چالش‌های استاندارد

مهم‌ترین موضوع برای تدوین استاندارد اجباری، وجود آزمایشگاه اکرودیته استاندارد است که به علت هزینه بسیار بالای تجهیز و راه‌اندازی آن، از داشتن چنین آزمایشگاهی محرومیم که فقط نیاز به حمایت ویژه از طرف ارگان‌های دولتی برای تجهیز و راه‌اندازی آن است. آزمایشگاه اکرودیته استاندارد جهت تست محصولات چیلر، فن‌کویل و داکت اسپلیت ضرورتی است برای تایید کیفیت محصولات تهویه مطبوع و نبود آن علاوه بر متضرر شدن مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، موجب هدررفت سرمایه ملی می‌شود. این خلأ موجب شده تا سازندگان بی‌کیفیت و زیرپله‌ای بتوانند محصولاتی به بازار عرضه کنند که امکان تست ظرفیت آنها نیست و این قبیل محصولات دارای عمر کمتر و مصرف انرژی بالاتری هستند و همچنین هیچ ارگانی قادر به برخورد با آنان نیست. برای حمایت از صنعتگران زحمتکش و پرتوان کشور عزیزمان که بحق تولیدات بسیار باکیفیتی دارند، ورود محصولات خارجی به کشور ممنوع شده، اما عدم برخورد با تولیدکنندگان زیرپله‌ای موجب شده تا محصولات بی‌کیفیت در سطح بازار باشد و سازندگان عزیزمان به تولیدکنندگان داخلی کم‌اعتماد شوند. سازندگانی نیز اقدام به خرید محصولات خارجی می‌کنند که یا محصولات بی‌کیفیت هستند یا اینکه تامین قطعات یدکی این تجهیزات مصرف‌کننده را با مشکل مواجه می‌کند. طبق بررسی همکاران ما، در زمینه تولید چیلر و فن‌کویل و داکت‌اسپلیت، در حدود ۱۰۰ شرکت تولیدکننده باکیفیت در ایران داریم که مستقیماً محصولاتشان را در کارخانه خود تولید می‌کنند و متاسفانه حدود ۱۵۰ شرکت نیز وجود دارند که به صورت برون‌سپاری و گاه بی‌برند و بی‌نام در حال تولید این محصولات هستند.

راهکار چیست؟

به منظور برطرف کردن این چالش‌ها، طی جلساتی که با تولیدکنندگان، انجمن‌های مکانیک و تولیدکنندگان تهویه مطبوع، استادان دانشگاهی و خبرگان این صنعت داشتیم، برای حمایت بیشتر ارگان‌های ذی‌ربط اقدام به عقد تفاهم‌نامه با انجمن‌های مربوطه از جمله انجمن تولیدکنندگان تهویه مطبوع و همچنین دانشگاه‌های معتبر از جمله دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه تبریز، دانشگاه خیام، دانشگاه آزاد واحد مشهد، دانشگاه آزاد واحد شیراز و دانشگاه شیراز (در حال امضا) کردیم. در گام بعدی یک همایش رایگان و بدون اسپانسر با عنوان ضرورت استانداردسازی و مصرف بهینه چیلر و فن‌کویل در آذرماه ۱۴۰۰ در دانشگاه خیام با حمایت سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی و مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی و انجمن مکانیک، انجمن تولیدکنندگان تهویه مطبوع ایران و انجمن علمی مدیریت مصرف انرژی ایران و دانشگاه‌های فوق جهت آگاهی هرچه بیشتر مهندسان مکانیک برگزار کردیم. همچنین همایش دانشگاه خواجه نصیر را در نیمه دوم مهرماه پیش‌رو داریم. طبق تحقیقات بازار که در مهرماه ۱۴۰۰ در سطح مشهد با ۱۲ نفر از فروشندگان این تجهیزات که ۹۰ درصد بازار فروش چیلر و داکت اسپلیت را در اختیار دارند، توسط جناب دکتر براتی (دکترای بازاریابی) انجام دادیم، متاسفانه ۸۰ درصد از فروشندگان این محصولات، تحصیلات مرتبط با این تجهیزات نداشتند و همچنین فقط ۳۰ درصد از مهندسان مشاور تاسیسات اطلاعات قابل قبولی در رابطه با تجهیزات چیلر و فن‌کویل و داکت اسپلیت داشتند، در حالی که ۸۷ درصد خرید برای این تجهیزات مستقیماً توسط مالکانی انجام می‌شود که اطلاعات بسیار کمی درباره این تجهیزات دارند. برای بالا بردن آگاهی و علم فروشندگان اقدام به برگزاری اولین کلاس آموزشی چیلر در سطح مشهد در زمینه مکانیک، برق و بازاریابی در بهمن‌ماه کردیم، زیرا اعتقاد داریم علم و سواد بالای فروشندگان کمک شایانی به راهنمایی خریداران برای خرید محصول باکیفیت می‌کند. طی جلساتی که با اعضای سازمان نظام مهندسی و انجمن تولیدکنندگان تهویه مطبوع ایران و تولیدکنندگان داشتیم، به این نتیجه رسیدیم که علاوه بر آگاهی هرچه بیشتر مهندسان و مصرف‌کنندگان در زمینه استاندارد نیز فعالیت کنیم.

هماهنگی و تعامل با مدیران

 طی جلساتی که با سرکار خانم مهندس متولی‌زاده (رئیس تدوین استاندارد خراسان) داشتیم، دغدغه‌ها و چالش‌های موجود این صنعت را بیان کردیم و با معرفی شرکت گروه مشاوران ساختمانی کندو به خانم مهندس قزلباش (رئیس تدوین استاندارد ایران) جناب آقای مهندس کاشانی‌حصار به عنوان نماینده این شرکت به هیات بازبینی فن‌کویل معرفی شدند. مهم‌ترین چالش در تدوین استاندارد این تجهیزات، نبود آزمایشگاه اکرودیته استاندارد در کشور عزیزمان است، که این موضوع تدوین را بسیار سخت کرده است. در حال حاضر برای این تجهیزات استاندارد تشویقی وجود دارد، اما چون الزام‌آور نیست، شرکت‌های کمی اقدام به اخذ این استاندارد کرده‌اند. تولیدکنندگان بسیار ارزشمندی داریم که اولویت کار خود را آموزش قرار داده‌اند و در راستای اطمینان خاطر مصرف‌کنندگان و سازندگان اقدام به ایجاد محیط‌های آزمایشگاهی برای تست‌های اولیه صدا و سی‌اف‌ام کرده‌اند که به نوبه خود کمال تشکر از این عزیزان را داریم.

گام اول

اولین قدم در راه حذف تولیدکنندگان زیرپله‌ای را انجمن تهویه مطبوع ایران برداشته تا شرکت‌هایی را که دارای پروانه از صنعت و معدن‌اند و حداقل تجهیزات جهت تولید استاندارد محصولات تهویه مطبوع را دارا هستند و همچنین با بررسی محصولات و بازدید از خط تولید آنها توسط متخصصان این انجمن تاییدشده را به عضویت خود درآورده است. متاسفانه بسیاری از شرکت‌ها خط تولید ندارند و به‌صورت برون‌سپاری محصولات خود را تولید می‌کنند و با نام تجاری خود محصولات خود را به بازار عرضه می‌کنند. این عامل سبب شده تا به علت عدم نظارت کافی بر تولید، محصولات آنها با قیمت و کیفیت پایین‌تر و مصرف انرژی بالاتر رقیبی برای شرکت‌های باکیفیت شوند. حمایت تولیدکنندگان باکیفیت از انجمن تهویه مطبوع ایران و عضویت آنان سبب شده سازندگان شرکت‌های باکیفیت را راحت‌تر شناسایی کنند. در حال حاضر شرکت گروه مشاوران ساختمانی کندو این آمادگی را دارد تا در صورت خرید سازندگان از وندور لیست مورد تایید این شرکت، در هنگام ساخت محصولات، دوسری بازدید فنی داشته و چک‌لیست مربوط به تولید تجهیزات را در اختیار خریداران بگذارد تا اطمینان خاطر بیشتری به خریداران از کیفیت محصول بدهد. امیدواریم با حمایت هرچه بیشتر سازمان‌های ذی‌ربط بتوانیم این معضل بزرگ را رفع کنیم.