ترس از تغییر؛ مانع پایداری کسب و کارها

در حوزه‌‌‌های اقتصادی مختلف، از جمله در صنعت غذا شاهد ظهور مشتریانی هستیم که نسبت به محیط‌‌‌زیست آگاه‌‌‌تر و دلسوزتر هستند. آنها خواهان خرید از کسب و کارهایی هستند که تعهدی واقعی به پایداری داشته باشند و فقط وعده‌‌‌های توخالی از آنها به گوش نرسد. اما چالش اینجاست که بحث فقط در دنبال کردن روندهای بازار و تغییر خواسته‌‌‌های مشتریان نیست. کسب و کارهایی بیشترین اثر مثبت را بر محیط خود می‌‌‌گذارند و در نتیجه بیشترین منافع را هم به دست می‌‌‌آورند که خودخواسته و با آینده‌‌‌نگری مسیر پایداری را طی کنند. بقای کسب‌وکارها و سلامت سیاره‌‌‌مان نیازمند تغییری اساسی در نگرش ماست؛ نگرشی که در آن، پایداری نه فقط بخشی از گفتمان موجود، بلکه کل گفتمان باشد. هر فعالیت انسانی بر تمام جامعه و کره زمین اثر می‌‌‌گذارد و کسب و کارها از این قاعده مستثنی نیستند. هر مدل آگاهانه‌‌‌تری از کسب و کار و هر توجه بیشتری به اثرات گسترده فعالیت‌‌‌های ما، می‌تواند گامی به سمت یک جامعه سالم‌‌‌تر و آینده‌‌‌ای روشن‌‌‌تر باشد. اقداماتی که به عنوان یک کسب و کار می‌توان در این راه انجام داد، از این قرارند:

تامین اخلاقی مواد و لوازم: تامین اخلاقی، فقط تعهدی سطحی نیست و می‌توان بسیار در آن عمیق شد. انتخاب شرکا و تامین‌‌‌کنندگان هر کسب و کار، نقش زیادی در تعیین اثرات عملکرد آنها دارد. باید از این موضوع اطمینان یافت که در تامین و تدارکات کسب‌وکار، احترام به محیط‌‌‌زیست، تضمین رویه‌‌‌های کارگری منصفانه و بهبود تنوع زیستی مورد توجه قرار می‌گیرد. البته که موارد بسیار دیگری برای توجه و احترام به سیاره تامین‌‌‌کننده غذای ما وجود دارد.

بسته‌‌‌بندی پایدار: بسته‌‌‌بندی قابل بازیافت با کمترین مصرف انرژی، گامی بزرگ در مسیر درست است ولی می‌توان بزرگ‌تر از این فکر کرد. لحظه سرنوشت‌‌‌ساز زمانی خواهد بود که نگاهی متفاوت به بحث بسته‌‌‌بندی داشته باشیم و راهکارهایی اساسی و پایدار برای آن بیابیم.

تولید با بهره‌‌‌وری بالای انرژی: اتلاف انرژی در تولید، بسیار بالاست و کوچک‌ترین بهبودها در این زمینه می‌تواند موثر باشد. با این حال، افزایش بهره‌‌‌وری انرژی، فرآیندی مستمر است و همواره می‌توان راه‌‌‌هایی برای بهبود آن پیدا کرد. همچنین شاید زمان آن رسیده است که از فناوری‌‌‌های نوظهور برای تحول فرآیند تولید استفاده کنیم.

توزیع آگاهانه: نظام‌‌‌مند کردن شبکه توزیع و لجستیک کافی نیست. شاید افزایش کارآیی مصرف سوخت و بهینه‌‌‌سازی مسیرهای توزیع، فقط آغاز راه باشد و بتوان تحولی عمیق‌‌‌تر و بنیادی‌‌‌تر در راهکارهای توزیع ایجاد کرد.

غلبه بر ترس از تغییر

مسیر ایجاد یک مدل پایدار کسب و کار، پر از ابهام و عوامل ناشناخته است. با این حال، بزرگ‌ترین مانع، تردید جمعی ما برای استقبال از تغییرات بنیادین و پذیرش ناشناخته‌‌‌هاست. برای اینکه خود را یکباره در معرض این تغییرات قرار دهیم، چند راهکار پیشنهاد می‌شود:

۱- رویاهای بزرگ داشته باشید: اهداف پایداری جسورانه و تعجب‌‌‌برانگیزی اتخاذ کنید که حتی فراتر از باورهای ذهنی باشد. یک شرکت تولید نوشیدنی‌‌‌، اهداف بلندپروازانه‌‌‌ای برای حفظ آب، کاهش کربن انتشاری و حفاظت از خاک در کنار سایر اهداف تعیین کرده‌‌‌ است. همچنین به طور پیوسته در حال پیشرفت به سمت هدف جاه‌‌‌طلبانه برای حذف ۱۰۳۴ تن از آفت‌‌‌کش‌‌‌های مصنوعی از زنجیره تامین مواد غذایی تا سال ۲۰۳۰ است.

۲- برنامه‌‌‌های جمعی داشته باشید: تغییر واقعی مانند یک ارکستر است نه تک‌‌‌نوازی. زمان آن است که ارتباطات و گفت‌‌‌وگوهای شفاف و عمیق‌‌‌تری با تامین‌‌‌کنندگان، کارکنان و مشتریان داشته باشید تا دیدگاه‌‌‌هایتان نزدیک‌‌‌تر شود. با تامین‌‌‌کنندگانی که دغدغه مشابه شما دارند، همکاری بیشتری کنید. از کارکنان در پیشبرد اهداف پایداری خود بهره بگیرید و مشتریان را از اثرات تصمیماتشان آگاه کنید.

۳- برای نوآوری، ریسک کنید: اکنون بیش از همیشه، صنایع مختلف و از جمله صنعت غذا و نوشیدنی نیازمند پیشگامان تغییر هستند. اکنون زمان ریسک روی روش‌ها و فناوری‌‌‌های جدیدی است که نه فقط آسیب به ذی‌نفعان را کاهش دهد، بلکه نفعی اساسی برای همه آنها داشته باشد.

۴-با شفافیت و شرافت پیش بروید: به عنوان رهبران کسب و کار، در حال طی مسیری هستیم که ناشناخته و پر از مانع است. اما مشکلی نیست. شفافیت و شرافت را سرلوحه کار خود کنید، داستان خود را برای دیگران نقل کنید، از اشتباهات خود درس بگیرید و موفقیت‌‌‌هایتان را گرامی بدارید.

۵- فرهنگ شجاعت ایجاد کنید: بهترین راهکار غلبه بر ترس، عمل کردن است. کارِ درست را بدون توجه به پیامدهای احتمالی آن انجام دهید. نوآوری‌‌‌های پایدار در این صورت ظهور می‌کنند. همچنین نه‌تنها کارکنانتان را بابت اشتباه کردن سرزنش نکنید، بلکه فرهنگ سازمانی خود را پیرامون تشویق اشتباه شکل دهید.