پنج ویژگی افرادی که هوش هیجانی و اجتماعی بالایی دارند چیست؟

میترا فتحی
مربی بین‌المللی هوش هیجانی و اجتماعی
info@mitrafathi.com

هوش هیجانی و اجتماعی، توانایی شما برای شناخت، درک و رفتار صحیح با خود، توانایی شما برای شناخت و درک دیگران و هیجاناتشان، توانایی مدیریت هیجانات، رفتار‌ها و افکار خود، همچنین توانایی مدیریت روابط‌تان است. این هوش حداقل ۲۶ مهارت دارد که آموختنی و تقویت شدنی است. یعنی اگر فکر می‌کنید هوش هیجانی پایینی دارید هیچ نگران نباشید، زیرا خوشبختانه این هوش تقویت شدنی است. اینکه می‌گوییم افرادی که هوش هیجانی و اجتماعی بالایی دارند چنین ویژگی‌هایی را به همراه دارند به این معنی نیست که اگر این ویژگی‌ها را دارید بنابراین، دیگر بی نیاز هستید و هوش هیجانی شما بالا است. همان‌طور که گفته شد، هوش هیجانی حداقل ۲۶ مهارت دارد و افراد در برخی از مهارت‌ها قوی‌تر هستند و در برخی ضعیف و در هر صورت نیاز به کسب مهارت بیشتر و تقویت هوش هیجانی خود دارند.

هوش هیجانی پنج سطح دارد:

ضعیف، آسیب‌پذیر، متوسط، قوی، استثنایی

در مقالات پیشین از برخی از ویژگی‌های افراد با هوش هیجانی و اجتماعی بالا صحبت کردیم و اما ویژگی‌های دیگر افرادی که هوش هیجانی و اجتماعی بالایی دارند چیست؟

خود را با آنچه هستند معرفی می‌کنند، نه با آنچه دارند.

امروزه کمتر کسی را می‌بینیم که خود را با درون خود تعریف کند و اغلب مردم خود را با مسائل ظاهری و بیرونی مانند مقام و جایگاه، وضعیت مادی، تعداد حامیان شبکه اجتماعی‌شان و... معرفی می‌کنند. افرادی که هوش هیجانی و اجتماعی بالایی دارند خود را با ویژگی‌ها و توانایی‌های درونی خود (به‌عنوان مثال: من در مواجهه و مدیریت موانع توانا هستم، من در مدیریت تعارضات توانا هستم، من خلاق هستم و...) معرفی می‌کنند و نه فقط با مسائل بیرونی (مانند: من یک رئیس‌جمهور هستم، من یک بانکدار هستم، من یک وکیل هستم، من یک دکتر هستم و...) چرا؟ عزت نفس و اعتماد به نفس بالا در این افراد سبب می‌شود که از مسائل ظاهری فراتر روند و به قلمرو شعور انسانی پای بگذارند و شیوه انسانیت خود را به انسان‌های دیگر معرفی می‌کنند، سپس از دستاوردهایشان صحبت کنند. آنها می‌دانند که مسائل ظاهری و مادی هویت اصلی آنها را شکل نمی‌دهند.

سرنوشت خود را می‌سازند و اعتقادی به سرنوشت از پیش تعیین شده و محکومیت به زندگی ندارند.

افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند زندگی خود را به‌دست می‌گیرند، فرصت ها، موفقیت‌ها و حوادث را به‌وجود می‌آورند، تصمیم می‌گیرند، انتخاب می‌کنند و اقدام می‌کنند و در نهایت مسوولیت همه چیز را خود بر عهده می‌گیرند. افرادی که هوش هیجانی پایینی دارند غالبا در انتظار فرصت ها، رخدادها و موفقیت‌ها می‌نشینند یا غالبا در انتظار کسی هستند که از راه برسد، به جای آنها انتخاب کند، تصمیم بگیرد و مسوولیت همه چیز را بر عهده بگیرد.

می دانند که در زندگی چه می‌خواهند و به دنبال آن می‌روند.

یکی از مشکلاتی که پایین بودن هوش هیجانی به همراه دارد این است که افراد در زندگی به سر درگمی می‌رسند، نمی‌دانند که دقیقا چه می‌خواهند، چه هدفی دارند، به دنبال چه چیزی می‌گردند و... مهارت‌های هوش هیجانی انگیزه، پشتکار، هدف خواهی و هدف سازی را در افراد تقویت می‌کند و موجب می‌شود که افراد نقشه واضح و شفافی از زندگی خود در دست داشته باشند و آن را تا دستیابی به آن پیگیری کنند.

شنونده ماهری هستند.

مهارت خاصی در گوش دادن دارند و به چیز‌هایی که گفته نشده هم به اندازه کلمات گفته شده گوش می‌دهند. آنها برای درک بدون قضاوت و تفسیر به حرف دیگران گوش می‌دهند. می‌خواهند بشنوند تا اطلاعات کسب کنند درحالی‌که افرادی که هوش هیجانی پایینی دارند گوش می‌دهند اما با ذهنیت خود برداشت می‌کنند، یا گوش می‌دهند تا جواب دهند، یا گوش می‌دهند اما همزمان در حال تفسیر، تعبیر یا قضاوت هستند.

افرادی که هوش هیجانی و اجتماعی بالایی دارند خوب گوش می‌دهند و کامل می‌شنوند، به کلامی که دیگری می‌گوید گوش می‌دهند و نه سناریو‌ها و برداشت‌های ذهنی خود، صحبت دیگران را قطع نمی‌کنند و برای کسب اطمینان از صحت برداشت خود سوال می‌کنند یا بازخوردی از آنچه که شنیده‌اند را به فرد مقابل می‌دهند تا اگر برداشتشان اشتباه است آن را اصلاح نمایند. افرادی که هوش هیجانی و اجتماعی پایینی دارند در مهارت گوش دادن نیز ضعیف هستند. کمتر می‌شنوند و بیشتر تفسیر یا قضاوت می‌کنند. اطلاعات را ناقص دریافت می‌کنند و توهم شنیداری نیز دارند، غالبا در فهم گفته‌های دیگران دچار مشکل هستند و بیشتر ذهنیت خود را باور دارند، نه کلامی که دیگران می‌گویند. این افراد قبل از اتمام حرف دیگران صحبت آنها را دائما قطع می‌کنند و اجازه نمی‌دهند صحبت دیگران تمام شود.

تفاوت‌های فرهنگی، جنسیتی، مذهبی و اقتصادی را درک کرده و به آنها احترام می‌گذارند.

افرادی که هوش هیجانی و اجتماعی بالایی دارند تفاوت‌های انسان‌ها، فرهنگ‌ها، جنسیت ها، مذاهب و تفاوت‌های اقتصادی را درک کرده و بهترین رفتار‌ها را انتخاب می‌کنند. آنها می‌دانند که تفاوت‌ها اجتناب‌ناپذیر هستند و باید به آنها احترام گذاشت. این در حالی است که افراد با هوش هیجانی پایین هر تفاوتی را تهدیدی بر خود قلمداد کرده، مورد انتقاد یا فحاشی قرار می‌دهند و احترامی برای دیگران قائل نیستند.