چرا ترمز بازار سهام کشیده شد؟
بورس در دستانداز سیاسی
نخستین مانع بودجهای است که انتشار بیشتر اوراق در آن لحاظ شده است و احتمالا میانگین نرخ سود اوراق دولتی را یک پله افزایش خواهد داد. دومین ریسکی که در پیشگاه بازار قرار دارد، انتخابات آمریکاست که با نزدیک شدن به این واقعه سیاسی و گمانهزنیها در خصوص نتایج آن، بازار نیز دچار تلاطم خواهد شد. علاوه بر این، تهدیدهای لفظی که میان مقامات ایران و رژیم صهیونیستی مطرح میشود، دوباره ریسک سیستماتیک بازار را افزایش خواهد داد. همچنین با تثبیت قیمت دلار بازار آزاد بالای محدوده ۶۲هزار تومان، اختلاف دلار نیما و آزاد دوباره به ۴۰درصد افزایش یافته است که این موضوع خطر بزرگی برای صنایع فعال در بازار سرمایه است. نتیجه بزرگشدن این شکاف به خوبی در صورتهای مالی ۶ماهه نمایان شده است.
ترافیک ریسکها در بورس
شاخص بورس در حالی طی سه روز گذشته، موفق شد در کانال ۲میلیون حضور داشته باشد که همچنان ریسکهای سیاسی، اهالی بازار را نامطمئن نگه داشته است. نحوه بودجه ۱۴۰۴، به گونهای بوده است که احتمالا هزار و ۸۰۰میلیارد تومان کسری خواهد داشت. این میزان از کسری بودجه میتواند علاوه بر تورمزا بودن، به رشد نرخ بهره نیز منجر شود. چرا که انتشار ۷۰۰همت اوراق دولتی در سال آینده به رشد نرخ بهره منجر خواهد شد. این موضوع هم به اقتصاد کشور صدمه وارد میکند و هم بازار سهام را با تلاطماتی همراه خواهد کرد. بورس در این شرایط زمانی میتواند رونق نسبی را تجربه کند که بانک مرکزی با افزایش نقدینگی عطش نرخ بهره را در کوتاهمدت کم کند. با توجه به آنکه این موضوع تورمزا است، احتمالا سیاست دولت نمیتواند در جهت کاهش نرخ بهره باشد.
با افزایش تهدیدات لفظی مقامات ایران و رژیم صهیونیستی نیز ریسکهای سیستماتیک افزایش یافته و بازار برای تداوم مسیر صعودی دچار تردید شده است. هرچند این موضوعات قیمت دلار را بالای محدوده حساس ۶۲هزار تومان نگه داشته است، اما ریسک درگیری مستقیم ایران، بازارها را با تکانههایی همراه خواهد کرد. بهطوری که اکنون اختلاف دلار نیما و آزاد به ۴۰درصد افزایش یافته است. هرچند دلار نیما برای حضور در کانال ۵۰هزار تومان عزم جدی دارد، اما شکاف دو شاخص ارزی مدنظر بازار باید به زیر ۱۵درصد و به حوالی ۱۰درصد کاهش یابد. بهطور تاریخی نیز بورس تهران نسبت به کاهش پایدار اختلاف دلار نیما و آزاد حساس بوده و رکوردهای قیمتی سهام در همین مقاطع شکسته شده است. خبر مثبت چند روز گذشته مبنی بر تعدیل نرخ ارز ترجیحی، محرکی برای دلار نیما است.
با نزدیکی به انتخابات آمریکا که طی چند روز آینده برگزار میشود، بازارها میتوانند نوساناتی را تجربه کنند. هرگونه گمانهزنی در خصوص نتایج این انتخابات بازار سهام را نیز متشنج خواهد کرد. به نحوی که حضور ترامپ در کاخ سفید، احتمالا شرایطی متفاوت و غیر قابل پیشبینی را در پیشگاه بازار سهام قرار خواهد داد. اهالی بازار با در نظر گرفتن این ریسکها، نمیتوانند p/e خوبی را به بازار نسبت دهند.
پایداری بازارهای جهانی
بازارهای جهانی اما بر خلاف بورس روند باثباتتری را دنبال کردند. به جز نفت برنت که روندی کاهشی را از هفتههای گذشته دنبال میکرد و اکنون به کانال ۷۱دلار رسیده است. افت کرک اسپرد پالایشگاههای جهان موجب شد گزارشهای پالایشیها نیز ضعیفتر از سابق باشد. ضمن آنکه متانول چین، ۲۸۵دلار قیمت خورد. با رشد قیمت جهانی متانول و ثبات نسبی قیمت گاز خوراک، سه نماد فعال صنعت متانول، موفق شدند گزارشهای ماهانه و ۶ماهه خوبی را راهی کدال کنند. علاوه بر این، برخی از محصولات پتروشیمی، مانند پلیاتیلنها نیز روند افزایشی قیمت را دنبال میکنند. موضوعی که به خوبی در گزارشهای شیمیاییها نمایان شده است. کاهش عزم جدی دولت چین برای حمایت از اقتصاد این کشور، همچنان موجب تشدید روند کاهشی بیلت فولاد شده است. بهطوری که بیلت فولاد از ۴۸۰دلار به ۴۷۸دلار در هفته اخیر رسید.
خبرهای خوب از کدال
سامانه کدال در چند روز اخیر میزبان گزارشهای مهرماه صنایع شده است. عمده گزارشهای نمادها و صنایع مختلف تا این لحظه منتشر شده است. بررسیها از این گزارشها نشان میدهد که اوضاع درآمدی صنایع بورسی در مهرماه بهبود قابل توجهی را تجربه کرده است. بهطوری که عمده صنایع با رکوردزنی درآمدی همراه شدهاند. صنعت شیمیایی، فلزات گرانبها، شوینده، لاستیک و پلاستیک، قطعات خودرو و سیمان، رکورد جدیدی را به لحاظ درآمدی ثبت کردند. درآمد کل بازار نیز رکوردزنی کرده و در بالاترین سطح است. بررسیها از درآمد ۳۸۲نماد تولیدکننده بورسی نشان میدهد که عبور درآمد بورس از مرز ۳۰۰همت در مهر نویدبخش بوده است. هرچند هنوز در خصوص سود این شرکتها ابهاماتی وجود دارد. به عبارت بهتر رشد درآمدها و سودها واگرایی دارند. «دنیای اقتصاد» به زودی طی گزارشی به بررسی جزئیات این گزارشها خواهد پرداخت. اما پیشبینیها حکایت از آن دارد که صنایع کوچک نظیر سیمان، لاستیک، قطعهسازی و شوینده میتوانند روند با ثباتتری را دنبال کنند. این درحالی است که پتروشیمیها امسال سپر دفاعی خوبی برای سبدهای بازار در برابر تندباد حوادث بودهاند.