10 تحول دیجیتالی در انتظار شرکت‌ها

با توجه به تداوم تاثیر همه‌گیری کرونا بر جهان، بسیاری از شرکت‌ها که در سال ۲۰۲۰ به تحول دیجیتال رو آورده بودند، آن را در سال ۲۰۲۱ با سرعت بیشتری ادامه دادند. اگرچه بسیاری از پیش‌بینی‌های سال گذشته نگارنده مقاله درباره روند‌های برتر تحول دیجیتال درست از آب درآمد، برخی دیگر به دلیل تداوم همه‌گیری، با نیازهای استراتژیک و فوری‌تر جایگزین شد و به‌طور کامل محقق نشد. تحقق این پیش‌بینی‌ها برای سال ۲۰۲۲ چگونه خواهد بود؟ آیا همچنان شاهد عناوین خبری درباره تجربه و داده‌های مشتری خواهیم بود یا فناوری‌های دیگری در صدر گفت‌وگوها قرار خواهند گرفت؟ پاسخ را فقط زمان مشخص خواهد کرد. ولی در اینجا پیش‌بینی‌های نگارنده درباره ۱۰ تحول دیجیتال برتر در سال ۲۰۲۲ ارائه شده است. 

   نسل پنجم شبکه تلفن همراه (۵G)، همه جا

آنچه می‌توان گفت این است که تجربه عالی مشتریان، آنها را به سوی استفاده از شبکه‌ها و دستگاه‌هایی که از آن تجربه‌ها پشتیبانی ‌‌کند سوق می‌دهد. اپراتورهای سراسر جهان به ویژه در بخش بزرگی از آسیا نیز به دنبال استقرار امواج با فرکانس بالا هستند. در زمستان سال ۲۰۲۲، بازی‌های المپیک زمستانی پکن آزمایش بزرگی برای فناوری نسل پنجم با امواج با فرکانس بالا خواهد بود. و بسیاری از دستگاه‌ها و شبکه‌های تحت پشتیبانی تنها برای اطمینان از اتصال بهینه برپا می‌شوند. با این حال برخی شرکت‌‌ها، حتی شرکت‌های نوآور، هنوز به امواج با فرکانس بالا اعتماد ندارند. به عنوان مثال اپل این موضوع را برای گوشی‌های آی‌فون خود که در ایالات متحده استفاده می‌شوند، پذیرفت. اما تصمیم گرفت برای دستگاه‌های آی‌فون ۱۳ خارج از ایالات متحده، از امواج با فرکانس بالا پشتیبانی نکند و با توجه به اینکه بسیاری از دیگر سازندگان بزرگ همچون سامسونگ، فرکانس بالا را به عنوان گل سرسبد محصولاتشان در نظر گرفته‌‌اند، به باور نگارنده تصمیم اپل معقول نبود.

    نیمه هادی‌ها جهان را می‌خورند

در سال ۲۰۲۰، بیماری همه گیر به رونقی دامن زد که انفجار فناوری را در پی داشت و رشد ابزارهای ارتباطی مبتنی بر فناوری، رایانش ابری، نرم‌افزارهای آماده، رقابت، ابزارها و اساسا همه فناوری‌هایی را سبب شد که کسب و کار ارتباطات و بهره‌‌وری را توانمند می‌‌ساختند. این روند، تقاضاهایی بی‌‌سابقه ایجاد کرد و بنابراین سال ۲۰۲۱ به سال کمبود تراشه تبدیل شد. این کمبود به تغییری قابل توجه در زمان تولید همه‌چیز، از خودرو گرفته تا تلفن همراه منجر شد. اما برای اطمینان از عدم تکرار دوباره این مشکل، سرمایه‌‌گذاری‌‌های کلان در زمینه نیمه هادی‌ها صورت گرفت. شرکت‌های اینتل، گلوبال فاندریز، سامسونگ و تی اس‌ام سی برای بهبود زمان تولید، همگی چند میلیارد دلار سرمایه‌‌گذاری را برای ساخت کارخانه‌های تولیدی جدید در سراسر جهان اعلام کردند. احتمالا تا پایان سال ۲۰۲۲ یا حتی تا سال ۲۰۲۳ تاثیر مستقیم این سرمایه‌‌گذاری‌‌ها را احساس نخواهیم کرد. اما توجه به حجم این سرمایه‌‌گذاری‌‌ها و نقشی که آنها در زیرساخت‌‌های توسعه در دهه‌های آینده ایفا خواهند کرد، بسیار مهم است.

در نهایت نگارنده بر این باور است که در آینده درباره برخی از استارت‌آپ‌ها مانند کروک و گراف کور که بر شتاب هوش مصنوعی متمرکزند، اخبار بیشتری شنیده ‌‌شود. چرا که شتاب هوش‌‌مصنوعی در سال ۲۰۲۲ تزلزل‌ناپذیر خواهد بود.

    تغییرات کلان آینده کار پس از همه‌گیری

سال گذشته پیش بینی شد که دورکاری پس از همه‌گیری هم ادامه خواهد داشت و این موضوع به‌طور کامل اتفاق می‌افتد. در طول تابستان، خبرهایی درباره شرکت‌‌های بزرگ تقریبا همه صنایع را دیدیم که بیانگر دائمی شدن ساعات کاری انعطاف‌پذیر بود. اما این ساعات انعطاف‌‌پذیر مجموعه‌ای از چالش‌های خاص خود را به همراه دارند. با توجه به اینکه برخی کارکنان در محل سازمان و مابقی هنوز در خانه به کار مشغولند، سازمان‌ها به فناوری‌‌هایی نیاز دارند که بدون در نظر گرفتن مکان، همکاری یکپارچه را امکان‌پذیر سازند. بر اساس گزارشی که به تازگی منتشر شده، در سراسر جهان تنها ۸ درصد از سالن‌‌های جلسات به سیستم کنفرانس ویدئویی مجهزند. خبر خوب اینکه شرکت‌‌هایی که به موضوع همکاری اهمیت می‌دهند، به این نکته توجه دارند.

تغییر کار همچنین به تغییر در چگونگی تعامل و کارکردن با نرم‌افزار برای توانمندی در افزایش بهره‌وری نیز منجر می‌شود. این امر صنعت فناوری را به سمت ساخت سیستم عامل‌های جدید برای کار سوق می‌دهد که در آن به جای زندگی با صندوق ورودی ایمیل‌ها، سیستم‌های برنامه‌ریزی منابع، مدیریت ارتباط با مشتری یا ابزارهای بهره‌وری، از پلتفرم‌هایی متمرکز بر همکاری، در سطح سازمان استفاده می‌شود. شرکت سیلزفورس این رویکرد را با خرید شرکت نرم‌افزاری اسلک شفاف کرد و مدیرعامل آن مارک بنیوف به شکلی محبت‌آمیز این پلتفرم را دفتر مرکزی دیجیتال نامید. شرکت زوهو برای شرکت‌‌های کوچک‌تر، سیستم‌‌عامل خود را برای کار روی پلتفرم زوهووان خود ساخته است. انتظار می‌‌رود پشته‌های نرم‌افزاری فراگیر نحوه کار ما را بیشتر هدایت کنند و این نمونه‌ها گواهی برای این روند هستند. از حکمرانی اجتماعی زیست محیطی خبرهای بیشتری خواهیم شنید.

در طول سال ۲۰۲۱، در همه صنایع، سازمان‌ها، امنیت اجتماعی زیست محیطی را در اولویت قرار داده‌‌اند. از مسائل اقلیمی گرفته تا موارد مربوط به منافع اجتماعی شامل این رویکرد بوده که احتمالا در دهه آینده تقویت خواهد شد. ما از گذشته شاهد سرمایه‌‌گذاری‌‌ها و تعهداتی در زمینه‌هایی مانند آب و هوا، تنوع و برابری و توسعه محصول پایدار بوده‌ایم. و به باور نگارنده رشد نقش مادی که بسیاری از سازمان‌ها در پذیرش گسترده و سرمایه‌‌گذاری در پایداری و سایر افتخارات ایفا می‌کنند همچنان ادامه خواهد داشت. سال گذشته، در جوامع متمرکز بر فناوری برای افزایش و اولویت‌‌بندی رسیدگی به تغییرات اقلیمی و تلاش‌هایی که برای دستیابی به کربن خنثی انجام می‌شود، رشد را شاهد بوده‌ایم. به عنوان مثال تعهد شرکت آمازون در زمینه آب و هوا موفقیت بزرگی بود. چون همکاری این شرکت با شرکت‌های پیشرو سراسر جهان به تعهد صدها شرکت برای دستیابی به کربن خنثی تا سال ۲۰۳۰ منجر شد که ۱۰ سال زودتر از هدف تعیین شده در چارچوب توافق پاریس است. چند شرکت پیشرو دیگر در زمینه فناوری نیز تلاش‌‌های قابل توجهی برای بهبود تاثیر خود بر کره زمین انجام داده‌اند.

    رقابت خودروها  در شهرهای هوشمند

در شهرهای هوشمند، خودروهای هوشمند و زیرساخت‌‌های در حال توسعه با یکدیگر در رقابت‌اند و اگر چه ممکن است برخی احساس کنند که تسلا گوی سبقت را از دیگران ربوده، ولی این رویداد مفید را شمار زیادی از بازیگران برای توسعه پایدار و آینده صنعت خودرو رقم زده‌‌اند. شرکت‌‌هایی مانند پلاس، موبایل‌ای، انویدیا، لومینار و کوالکوم (از جمله ارایور) سال گذشته یا قبل از آن را صرف توسعه خودروهای نرم‌‌افزاری کرده‌‌اند، اما آنچه واقعا در سال۲۰۲۲ بهبود می‌‌یابد، سیستم‌‌های کمک راننده پیشرفته است. در حال حاضر، با آزمایش و دمو‌های سطح دو سیستم‌های کمک راننده پیشرفته، موفقیت‌های بسیاری را شاهد بوده‌‌ایم و این درحالی است که وسیله نقلیه، هدایت و شتاب خود را کنترل می‌کند، اما همه کارها همچنان توسط انسان نظارت می‌شود.

 تمرکز بر قدرت هوش مصنوعی و اتوماسیون

ما هر روز تقریبا دو و نیم کوئینتیلیون (۱۸ ۱۰)بایت داده ایجاد می‌کنیم و این رقم با سرعتی تصاعدی در حال افزایش است. اما فایده این داده‌ها فقط به اندازه سیستم‌‌های هوش مصنوعی است که برای درک مفاهیم، برای مدیریت، ساماندهی و استخراج داده مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاری که بسیاری از سازمان‌ها در سال ۲۰۲۱ با موارد استفاده جدید از هوش مصنوعی ادامه دادند، سبب درک قدرتی شد که هوش مصنوعی می‌تواند برای حل بهتر و سریع‌تر مشکلات، در مقیاس گسترده داشته باشد. با در نظر گرفتن این موضوع انتظار می‌رود هوش مصنوعی در زندگی روزمره کارگران و مصرف‌‌کنندگان فراگیرتر شده و همچنان مفیدتر باشد. زیرا ما از دوران بحرانی تحلیل کاربردی و پردازش زبان طبیعی گذر کرده و به سوی دوران گفت‌وگوی چند‌مرحله‌ای با استفاده از هوش مصنوعی و استنتاج عمیق می‌‌رویم که تعاملات ما  را با برنامه‌ها و دستگاه‌ها در هر نوبت به‌روزرسانی نرم‌افزاری، قوی‌تر کرده و به تعاملات انسانی شبیه‌تر می‌‌سازد. و فواید آن در سال ۲۰۲۲ بیشتر خواهد شد.

توجه عمومی قانون‌گذاران به غول‌های فناوری ادامه می‌یابد. شرکت‌‌های بزرگ فناوری بهتر است به نظارت شدید قانون‌گذاران و دولت‌ها در سراسر جهان عادت کنند. در سال‌های آینده شرکت‌های آمازون، اپل، گوگل و فیس‌‌بوک زیر ذره‌‌بین خواهند بود و این نظارت، گستره‌‌ای از احکام دادگاه تا قوانین ضد انحصار را دربر خواهد داشت. کاملا روشن است که این شرکت‌‌ها در اولویت‌های خرید، نتایج جست‌وجو و حتی فروش اپلیکیشن‌های خود به شکلی آشکار از روش‌های انحصاری بهره می‌برند. اما تاکنون همگی توانسته‌اند از شناخته شدن به عنوان بنگاهی انحصاری بگریزند. بنابراین به باور نگارنده درمی‌‌یابیم که بعید است به زودی اصلاحات ضد انحصاری بزرگ و تصویب هر یک از قوانینی که در حال حاضر به کنگره ارائه شده را شاهد باشیم. اما اگر ملاک بر سوابق باشد، تقاضای مقابله با انحصار و نظارت بر آن به ندرت حذف می‌شود.

    قوانین حریم خصوصی، مقررات

گفت‌وگو درباره رفتار ضد‌انحصاری و ضد‌رقابتی نمی‌تواند بدون در نظر گرفتن همزمان سطح حریم خصوصی کاربران در استفاده از اپلیکیشن‌ها و تغییراتی که سازمان برای حفاظت از کاربر نهایی و نه از خود انجام می‌دهد، اتفاق بیفتد. اپل در تبلیغات درباره رویکرد همه‌جانبه خود برای حفظ حریم خصوصی کاربران بسیار پر سر و صدا بوده است. کمپین تبلیغاتی آنها در اوایل سال ۲۰۲۱ بر این واقعیت تاکید داشت که آنها خود را به عنوان شرکتی با محوریت حفظ حریم خصوصی در نظر‌‌ می‌گیرند (یا دوست دارند که مشتریانشان آنها را این‌گونه فرض کنند)‌.یعنی جایگزینی امن که برایش مهم است چه کسی به داده‌ها دسترسی دارد، اما موضوع به اینجا ختم نمی‌شود. سازمان‌هایی که به داده‌های گردآوری شده از طریق اپلیکیشن‌ها و اشخاص ثالث متکی هستند باید سیاست‌های گردآوری داده‌هایشان را در سال ۲۰۲۲ تقویت کنند. مشتریان به تجربیات شگفت‌انگیزی عادت کرده‌اند که تحقق آن به داده‌ها بستگی دارد. سازمان‌ها باید منابع جدیدی از داده‌ها را بیابند و نحوه گردآوری و مدیریت همه آنها را به شیوه‌‌ای شفاف و صادقانه تعیین کنند تا سطح یکسانی از تجربه مشتری میسر شود. این کار آسانی نخواهد بود.اما برای موفقیت بسیار مهم است.

    چشم دوختن به فناوری رایانش ابری هیبریدی  

فناوری رایانش ابری به هیچ‌وجه روند جدیدی نیست، اما در سال ۲۰۲۲ در کانون توجه قرار خواهد گرفت. چراکه شرکت‌‌ها با چالش‌هایی مانند امنیت و دسترسی به داده‌ها در رایانش روبه‌رو می‌شوند و این سبب می‌شود که فروشندگان برای ترکیب کامل فناوری‌های عمومی و خصوصی رایانش ابری رقابت کنند. در طول چند سال گذشته شاهد بودیم که بازیگران بزرگ فناوری عمومی رایانش ابری برای شفاف‌سازی شرح کار سازمان برای بهره‌گیری بهینه از رایانش ابری عمومی و رایانش غیر ابری، قابلیت توسعه تمامی پیشنهاد‌‌هایشان را افزایش می‌دهند. سال ۲۰۲۲ این روند را با شتاب تغییر هیبریدی به چند‌ابری پیش خواهد برد. استفاده شرکت‌‌ها از بیش از یک سیستم رایانش ابری عمومی برای حل بزرگ‌ترین چالش‌های فناوری و کسب و کار روزبه‌روز عادی و ضروری‌تر خواهد شد. انتظار می‌رود برای ساده کردن فرآیند هماهنگ‌سازی کارها و افزایش امکان دسترسی و امنیت داده‌های مورد استفاده در اپلیکیشن‌های دنیای فناوری اطلاعات، سرمایه‌‌گذاری بیشتر همه شرکت‌‌های رقیب در این فضا را شاهد باشیم.

    همه‌چیز را به عنوان خدمت در نظر بگیرید

همه ما تاثیری که فناوری عمومی رایانش ابری و نرم‌افزارهای آماده بر تدارکات فناوری داشته است را شاهد بوده‌‌ایم. فناوری‌های مبتنی بر اشتراک و هزینه عملیات که می‌توانند بر اساس مصرف تهیه شوند، به شکل فزاینده‌‌ای در حال جایگزین شدن هزینه‌های سرمایه‌ای هستند که پیش از این برای نرم‌افزار و زیرساخت صرف می‌شد. با توجه به رواج مدل‌هایی که هزینه خدمت مورد نظر پیش از استفاده پرداخت می‌شود و فراتر از مبلغ پرداختی امکان استفاده نیست، برای همه‌چیز از نرم‌افزار داده‌ها تا سیستم‌های مجازی‌سازی دسکتاپ، این امر به دور شدن از چرخ‌‌های خرید سنتی منجر شده است و آنچه از بیماری همه‌گیر آموختیم این است که اگر کاربران فناوری سازمانی (و همه کاربران فناوری) چیزی بخواهند، واقعا آن را می‌خواهند. در نتیجه در سال ۲۰۲۲ به جایی می‌‌رسیم که همه‌چیز را به عنوان خدمت در نظر بگیریم. امروزه کسب و کار با سرعتی سرسام‌آور پیش می‌رود و شرکت‌‌ها نمی‌توانند دچار کمبود ظرفیت یا منابع باشند. این موضوع می‌تواند از نظر پولی و اعتباری فاجعه‌آمیز باشد. اما به دیدگاه نگارنده، تحولات بسیار مثبت‌اند. چون سبب تسریع تحول دیجیتال و پذیرش تطابق با فناوری شده‌‌اند. نگرانی مربوط به بی‌‌نظمی اپلیکیشن‌ها است که ممکن است در اثر موارد قبلی در محل کار پدید آید. اما این بی‌نظمی‌ها باید قابل مدیریت باشند (احتمالا توسط یک برنامه) و به عنوان مدل خدماتی، هزینه کمی داشته باشند.

    متاورس و پول جدید

سال ۲۰۲۰ متاورس از سایه بیرون آمد و به واژه‌های رایج پیوست. اگرچه پیش‌‌بینی نمی‌شود که زندگی همه ما به این زودی‌‌ها به شکلی که در فیلم «بازیکن شماره یک آماده» نشان داده شده تغییر کند، ولی می‌‌بینیم که تغییر در زمینه‌های گوناگون مانند بازی، هنر و کارکرد پول در آینده شروع شده است. در سال ۲۰۲۱ برای فیس‌بوک، اهمیت متاورس به عنوان چشم‌اندازی استراتژیک دو برابر شد. اگرچه جزئیاتی توسط زاکربرگ منتشر نشده، ولی می‌توانیم مطمئن باشیم که فیس‌بوک به دنبال کسب درآمد از سرمایه‌‌گذاری خود در اوکولوس و افزایش نفوذ شبکه‌های اجتماعی خود در بافت زندگی ما خواهد بود و پیش‌‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۲ دیگر رهبران فناوری جهانی و شبکه‌های اجتماعی مانند مایکروسافت آمازون، تعیین موضع خود را برای آینده‌ای متاورسی که بدون شک در دهه آتی اجرا خواهد شد آغاز کنند. یکی دیگر از روندهای کلیدی، بازاندیشی درباره هنر و نحوه خرید و فروش مالکیت آن است. سال ۲۰۲۱ ظهور رمزهای غیر قابل معاوضه (NFT) به همراه موفقیت‌‌هایی را شاهد بودیم که توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرد. به ویژه فروش یک مورد از این رمزها به قیمت ۶۹ میلیون دلار که توسط بیپل از طریق بنگاه حراج اشیای هنری کریستیز صورت گرفت. یکی دیگر از مگاترندهایی که انتظار می‌‌رود در سال ۲۰۲۲ تثبیت شود دگرگونی پول است. در زمان نگارش این مقاله، بیت‌‌کوین سرمایه‌ای تریلیون دلاری است و برای درک موضوع، باید بدانیم که ارزش این ارز دیجیتال ۱۲ ساله دو برابر ارزش سهم بازار شرکت جی پی مورگان است. در تابستان ۲۰۲۱، نخستین پذیرش بیت کوین به عنوان ارز قانونی توسط یک دولت را شاهد بودیم. السالوادور این تصمیم را برای فرونشاندن تورم افسار‌گسیخته و افزایش دسترسی مردم خود به خدمات مالی اتخاذ کرد. پیش‌‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۲، پذیرش بیت‌کوین به عنوان ارز قانونی در کشورهای نوظهور و جهان سومی بیشتری در آمریکای جنوبی و آفریقا را شاهد باشیم. همچنین پیشرفت‌های بیشتری در فضای مالی غیر متمرکز را پیش‌‌بینی می‌کنیم. زیرا کل سیستم پولی قدیمی با استفاده از فناوری بلاک‌چین و دفتر کل توزیع شده بازسازی می‌شود.

   سخن پایانی

خب چه چیزی را فراموش کردیم؟ بدون شک اگرچه بیت کوین موضوع بزرگی خواهد بود که سهم خود را در عناوین خبری حفظ می‌کند، اما آیا بلاک‌چین و موارد استفاده گوناگون آن دوباره در سال ۲۰۲۲ با عناوین خبری بزرگ‌تری ظاهر خواهند شد؟ رایانش محرمانه ابری یا امنیت سایبری چطور؟ با تمرکز بسیار بر داده‌ها، حریم خصوصی، هوش مصنوعی و اپلیکیشن‌ها، نیازهای همیشگی به حفظ امنیت داده‌های مطمئن در اولویت خواهند بود.  با وجود این بدون شک سال ۲۰۲۲ سال بزرگی برای پیشرفت‌های بیشتر فناوری خواهد بود و نمی‌توانیم منتظر بمانیم تا ببینیم چه رخ می‌دهد.