بانک‌ پرداخت‌کننده تسهیلات مسکن، برای خانه‌های مشمول وام، «شرط سنی» تعریف کرده است؛ به‌طوری که وام اوراق به آپارتمان‌هایی که حداکثر عمربنای ۲۰ ساله (از تاریخ صدور پروانه) دارند، تعلق می‌گیرد و وام یکم نیز به آپارتمان‌های حداکثر ۱۵ سال ساخت اختصاص می‌یابد. سقف سنی تعریف شده برای خانه‌های مشمول وام خرید مسکن، برخلاف آنچه تصور می‌شود، ارتباطی به تاریخ صدور پایان‌کار ندارد، بلکه ملاک محاسبه عمر بنا، تاریخ صدور پروانه ساختمانی است. متقاضیان اما در جریان جست‌وجو در بازار برای یافتن واحد مناسب با وام مدنظرشان، معمولا مرتکب دو اشتباه می‌شوند. اشتباه اول، استناد به اعلام شفاهی مالک آپارتمان فروشی مبنی بر حایزشرایط بودن واحد برای اخذ وام است. اغلب فروشنده‌ها چون مراجعه‌ای به بانک‌ها برای اخذ تسهیلات نداشته‌اند، اطلاع موثقی نیز از این موضوع ندارند. خریداران همچنین تصور می‌کنند برای پرداخت دو نوع وام خرید از سوی بانک، سقف سنی یکسان وجود دارد. این عدم آگاهی به‌خصوص درباره آپارتمان‌های مشمول وام یکم در ماه‌های اخیر باعث به‌هم‌ خوردن توافق مکتوب بین خانه‌اولی‌ها و فروشنده‌های آپارتمان چند روز بعد از امضای قراردادشان شده است.

خانه‌‌اولی‌ها به دلیل افزایش قیمت مسکن، با دست کشیدن از جست‌وجو در بازار نوسازها، خرید واحدهای سالخورده را ترجیح می‌دهند. در این میان، به دلیل فراوانی نسبی واحدهای بالای ۱۵ سال ساخت در فایل‌های فروش و سطح مناسب قیمت آنها، خانه اولی‌های در نوبت دریافت وام یکم، این گروه از آپارتمان‌ها را در اولویت خود قرار می‌دهند. امضای قرارداد خرید واحدهای بالای ۱۵ سال ساخت توسط سپرده‌گذاران صندوق یکم به معنی «تامین مانده طلب فروشنده از مسیری غیر از وام آماده دریافت» است، چرا که، یکی از چندین خطوط قرمز بانک در مواجهه با مشتری وام خرید مسکن، شرایط سنی ملک مورد معامله است. این وام در معاملات ملکی خانه‌اولی‌ها،‌ حدود ۳۰ درصد از ارزش قرارداد را شامل می‌شود، بنابراین در صورت هر نوع ناکامی در استفاده از وام بعد از امضای قرارداد، بعید است خریدار بتواند از مسیر جایگزین برای پرداخت مابقی بهای معامله، استفاده کند. در این صورت، مطابق بندی از قراردادهای ملکی، فسخ معامله توام با پرداخت مبلغی به‌عنوان جبران زیان فروشنده، خواهد بود که اگر خریدار نتواند پرداخت کند سرنوشت معامله وارد چالش‌های حقوقی می‌شود. در ضوابط مربوط به وام اوراق، اگر چه سقف سنی آپارتمان‌های مشمول، «۲۰ سال» تعیین شده است، اما خانه‌های با عمربنای بیش از ۲۰ سال ساخت نیز مشمول این تسهیلات البته با سقف ریالی به مراتب کمتر خواهند شد. در تهران،‌ سقف وام اوراق ۶۰ میلیون تومان است؛ اما به واحدهای ۲۰ تا ۲۵ سال ساخت، حداکثر ۳۵ میلیون تومان از این وام، تعلق می‌گیرد که به‌طور قطع (با توجه به سطح قیمت‌ها)،‌ مبلغ مناسبی به لحاظ پوشش قدرت خرید محسوب نمی‌شود.

اخبار مرتبط