داخلی چین حیاتی است، زیرا دومین اقتصاد بزرگ جهان پس از آمریکا و نیروی محرکه‌ای برای سرمایه‌گذاری جهانی و تجارت است. چین همچنین دارای یکی از بزرگ‌ترین جمعیت‌های جهان است؛ بنابراین تقاضای قابل‌توجهی در این کشور وجود دارد.

تغییراتی که چین در سیاست‌های خود اعمال کرده بسیار ملموس است و عجیب نیست که صندوق بین‌المللی پول پس از بازگشایی دوباره در اقتصاد چین، پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۳ را از ۷/ ۲ به ۹/ ۲درصد افزایش داد. اما از نظر کارشناسان مهم‌ترین تغییرات سیاستگذاری چین چیست و چه معنایی برای اقتصاد جهانی خواهد داشت؟ مهم‌ترین تغییر سیاستی چین، بازگشت از سیاست کوویدصفر بود که طی تمام سه سال کرونایی در این کشور اجرایی شده بود. این فرآیند پس از تاثیر قرنطینه‌های کرونایی بر کاهش فعالیت اقتصادی در چین و همچنین ثبت رشد اقتصادی ۴/ ۰درصدی در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۲ در مقایسه با سال گذشته رخ داد. حتی اپل - ارزشمندترین شرکت جهان - در این مدت با تاخیر در تحویل گرفتن گوشی‎‌های موبایل خود سروکار داشت، زیرا محدودیت‌های کرونایی چین تاسیسات عظیم تولید آیفون در یکی از شهرهای این کشور را تحت‌تاثیر قرار داد. دولت شی در‌حالی‌که محدودیت‌های کرونایی را  در ماه نوامبر دوبرابر کرده بود اما کم‌تر از یک ماه بعد در تاریخ ۷ دسامبر شروع به عقب‌نشینی از این محدودیت‌ها کرد. در روز ۸ ژانویه نیز با در هم شکستن قرنطینه برای مسافران، ورودی کنترل مرزی به طور قابل‌توجهی سست شد.

سه هفته بعد در ۲۸ ژانویه نخست‌وزیر چین متعهد شد مصرف را به «نیروی محرکه اصلی» اقتصاد چین بدل کند. او که مسوول امور مالی و اقتصادی نیز هست، اوایل ژانویه در مجمع جهانی اقتصاد در داوس گفته بود که بازگشایی چین یک سیاست اساسی دولتی و محرک کلیدی پیشرفت اقتصادی است. او درحالی‌که به طور غیرمستقیم بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی تاکید می‌کرد، گفت درهای چین به بیرون از کشور بازتر خواهند شد. با‌این‌حال تقاضاها برای پارک کردن سرمایه‌ها در خارج از کشور همچنان وجود خواهد داشت. باید توجه کرد که فرصت‌هایی که چینی‌ها برای تنوع بخشیدن به سرمایه خود در سطح بین‌المللی داشتند‌ طی سه سال گذشته بسیار محدود بوده‌ است. در این مدت نه تنها بازار املاک کشور جذابیت خود را به عنوان یک مقصد معتبر برای سرمایه‌ از دست داده، بلکه نرخ بهره چین به‌مراتب از آمریکا کمتر شده‌ است. به طور کلی، انگیزه بیرون آوردن پول احتمالا قوی خواهد بود که به احتمال زیاد به برخی نوسانات در عملکرد یوان اثر خواهد گذاشت. در پایان باید گفت دنیا با بهبود اقتصادی چین قطعا جای بهتری خواهد بود تا بدون آن. اما بهتر است فرض نکنیم که این بهبود اقتصادی هم کاملا شبیه بهبودهای اقتصادی پیشین خواهد بود.