در گفت‌وگو با مدیرعامل توانیر پیشنهاد شد
ضرورت هموار کردن مسیر آزادسازی در صنعت برق
در این میان تدوین برنامه هفتم توسعه در صنعت برق به عنوان یکی از صنایع بنیادین کشور که موتور محرکه سایر صنایع به شمار می‌رود، از مدت‌ها پیش آغاز شده و اهالی این صنعت امیدوار هستند که با برنامه‌ریزی درست و منطبق با سیاست‌های کلی مشخص شده، شاهد تغییر وضعیت در جهت مصرف بهینه برق و واقعی شدن بهای آن بر اساس عرضه و تقاضا برای ادامه حیات نیروگاه‌ها و همچنین ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری سودآور در این صنعت باشند.
در همین راستا مدیرعامل شرکت توانیر با اشاره به ضرورت تغییر رویکرد در صنعت برق می‌گوید: در طول سالیان گذشته تنها در برنامه سوم توسعه، صنعت برق به لحاظ اقتصادی از وضعیت مناسبی برخوردار بوده است ولازمه تداوم سرمایه‌گذاری مطلوب و استفاده کل جامعه از این انرژی، توجه به مسأله قیمت در برنامه هفتم توسعه است.
به گفته آرش کردی رابطه گسسته صنعت برق با صندوق توسعه ملی باید بازسازی شود تا از منابع آن صندوق در کنار ظرفیت بازار سرمایه برای تامین مالی پروژه‌ها استفاده کنیم. شنیده‌ها حاکی از این است که در برنامه هفتم اساسنامه صندوق توسعه ملی مورد بازنگری قرار می‌گیرد که‌امیدواریم با این اقدام، سرمایه‌گذاری و مشارکت صندوق توسعه ملی در طرح‌ها و پروژه‌های صنعت برق تسهیل شود.
اصلاح قیمت برق
مدیر عامل شرکت توانیر با بیان اینکه قطعا آسیب‌شناسی برنامه‌های قبلی ما را به سمت تدوین بهتر برنامه هفتم رهنمون می‌سازد، می‌گوید: بحث اقتصاد برق از این جهت که منشا و مبدا سایر مسائل و مشکلات به شمار می‌رود، بسیارحائز اهمیت است. در واقع از آنجا که هزینه‌های تامین برق تقریبا متناسب با سطح عمومی قیمت‌ها افزایش می‌یابد، اما درآمد‌های صنعت برق با تعرفه‌های فروش برق تعدیل می‌شود، می‌توان گفت شاخص قیمت واقعی برق به تنهایی نبض اقتصاد این صنعت را به خوبی منعکس می‌کند.
کردی می‌افزاید: کاملا واضح است که همواره در طول برنامه‌های توسعه بعد از انقلاب به جز برنامه سوم (به طور دقیق سال‌های ۷۴ تا ۸۳)، شاخص قیمت واقعی برق نزولی بوده به نحوی که اگر به نرخ تعرفه سال گذشته این محاسبه انجام شود، مشخص می‌شود که درابتدای انقلاب این شاخص حدود ۷۰۲ تومان و در سال گذشته حسب آخرین گزارش‌های حسابرسی شده حدود ۱۴۷ تومان بوده است. بنابراین در طول سالیان گذشته تنها در برنامه سوم توسعه صنعت برق به لحاظ اقتصادی از وضعیت مناسبی برخوردار بوده است ولازمه تداوم سرمایه‌گذاری مطلوب و استفاده کل جامعه از این انرژی، توجه به مساله قیمت در برنامه هفتم توسعه است.
ضرورت آزادسازی مبادلات برق
وی در ادامه به موضوع خصوصی‌سازی و آزادسازی اشاره می‌کند و معتقد است: در برنامه‌های پنج ساله گذشته بویژه از برنامه چهارم، در جدال بین خصوصی‌سازی و آزادسازی، خصوصی‌سازی همیشه غالب بود؛ به نحوی که از برنامه چهارم همواره بر خصوصی‌سازی در صنعت برق و خرید‌های تضمینی در بخش تولید برق تاکید شده است، اما نه تنها این سیاست ازسوی تصمیم‌گیران کلان کشور حمایت نشده، بلکه با سیاست‌های تثبیت قیمت‌ها از سال ۱۳۸۳ روند خصوصی‌سازی در صنعت برق تقریبا به یک بحران تبدیل شده است که ماحصل آن در حال حاضر حدود ۹۳ همت بدهی صنعت برق به تولیدکنندگان، پیمانکاران، مشاوران، سازندگان تجهیزات و نظام بانکی و تقریبا به همین میزان هم مطالبات صنعت برق از دولت بابت مابه‌التفاوت قیمت تمام شده و تکلیفی برق است که قطعا این رویه نمی‌تواند ادامه پیدا کند. بنابراین معتقدم در برنامه هفتم باید مسیر آزادسازی را هموار کنیم تا مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان برق به طور مستقیم با هم مبادله کنند و دولت صرفا به وضع مقررات و امور مربوط به ترانزیت برق بپردازد.
استفاده از ابزار‌های غیر قیمتی برای مدیریت مصرف
مدیرعامل شرکت توانیر با اشاره به استفاده از ابزار‌های غیر قیمتی برای مدیریت مصرف برق اشاره می‌کند و می‌گوید: در کنار ابزار‌های قیمتی، باید از ابزار‌های غیر قیمتی نیز برای جهت دهی به روند مصرف انرژی در کشور استفاده کرد و به این منظور باید تعیین استاندارد تجهیزات و لوازم برقی و البته لزوم هم افزایی و هماهنگی دستگاه‌های متولی مربوطه در برنامه هفتم مدنظر قرار گیرد.
متنوع‌سازی سبد انرژی کشور
این کارشناس ارشد صنعت برق معتقد است: یکی از اولویت‌های اصلی در برنامه هفتم باید توجه جدی به متنوع‌سازی سبد انرژی کشور با تأکید بر انرژی‌های تجدیدپذیر باشد که البته در برنامه ششم توسعه هم این مهم مورد توجه قرار گرفته بود اما ابزار‌ها و پیش نیاز‌های تحقق آن به خاطر سیاست‌ها و ذهنیت‌های تصمیم‌گیران مغفول مانده بود. وی ادامه می‌دهد: در برنامه هفتم باید بر موضوع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و مهم‌تر از آن به نحوه تعریف این پروژه‌ها به صورت خودگردان در کنار استفاده از ابزار‌هایی مانند گواهی صرفه‌جویی سوخت، اعتبار کربن (Carbon Credit)، مکانیزم توسعه پاک (CDM) بیش از پیش تمرکز شود.
مقاوم‌سازی و نوسازی شبکه‌های برق
این مقام مسوول با بیان اینکه شبکه‌های برق به‌ویژه در برخی از کلانشهر‌ها از عمر بسیار بالایی برخوردار و بسیار شکننده هستند، تصریح می‌کند: در سال‌های اخیر هم به واسطه مسائلی مانند ارزان بودن برق، سرمایه‌گذاری کافی در این خصوص انجام نشده و این شبکه‌ها بیش از حد پربار شده‌اند. بنابراین یکی از اولویت‌های اصلی صنعت برق در برنامه هفتم و لایحه بودجه سال آینده بدون شک مقاوم‌سازی و نوسازی شبکه‌های فرسوده برق است.
بازسازی رابطه صنعت برق و صندوق توسعه ملی
کردی با اشاره به مشکلات تامین مالی در صنعت برق می‌گوید: رابطه گسسته صنعت برق با صندوق توسعه ملی باید بازسازی شود تا از منابع آن صندوق در کنار ظرفیت بازار سرمایه برای تامین مالی پروژه‌ها استفاده کنیم. شنیده‌ها حاکی از این است که در برنامه هفتم اساسنامه صندوق توسعه ملی مورد بازنگری قرار می‌گیرد که امیدواریم با این اقدام، سرمایه‌گذاری و مشارکت صندوق توسعه ملی در طرح‌ها و پروژه‌های صنعت برق تسهیل شود.
توسعه صادرات برق
وی در پایان خاطر نشان می‌کند: سال هاست که جلوگیری از خام فروشی نفت و گاز یکی از آرمان‌های برنامه‌ریزان اقتصادی کشور است و توسعه صادرات و مبادلات برون مرزی برق به واسطه ویژگی‌های ژئوپلیتیکی موضوع می‌‌تواند مزیت‌های زیادی را برای توسعه کشور به دنبال داشته باشد؛ بنابراین ضروری است در این خصوص اقدامات لازم در دستور کار قرار بگیرد.
