اقتصاد ایران

دنیای اقتصاد: با انتخاب ترامپ و تغییرات مورد انتظار در تجارت جهانی احتمال این وجود دارد که تجارت ایران با شرکای خود مانند چین با موانع و محدودیت مواجه شود؛ اما ایران می‌تواند برای صادرات به بازارهای جدیدی همچون افغانستان و سایر کشورها اتکا کند.

تشکیلات دولت و سازمان‌های وابسته به بودجه عمومی بسیار بزرگ و کند شده‌‌‌اند. دولت‌ها و سازمان‌های وابسته به بودجه عمومی به ناکارآمدی، ایجاد مزاحمت و مانع‌‌‌تراشی برای فعالیت‌‌‌های اقتصادی متهم هستند. کیفیت خدمات عمومی در حوزه‌‌‌های آموزش و پرورش، بهداشت و درمان و امنیت کاهش یافته است. نیروهای جوان و بااستعداد و نخبه جذب سازمان‌های دولتی نمی‌‌‌شوند. سال‌هاست که کارشناسان زبده و کارآمد عموما دولت را ترک می‌کنند و به شرکت‌های دولتی و شبه‌دولتی، شرکت‌های خصوصی و بعضا به خارج از کشور می‌روند.…

دنیای اقتصاد: سیاستگذاری و برنامه‏‏‏‏‌ریزی برای بهره‌مندی از مواهب دریا و سواحل کشور ضروری است. سیاستگذاری منطقه‌ای و پر‌کردن شکاف توسعه‏‏‏‏‌ای مناطق مختلف در پهنه جغرافیایی یک کشور علاوه‌بر حصول اطمینان از توزیع متوازن جمعیت و درآمد در سراسر کشور و پایداری در استفاده از منابع، مزیت‌های دیگری همچون افزایش رقابت‌پذیری مناطق با سایر مناطق مشابه در سطح جهان را به همراه دارد؛ چراکه در دنیای امروز که زنجیره‌های ارزش به‏‏‏‏‌طور فزاینده‌ای جهانی می‌شوند، افزایش رقابت‌پذیری مناطق با سایر مناطق مشابه آنها در سطح…

درحالی‌که در یک اقتصاد متعارف، حاکمیت سیاسی از مسیر ایجاد تعادل در روابط داخلی و خارجی یک کشور باعث ایجاد ثبات نسبی و عدم شکل‌گیری ریسک‌های سیستماتیک و فراگیر در اقتصاد می‌شود، طی سال‌های اخیر اقتصاد ایران به میزان زیادی در معرض این گروه از ریسک‌ها قرار داشته است. عدم تعادل در روابط داخلی بین ارکان مختلف قدرت در داخل کشور که خود را در شکل‌گیری تعهدات مالی فراتر از منابع در دسترس آشکار می‌کند، کسری بودجه مزمن برای اقتصاد ایران ایجاد کرده است. کسری بودجه مزمن دولت در اقتصاد ایران و شیوه تامین…

دنیای اقتصاد: علینقی مشایخی، استاد مدیریت دانشگاه شریف، در نشست استراتژی توسعه صنعتی اتاق بازرگانی ایران به تشریح الزامات یک بسته صنعتی موفق پرداخت. سیاست‏های مشروط و زمانمند از الزامات چنین بسته‏ای است. در این نشست بر حل ۳چالش به‌عنوان پیش‌شرط‏های یک برنامه موفق صنعتی تاکید شده است. اول اینکه میزان مداخلات دولت در اقتصاد چقدر خواهد بود و آیا سیاست دولت دستوری است یا رقابتی؟ دوم مساله تورم و ثبات اقتصاد کلان است و سوم اینکه سیاست خارجی دولت باید با سیاست توسعه همسو باشد.

دنیای اقتصاد: ادبیات جراحی اقتصادی، اشاره به اقدامات سریع و دردآور برای حصول به نتایج مطلوب در اقتصاد دارد اما این شکل از اقدامات از بدو اجرا در دهه‌۸۰ میلادی تاکنون موفقیت چندانی در کشورهای مختلف دنیا نداشته‌است. جراحی اقتصادی، بی‌توجه به پتانسیل‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی یک کشور فقط به دنبال از بین بردن ناترازی‏‏‏‏‌ها در یک عملیات مالی و با نگاه به متغیرهای اسمی است. در بیست‏‏‏‏‌ویکمین نشست هیات‌نمایندگان اتاق بازرگانی تهران، احمد میدری به نکوهش این سیاست پرداخت و تغییر نگاه را راهکار اصلی درمان…

دنیای اقتصاد -فاطمه صالحی: چرا اقتصادهای نفتی در مسیر صنعتی شدن موفق عمل نمی‌‌‌کنند؟ این پرسشی است که ذهن بسیاری از اقتصاددانان توسعه و سیاستگذاران را به خود مشغول کرده است. در حالی که درآمدهای نفتی می‌‌‌توانند منبع مهمی برای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌‌‌های صنعتی باشند، تجربه تاریخی نشان می‌دهد اغلب کشورهای نفتی در مسیر صنعتی شدن موفق عمل نکرده‌‌‌اند.

دنیای اقتصاد: دو جامعه شناس در نشست «هم‌اندیشی برای اقتصاد ایران» راهکارهای ترمیم سرمایه اجتماعی را تشریح کردند. مریم زارعیان در این نشست، بهبود سرمایه اجتماعی را از سه مجرای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی لازم دانست. محسن گودرزی از دیگر سخنران این نشست شکاف عمیق بین دولت و ملت، کاهش سرمایه اجتماعی، افول اخلاق و گرایش‌های دینی و رشد احساس زوال اجتماعی را به‌عنوان چالش‌های بزرگ کشور مطرح کرد. او پیشنهاد کرد که بازسازی اعتماد از مجرای سیاسی شروع شود؛ زیرا نتایج آن در کوتاه‌مدت قابل مشاهده است.

بنگاه‎داری بانک‌ها و پیامدهای منفی آن را می‌توان جذام نظام بانکی کشور دانست. برای اینکه بدانید چرا نویسنده، بنگاه‌داری بانک‌ها را جذام نظام بانکی معرفی کرده، در ابتدا، نگاهی خلاصه به این بیماری داشته باشیم. جذام یا خوره که توسط باکتری‌های مختلف ایجاد می‌شود و در علوم پزشکی و درمانی با عنوان بیماری هانسن شناخته می‌شود، بیماری مزمنی است که در ابتدا عفونت‌های ناشی از آن علائمی ندارند و حتی برخی مواقع ۵ الی ۲۰سال به این صورت باقی می‌ماند. علائم این بیماری در دستگاه تنفسی، عصبی، پوست و چشم‌ها خود…

با توجه به نقش حیاتی بنادر در توسعه اقتصادی و ترانزیت بین‌‌‌المللی، تحلیل وضعیت فعلی ایران نشان می‌‌‌دهد که این کشور به‌‌‌رغم داشتن مزیت‌‌‌های ژئوپلیتیک قابل‌‌‌توجه، همچنان در رقابت با بنادر و ‌‌‌هاب‌‌‌های ترانزیتی منطقه دچار چالش‌‌‌های ساختاری و مدیریتی است. مشکلات زیرساختی، عدم‌‌‌ اجرای صحیح قوانین، ناهماهنگی نهادهای مرتبط و بوروکراسی پیچیده از جمله عواملی هستند که مانع استفاده بهینه از ظرفیت‌‌‌های ترانزیتی ایران می‌‌‌شوند.

قانون‌گذاری رمزارزها در ایران با چالش‌های متعددی مواجه است. واگذاری این مسوولیت به بانک مرکزی، به‌دلیل پیچیدگی و گستردگی این صنعت، ممکن است ناکارآمد باشد. مدل تنظیم‌گری چندنهادی، با تقسیم ریسک‌ها و مسوولیت‌ها میان نهادهای ذی‌ربط، به‌عنوان رویکردی بهینه برای نظارت و توسعه هوشمندانه این حوزه مطرح می‌شود.

اقتصادنیوز: در طول جنگ سرد، کره جنوبی با بلوک غرب به رهبری ایالات متحده متحد شد و برقراری روابط با کشورهای طرفدار غرب در خاورمیانه را در اولویت قرار داد.

ایسنا: میدری با اشاره واگذاری بنگاه‌ها گفت: الگویی دنبال می‌کنیم تا بر اساس آن بتواینم مدیریت را واگذار کنیم که در برخی صنایع از جمله صنعت هتلداری ما با ۵۸ هتل و چند خط هوایی قابل انجام است.

بهره‌مندی از فهم مشترک و دیدگاه همسو درباره اجرایی‌سازی سیاست‌های کلی ابلاغی از لوازم مهم و اثرگذار در موفقیت اقدامات بعدی من‌جمله تعیین اهداف، برنامه‌های اجرایی و شاخص‌های ارزیابی است. این موضوع درباره سیاست‌های کلی توسعه دریامحور به لحاظ اهمیت، تنوع مفهومی و گستردگی نهادی جلوه بیشتر و ضرورت اساسی‌تری پیدا می‌کند. در سالگرد ابلاغ این سیاست‌ها و بر مبنای مفهوم پیشرفت دریایی لازم است مروری کوتاه و روایتی مشترک از مبانی محوری بندهای ۹گانه ابلاغی صورت پذیرد:

از آنجا که عضویت در ترتیبات تجاری منطقه‌‌‌ای و بین‌المللی به معنی مواجهه با عرصه رقابت جهانی است، برنامه‌‌‌ریزی در خصوص شناخت، آمادگی و فراهم کردن بستر رقابتی بخش‌‌‌های مختلف اقتصادی به منظور استفاده بهینه از موضوع تجارت بین‌الملل و کاهش آسیب‌‌‌ها لازم است. یکی از موضوعات مهمی که همواره در خصوص موضوع فوق مطرح بوده، وضعیت نظام تعرفه‌‌‌ای کشورها در صنایع و بخش‌‌‌های مختلف است که بر این اساس مطلب حاضر به بررسی ساختار نظام تعرفه‌‌‌ای پوشاک ایران در مقایسه با کشورهای منطقه می‌‌‌پردازد و با توجه به…

دنیای اقتصاد: بانک ملی در نشست همایش تامین مالی تولید در روز شنبه ۲۶ آبان با دعوت از عده‌ای از صاحب‌نظران خواستار گفت‌وگو در مورد نقش نهادهای تامین مالی در توسعه تولید و چرایی وابستگی زیاد به بانک‌ها شد. از جمله افراد متخصص در این زمینه باید به عباس مرادپور، معاونت امور بانکی و بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی، تیمور رحمانی عضو هیات علمی دانشگاه تهران، عباس معمار‌نژاد عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، حجت‏‏‌الله صیدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و مهدی طغیانی نماینده مجلس و نایب‌رئیس…

دنیای‌اقتصاد: به طور کلی سیاست‌‌‌های تنظیم بازار به دو دسته اصلی سیاست‌‌‌های تنظیم بازار در چرخه اقتصاد داخلی و سیاست‌‌‌های تنظیم بازار مرتبط با بازرگانی خارجی تقسیم‌‌‌بندی می‌شود. سیاست‌‌‌های داخلی تنظیم بازار شامل سیاست‌‌‌های قیمتی همچون سیاست تثبیت، قیمت کف، قیمت سقف و قیمت تضمینی، سیاست ذخیره احتیاطی، پرداخت جبرانی (یارانه)، صندوق تثبیت قیمت و درآمد است. سیاست‌‌‌های مرزی شامل پرداخت یارانه صادراتی، محدودیت‌های مقداری تجارت و اعمال تعرفه است.

صادرات در ایران هر روز با توجه به تغییرات در قوانین، دستخوش تغییرات می‌‌شود و صادرات با گذشت زمان روزبه‌روز محدودتر و به کشور‌های خاص انجام می‌پذیرد. در ارتباط با مواد معدنی و محصولات پایین‌دستی آن عوامل ذیل باعث ایجاد اختلال در صادرات شده‌است.

اقتصادنیوز: خرید و فروش تمام آپارتمان‌های فاقد پارکینگ که تازه ساختمان آنها به پایان رسیده و دارای سند تفکیکی هم هستند، اما هنوز معامله دست اول روی آنها انجام نشده است نیز ممنوع اعلام شد، ولی برای فروش آپارتمان‌هایی که فاقد پارکینگ هستند، اما با دریافت سند تفکیکی، قبلا به فروش رفته‌اند هیچ مانعی وجود ندارد.

دنیای اقتصاد: حدود پنج‌سال از قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF می‌گذرد. پس از خروج ترامپ از برجام و بازگشت تحریم‌ها، اقتصاد ایران با ثبت در لیست سیاه گروه ویژه اقدام مالی، محدودتر از گذشته شد. حال دولت چهاردهم، تلاش هایی را برای خروج ایران از لیست سیاه آغاز کرده است. درباره خروج ایران از لیست سیاه دو نگاه وجود دارد: برخی معتقدند که بدون لغو تحریم‌ها خروج ایران از لیست سیاه FATF، بی‌معنی است و کمکی به اقتصاد ایران نخواهد کرد و همچنین باعث آسیب‌پذیر شدن اقتصاد به‌دلیل افشای اطلاعات خواهد شد. اما نگاه دوم…

پاسخ به سوال رئیس مجمع تشخیص مصلحت‌نظام درخصوص اینکه در شرایط تحریم پذیرش مفاد FATF کاربردی دارد؟ پذیرش و اجرای توصیه‌های FATF در شرایطی که ایران تحت‌تحریم‌های گسترده دلاری است، همچنان می‌تواند مزایایی برای اقتصاد کشور داشته‌باشد؛ اما این تاثیرات ممکن است محدودتر و غیرمستقیم باشد. در اینجا به نکاتی اشاره می‌کنم که می‌تواند روشن کند چرا این الحاق حتی در شرایط تحریم دلار اهمیت دارد:

دنیای اقتصاد: هجدهمین نشست از دوره دهم هیات‌نمایندگان اتاق ایران با حضور نمایندگان بخش‌خصوصی برگزار شد. در این نشست علاوه‌بر موضوعات روز اقتصاد نظیر چالش تامین انرژی صنایع، بررسی موضوعاتی در لایحه بودجه‌۱۴۰۴ که بر فعالیت‌های بخش‌خصوصی اثرگذار است، در دستور کار قرار گرفت. در این جلسه محمود اولیائی، رئیس کمیسیون مسوولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی اتاق ایران از لزوم تطابق قوانین حاکمیتی شرکتی با قوانین بین‌المللی گفت و در ادامه حسین محمدیان، عضو هیات‌نمایندگان اتاق ایران، بی‏‏‏‌نظمی در قیمت‌گذاری مواد اولیه صنایع…

دنیای اقتصاد: ایران با تولید سالانه ۳۱میلیون تن فولاد در سال در رتبه دهم جهان و بین برزیل و ایتالیا قرار دارد و فاصله ما با آلمان در رتبه هفتم، تنها ۴میلیون تن است. با رفع موانع تولید مانند قطعی برق می‏توان به جایگاه هفتم نیز رسید.

شاید بتوان ریشه ناترازی بانک‌ها را بیش از هر چیز، در سیاستگذاری و مشکلات ناشی از بی‌‌‌ثباتی اقتصادی جست‌‌‌وجو کرد. ریشه بسیاری از ناترازی‌‌‌ها را می‌‌‌توان در تکالیف و دستورات دولت و مجلس شورای اسلامی پیدا کرد. مطابق این شیوه مدیریت دستوری، از یک‌طرف ممکن است افراد یا پروژه‌‌‌های پرریسک تامین اعتبار شوند، از طرف دیگر مراحل وصول مطالبات می‌‌‌تواند پرهزینه باشد و از طرفی با این روش، بسیاری از پروژه‌‌‌هایی که می‌‌‌توانند از طریق ابزارهای بدهی و بازار سهام جذب سرمایه داشته باشند، با تسهیلات تامین…

داستان نرخ بهره (نرخ سود) در اقتصاد این کشور نیز مرثیه‌ای خواندنی است. نرخی که شاید مهم‌ترین ابزار سیاستگذاری در غالب اقتصاد‌های کشورهای پیشرو است، در اقتصاد ما نه‌تنها منفعل است، بلکه خود محلی برای سوءاستفاده و منحرف کردن تصمیم‌گیری‌های اقتصادی از مسیر خیر جمعی است. اگر اقتصاد یک کشور را به خودرو تشبیه کنیم، بدون شک نرخ بهره، نقش گیربکس آن خودرو را دارد که وظیفه آن رساندن قدرت موتور به چرخ‌ها به‌منظور حرکت خودرو است. تصور آن سخت نیست که اگر این گیربکس کار نکند یا قدرت موتور را به تناسب به…

ناترازی در سیستم بانکی به عدم‌تطابق بین دارایی‌‌‌ها و بدهی‌‌‌های بانک‌ها اشاره دارد که می‌‌‌تواند ناشی از مشکلاتی همچون نرخ سود نامتناسب با تورم، دارایی‌‌‌های منجمد و سمی یا عدم‌تعادل در تامین منابع و تخصیص تسهیلات به دلایل مختلف باشد. در شرایطی که بیش از ۸۰‌درصد بار مالی اقتصاد کشور بر عهده سیستم بانکی است، قطعا ناترازی معلول شرایط اقتصادی است و تنها با اصلاح ریشه‌ای شرایط مذکور به صورت ریشه‌ای تعدیل و بهینه خواهد شد. در ادامه به بررسی علل، پیامدها و راهکارهای کنترل و کاهش ناترازی در سیستم…

انتقاد از یک سیستم یا ساختار، کار آسانی است و هر شخص معمولی و عادی می‌‌‌تواند اشتباهات یک ساختار را با صدای بلند فریاد بزند؛ اما دستیابی به درکی عمیق از کارکردهای یک ساختار و ارائه راهکار مناسب و کارآمد، تنها کار افراد کارکشته و مجرب است. از این‌رو، نقدهای خیابانی را به هیچ عنوان نباید هم‌‌‌ردیف نظرات بزرگان شاخه‌‌‌های مختلف دانست. هرچند ممکن است استثناهایی در میان این نقدها وجود داشته باشد، اما عمومیت دادن به این کار، اشتباه است. نقد، تحلیل و بررسی نظام بانکداری یک کشور نیز از این دست امور…

اقتصادنیوز: نگاه روندی این مزیت را دارد که تاثیر اقتصاد بر سایر موضوعات جامعه ایرانی و تاثیر گرفتن اقتصاد از آنها را بتوانیم در یک مجموعه تجزیه و تحلیل کنیم و همچنین پاسخ به چراهای وضعیت کنونی اقتصادی داشته باشیم.