«دنیایاقتصاد» عملکرد یک شرکت نیروگاهی را بررسی میکند
«بپیوند» در میان نیروگاهیها
بررسی کلی صنعت نیروگاهی
صنعت برق در دنیای صنعتی امروز از جایگاه مهم و ویژهای برخوردار است؛ چرا که در هر خانه و شرکتی بیشمار وسایل برقی و الکترونیکی وجود دارد و زندگی بدون این وسایل قابل تصور نیست. صنعت برق بهعنوان صنعت زیربنایی و مادر، نقش مهمی در توسعه اقتصادی دارد. یکی از نگرانیهای مهم در خصوص توسعه عملکرد صنایع داخلی، کمبود ظرفیت تولیدی نیروگاههای کشور است؛ چرا که با بیشتر شدن تقاضای برق نسبت به عرضه آن اثرات نامطلوب خاموشی برق گریزناپذیر خواهد بود. این خاموشیها اغلب به زیان صنایعی است که با کاهش فعالیت در فصل تابستان روبهرو میشوند. این نکته حائز اهمیت است که در حال حاضر با رکود نسبی صنایع مواجه هستیم و در صورتی که برنامه تولیدی صنایع همسو با افزایش ظرفیت نیروگاهها نباشد، چشمانداز ارتقای سطح تولید در ایران تاریک خواهد بود و ضربه جبرانناپذیری به پیکره اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور وارد میشود. با وجود این، معضل اشارهشده یکی از موانع پیشروی مسیر توسعه صنایع ایران است. با این نگرش، علاوه بر لزوم تدوین سیاستهای کلان و بلندمدت در این حوزه، عملکرد شرکتهای فعال در صنعت نیروگاهی نیز برای ارتقای تولید برق حائز اهمیت است. اما این صنایع با مشکلاتی مواجه هستند که از جمله آنها هزینهبر بودن این واحدهاست. از طرفی لازم است احداث نیروگاههای جدید و تعمیرات و نگهداری از واحدهای قدیمی با دقت و وسواس کافی انجام شود. با در نظر گرفتن افزایش نرخ اعلامشده در روزهای اخیر، عملکرد یکی از شرکتهای فعال در حوزه برق با نماد «بپیوند» مورد بررسی قرار گرفته است.
آمار تولید برق کشور
کل انرژی برق تولیدشده کشور در سال 1400 حدود 342میلیارد کیلووات ساعت بوده که 336میلیارد کیلووات ساعت آن توسط نیروگاههای وزارت نیرو و بخش خصوصی و مابقی توسط صنایع بزرگ تولید شده است. کل انرژی تولیدی کشور نسبت به سال قبل 95/ 4درصد افزایش داشته که مهمترین دلیل آن افزایش تقاضای مصرف برق، بهویژه در صنایع مختلف بوده است. میزان و سهم ظرفیت نامی انواع نیروگاههای موجود در کشور در پایان سال 1400 بهگونهای بوده که نیروگاههای سیکل ترکیبی با 37درصد دارای بیشترین سهم است و پس از آن نیروگاههای گازی با سهمی کمتر از 30درصد و سپس بخاری و برقآبی با سهم اندکی از تولید برق کشور قرار دارند.
معرفی شرکت: شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس در سال 1389 به صورت شرکت سهامیخاص تاسیس شد. این شرکت جزو واحدهای تجاری فرعی شرکت صنایع برق و انرژی صبا و واحد تجاری نهایی بنیاد مستضعفان است. «بپیوند» در سال 1398 از شرکت سهامی خاص به سهامی عام تغییر یافت و در سال 1399 در بازار فرابورس ایران عرضه شد. شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس در حال حاضر بهعنوان مالک نیروگاه سیکل ترکیبی 714مگاواتی قم فعالیت میکند. سرمایه این شرکت در تاریخ تاسیس بالغ بر یکمیلیون تومان بود که در سال 1397 به 300میلیارد تومان افزایش یافت. عمده سهامداران این شرکت به ترتیب شامل شرکت نفت بهران، شرکت صنایع برق و انرژی صبا و شرکت تولید نیروی مرکزی صبا بهترتیب با 41درصد، 20درصد و 16درصد سهم هستند.
تولید، نرخ و مبلغ فروش: میزان تولید انرژی در شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس از سال 94 همواره بیش از 3میلیون مگاوات ساعت بود و در سالهای 1398 و 1399 به بیش از 4میلیون مگاوات ساعت افزایش یافت. همچنین میزان تولید انرژی در سالهای 1399 و 1400 بهترتیب 4میلیون و 200هزار و 3میلیون و 500هزار بود و در سالجاری این میزان کمی پایینتر از 4میلیون مگاوات ساعت و در محدوده 3میلیون و 800هزار مگاوات ساعت پیشبینی میشود. با در نظر گرفتن برخی مفروضات میزان تولید انرژی، آمادگی و... در سال 1401 در این شرکت به میزان 8میلیون مگاوات ساعت خواهد رسید. با وجود افزایش نرخ فروش محصولات در روزهای اخیر از 60تومان بهازای هر کیلووات ساعت به 80تومان بهازای هر کیلووات ساعت، طبیعی است که حتی با ثابت در نظر گرفتن تولید و فروش این شرکت، مبلغ فروش و سود افزایش پیدا میکند. مبلغ فروش این شرکت در سال 1399 به میزان 250میلیارد تومان بود که در سال گذشته به بیش از 310میلیارد تومان رسید. با در نظر گرفتن افزایش نرخ فروش در سال 1401، مبلغ فروش در پایان سالجاری ممکن است تا بیش از 400میلیارد تومان افزایش پیدا کند.
تغییرات در سودسازی: در بخشهای قبل به افزایش نرخ فروش و مبلغ فروش اشاره شد. اشاره به این نکته در تحلیل هم همواره حائز اهمیت است که در شرکتهایی که فروش آنها با توجه به نرخهای اعلامی، محدود بوده، افزایش در سودآوری سریعا به افزایش در سود تقسیمی منجر نشده است و برخی از این جریانات احتمالی به سرمایهگذاری مجدد در این صنعت بهمنظور جلوگیری از بحرانهای آتی میانجامد. همچنین افزایش سود همواره اسمی است و با وجود در نظر گرفتن میزان تورم در مواقعی افزایش سودآوری واقعی بر اثر افزایش تولید و فروش و بهبود بهرهوری صورت نگرفته است. با توجه به برخی مفروضات در میزان تورم، افزایش حقوق و دستمزد، تغییرات نرخ فروش و ثبات در میزان فروش، میزان مبلغ فروش سال 1401 بیش از 35درصد رشد خواهد داشت و پس از افزایش مبلغ فروش، بهای تمامشده نیز افزایش پیدا خواهد کرد. در نهایت سود و زیان ناخالص در سالجاری در محدوده 230میلیارد تومان پیشبینی میشود. همچنین ممکن است سود عملیاتی و سود و زیان خالص بهترتیب به 230میلیارد تومان و بیش از 210میلیارد تومان در پایان سال برسد. میزان سود هر سهم در سال 1400 نزدیک به 60تومان بود که در سالجاری با بیش از 70تومان، نسبت به سال گذشته احتمالا بیش از 20درصد رشد را تجربه خواهد کرد.
مهمترین منابع و ریسکها
امروزه وابستگی به برق افزایش چشمگیری داشته است، به طوری که زندگی بدون آن دیگر قابل تصور نیست و برق عامل مهمی در ایجاد زیرساختهای توسعه صنعتی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی در جامعه محسوب میشود. تقاضای برق در همه کشورها بهویژه در کشورهای در حال توسعه رشد زیادی داشته است؛ چرا که همسو با توسعه صنایع مختلف نیاز به برق نیز افزایش خواهد یافت. همچنین شرایط ممتاز جغرافیایی و پهناوری ایران بهمنظور تبدیلشدن به مرکز مبادلات راهبردی شبکه برق در منطقه حائز اهمیت است. علاوه براین در کشور منابع انرژی اولیه همچون منابع عظیم گازی برای تولید انرژی الکتریکی وجود دارد. بهعنوان مثال، در ماههای اخیر شاهد بودیم که در پی کاهش عرضه گاز روسیه، اروپا وارد بحران انرژی شده است و برای تولید برق هزینه بسیاری را متحمل میشود و نرخ برق به بالاترین سطح در چند سال اخیر رسیده است. مهمترین ریسکهای شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس شامل مواردی مانند مدیریت سرمایه، نقدینگی، ریسک اعتباری، تامین مواد خام و سوخت، تورم، تعرفه برق و... است.