تبعات رکود در صنعت طلا

چالش‌های فعالان صنعت طلا

بیش از ۶۰ درصد طلای کشور در استان اصفهان ، تولید می‌شود. استانی تحت عنوان قطب طلای کشور که قطعاً برای تولید این میزان طلا کارگاه‌های زیادی هم در گوشه و کنار آن استقراریافته‌اند .

اما اکنون خبرها و آمارها حکایت از تعطیلی‌های پی‌درپی کارگاه‌های طلاسازی داشته و آخرین گزارش‌ها هم گویای مهاجرت فعالان این حرفه است.

از طرفی مشکلات و موانع فراوان برای طلاسازان و از سویی هم رکود سنگین در بازار فروشندگان طلا باعث شده است این صنعت با روزگار درخشان گذشته‌اش فاصله‌ای قابل‌توجه را پیدا نماید.

تا جایی که با گذری در بازارهای طلای شهر با خلوتی عجیبی مواجه هستیم که نشان از بی‌رونقی این حوزه دارد.

درواقع نوسان قیمت طلا و سکه در بازار و تورم این بخش از اقتصاد موجب شده است نگاه سرمایه‌ای که درگذشته به طلا وجود داشت از بین برود که ماحصل آن ورود سرمایه‌ها به دیگر بخش‌ها و رکود این بازار شده است.

در این میان فعالان از طلاسازان تا فروشندگان با تأکید بر اینکه هنوز هم طلا بهترین ابزار، برای سرمایه‌گذاری است معتقدند شرایط اقتصادی مردم را از توجه به این مهم ،غافل نموده است.

اغلب  آن‌ها  ناراضی و گلایه‌مند‌ از این وضعیت از موانع و چالش‌هایی می‌گویند که دلسردی‌ها را بیشتر و عزمشان برای خروج از این حرفه را قطعی‌تر می‌کند.

مشکلاتی مانند مالیات ستانی دولت، سامانه تجارت وزارت صمت و الزام به ثبت معاملات بازاریان و خصوصاً طلافروشان در این سامانه، همچنین بحث واردات به‌طوری‌که واردات طلای ساخته‌شده ممنوع و صادرات آن نیز با مشکلاتی مواجه است.

به‌علاوه نوسانات قیمتی طلا که به‌طور مستقیم بر هزینه‌های تولید و میزان تقاضا تأثیرگذار است.

نبود قوانین حمایتی از بازار طلا و جواهر و ورشکستگی‌های فعالان این صنف ،کاهش تمایل به خرید طلا و جایگزینی سکه باهدف سرمایه‌گذاری که این رویکرد هم در بلندمدت آسیب‌های زیادی به صنف جواهرفروشی وارد می‌کند.

مشکلات امنیتی ،محدودیت‌های قانونی ،ورود آسیب‌های جسمی ،نبود تسهیلات بانکی ، مشکلات تأمین مواد اولیه و رقابت شدید نیز از مهم‌ترین مشکلاتی است که فعالان از آن‌ها نام‌برده و هرکدام به سهم خود توانسته است شرایط بازار را ناخوش‌تر ،انگیزه فعالان را کاهش و میل به خروج را بیشتر نماید.

دامنه مهاجرت به طلاسازان رسید

گفتنی است که‌موج مهاجرت در میان اصناف و حرفه‌ها مدت‌هاست افزایشی شده و به‌طورمعمول هم در این سال‌ها از مشاغلی مانند پزشکان و پرستاران و یا هنرمندان در فهرست مهاجران نام‌برده شده است. مهاجرت‌های گسترده‌ای که از ایران صورت می‌گیرد و حتی مقامات حکومتی هم منکر آن نشده و در آمار رسمی عنوان می‌کنند.

به‌گونه‌ای که داده‌های منتشرشده از سوی رصدخانه مهاجرت ایران نشان می‌دهد در ۲سال اخیر، آمار ایرانیانی که مهاجرت کرده‌اند، نسبت به ۳۰ سال پیش تقریباً دو برابر شده است.

حالا مدت‌زمانی است که طلاسازان کشور هم در میان این مهاجران قرارگرفته و قابل‌توجه آن‌که فعالان اصفهان، اگر هم امکان و یا انگیزه مهاجرت به خارج از کشور را نداشته باشند به گزینه‌هایی در داخل کشور مانند تهران روی آورده‌اند.

 عده‌ای هم که توانمندی مهاجرت به خارج از کشور را داشته فعالیت خود را به آن‌سوی مرزها برده‌اند.تا جایی که  بسیاری از کارگاه‌های تولید طلا از مدار خارج و سرمایه‌گذاران آن‌ها به کشور‌های همسایه و حاشیه خلیج‌فارس ازجمله عمان، عراق، افغانستان و ترکیه و عراق می‌روند. همچنین برخی کشور‌های اروپایی مانند ایتالیا، استرالیا و کانادا هم هدف مهاجرت طلاسازان و سرمایه‌گذاران این صنعت شده است.

به گفته دبیر اتحادیه طلا و جواهر تهران به دلیل مشکلات کار در ایران، شماری از فعالان این صنعت به سایر کشورها که شرایط جذاب‌تری را پیشنهاد می‌کنند رفته‌اند.

نادر بذرافشان تصریح می‌کند: سازندگان ایرانی توانایی زیادی دارند که به دلیل برخی قوانین و مقررات، امکان بهره‌برداری از همه ظرفیت‌ها وجود ندارد.

و تاکید می‌کند: درصورتی‌که نهادهای مسوول، موانع را از پیش روی تولیدکنندگان ایرانی بردارند، رونق دوباره به این صنعت بازمی‌گردد.

همچنین محسن طلایی مینایی فعال صنعت طلا با اشاره به اینکه شهر اصفهان بزرگ‌ترین تولید‌کننده و صادرکننده طلا در ایران است بیان می‌کند :متأسفانه در سال‌های گذشته به علت رکود در این بازار از ۱۸۰۰ تا ۱۹۰۰ کد استاندارد و کد E به ۶۰۰ تا ۷۰۰ کد نزول پیدا کردیم و تولیدکنندگان ما از این صنعت خارج شدند که او هم ابراز امیدواری برای بازگشت به‌روزهای طلایی تولید می‌کند.

رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا، نقره و جواهر ادامه می‌دهد: با یک دستورالعمل و قانون اشتباه که با صنف مشورت نکردند، اکثر کارخانه‌های طلا و جواهر را به تعطیلی کشاندند و اکنون بیشتر استادکاران و کارگران متخصص و ماهر ما در ترکیه و عراق هستند و ۲۰ سال طول می‌کشد تا چنین متخصصانی را پرورش دهیم.

صادرات انسان به‌جای طلا

در برهه‌ای که با بازار چند صدمیلیونی در نزدیکی ایران روبرو هستیم. ظرفیت بسیار بزرگی برای  تولید و عرضه طلا به این کشورها از سوی ایران وجود دارد .مناطقی که همچنان طلا برای آن‌ها به‌عنوان سرمایه و زیورآلات اصلی از ارزش و جایگاه بالایی برخوردار است و به‌راستی بازار آن‌ها گنجینه‌ای برای ایران بشمار می‌آید.

 اما متأسفانه به دلیل فقدان سازوکار و تدابیر صحیح ، به‌جای صادرات چنین مصنوعاتی ، امروز با  صدها  نفر از هنرمندان و صنعتگران طلای ایران در کشورهایی مانند هند، چین ،عربستان ،عمان روبرو هستیم که نشان از ضعف مدیران کشور ،در ماندگاری این فعالان داشته است.

چه‌بسا از راهکارهای مؤثر در حمایت از تولیدکنندگان صنعت طلا و جواهر از میان برداشتن موانع صادراتی و وارداتی است که با ورود طلای خام و ساخته‌شده حجم مواد اولیه افزایشی و میزان رقابت‌پذیری تولید بالا می‌رود.که نتیجه آن افزایش صادرات و ارزآوری برای کشور است.

حال آن‌که به‌جای صادرات طلای ایرانی ، نیروهایی صادرشده‌اند که هرکدام به‌عنوان منبع بزرگی از درآمدزایی برای این کشورهای مقصد مطرح هستند.

بدون شک نیروی انسانی ماهر برای هر حرفه‌ای مهم‌ترین سرمایه محسوب می‌شود. اگرچه طلا کالایی بسیار پرارزش است اما توجه به نیرویی که طلا را از حالت خام درآورده و برای عرضه آماده می‌کند قطعاً مهم‌تر و حتی غیرقابل قیاس است.