چالشهای صنعت فولاد
شاید در بازار بینالمللی فولاد، استفاده از روشهای کمتر آسیب زننده به محیط زیست و تولید فولاد سبز یکی از مهمترین تغییرات نگرش تولیدکنندگان و دغدغه آنها باشد؛ لکن در کشورمان ایران فاصله زیادی با این موضوعات داریم و چالشهای ابتداییتر همچنان نقش پر رنگی در صنعت فولاد و سنگ آهن ایران دارند و در صورتیکه خیلی سریع به فکر حل این چالشها نباشیم نه تنها فرصتهای رقابتی در بازارهای بینالمللی را به راحتی از دست خواهیم داد بلکه ظرفیتهای موجود که با سرمایه ملی ساخته شدهاند نیز به درستی قابل استفاده نخواهند بود.
تامین زیرساختها در حمل و نقل و تامین انرژی، از جدیترین چالشهای فولادیها در سالهای اخیر محسوب میشود که تحقق هدفگذاریهای سالانه را سخت کرده است. کمبود برق و گاز باعث شده تا برنامهریزی برای تولید با تردید همراه شود و میزان صادرات کاهش یابد، این در حالی است که پیشبینیها نشان میدهد این چالش در سالهای پیشرو جدیتر خواهد شد و این موضوع میتواند حضور موثر و هدفمند کشور در بازارهای صادراتی را تحتالشعاع قرار دهد.
از دیگر موضوعات مهم، عدمتوازن عرضه و تقاضای فولاد (فروش داخلی و صادرات) و قیمتگذاری دستوری در بازار داخلی است. عدمتحریک تقاضا میتواند تولیدکنندگان را با مشکلات بسیاری در بحث فروش و درآمدزایی مواجه کند. رکود در بازار مسکن از اصلیترین موضوعاتی است که میتواند تقاضا را در بازار داخلی کاهش دهد. از سوی دیگر، برخی سیاستگذاریها باعث شده تا صادرات با چالشهای زیادی همراه شود، در حالی که صنعت فولاد میتواند از نقشآفرینان اصلی در ارزآوری غیرنفتی برای کشور باشد.
از دیگر دغدغه های اصلی و دیرینه تولیدکنندگان فولاد، بحث تامین مواد اولیه است. عدمتوسعه بخش معدن بهموازات توسعهای که در صنعت فولاد در سالهای اخیر رخ داد، باعث شد تا این بخش امروز در بحث تامین مواد اولیه با مشکلات بسیاری مواجه شود. این بحران باعث شد فولادیها خود برای توسعه معادن پیشقدم شوند و معادنی را در اختیار بگیرند. البته حوزه سنگآهن نیازمند توسعه بیشتر در بخش اکتشافات است تا بتواند این بحران را پشت سر بگذارد. درواقع باید سیاستگذاریها در حوزه اکتشافات به سمتی برود که فعالان معدنی با توسعه فعالیتهای خود مواد اولیه موردنیاز فولادیها را تامین کنند. از سوی دیگر، توسعه معادن نیازمند تامین زیرساختهایی است که باید با حمایت دولت تامین شود.
به نظر میرسد که حل و فصل موضوعات فوق فارغ از این اینکه سرمایهگذاری کلان و ملی را طلب میکند و باید در سیاستهای اقتصادی کلان کشور مورد توجه قرار گیرد، به پشتوانه همفکری و تضارب آرای اضلاع مختلف صنعت فولاد نیازمند است تا با فرض تامین متناسب منافع همه اضلاع این صنعت مهم؛ راهحلهای مناسب برای مسائل فوق پیدا شود. هدف اصلی برگزاری رویداد چشم انداز صنعت فولاد و سنگ آهن ایران با نگاهی به بازار از ابتدا؛ ایجاد محفلی کارشناسی برای گفتگو و مباحثه خبرگان و دستاندرکاران این صنعت؛ برای رسیدن به راهحلهای مناسب است و امید است همچون همیشه بازوی مشورتی قوی و موثر برای تولیدکنندگان، تصمیمسازان و تصمیمگیران صنعت فولاد و سنگ آهن کشور باشد.