واگذاری املاک پهلوی با حکم مصدق

در اردیبهشت ماه ۱۳۳۲ دکتر مصدق، شاه را وادار کرد که اداره امور املاک پهلوی را به دولت واگذار کند. هنگامی که دکتر مصدق به نخست‌وزیری رسید اسدالله علم بر املاک و دارایی‌های شاه موسوم به املاک و موقوفات پهلوی مدیریت می‌کرد. با روند رو به افزایش اختلاف دکتر مصدق و شاه، اسدالله علم هم به جرگه مخالفان نخست‌وزیر پیوست و در رهبری و هدایت بخش‌هایی از مخالفان مصدق نقش درجه اول را برعهده گرفت و تا واپسین ماه‌های عمر کابینه بر این مهم باقی بود. به‌دنبال گسترش اختلاف میان دربار و دولت طی ماه‌های تیر و مرداد ۱۳۳۲ دکتر مصدق جهت در هم شکستن قدرت مخالفان در مرکز کشور تصمیم گرفت اسدالله علم را از تهران تبعید کند. در آغاز گفته می‌شد علم به اروپا خواهد رفت؛ اما این شایعه و نیز طرح تبعید او به بندرعباس هم منتفی شد و در همان حال دکتر مصدق که زمانی خود در دوره سلطنت رضاشاه به امیر شوکت‌الملک علم پدر اسدالله علم در بیرجند پناه برده و از مجازات رهایی یافته بود، به علم تکلیف کرد به بیرجند برود و از توطئه بر ضددولت او اجتناب ورزد. با تبعید علم به بیرجند روابط او با مخالفان مصدق در تهران از طریق رابطانش برقرار بود و او کماکان در هدایت و سازماندهی بخش‌هایی از مخالفان نخست‌وزیر (مصدق) فعال بود و با برخی از مهم‌ترین چهره‌های طرفدار دربار که مدت زمان کوتاهی بعد در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سهیم شدند در تماسی دائمی بود.