بورس انرژی در سالی که گذشت

ناترازی انرژی طی سال‌های اخیر بر صنایع مختلف به‌ویژه فولاد و سیمان سایه انداخته و موضوع برق به یک معضل تبدیل شده است و از این‌رو عرضه برق در بورس انرژی به‌عنوان یک راهکار در دستور کار دولت قرار گرفت و به عبارت بهتر عرضه برق در بستر شفاف بورس انرژی یکی از ارکان برنامه هفتم توسعه نیز بود که در سال ۱۴۰۳ محقق شد. بررسی داده‌‌‌های معاملاتی بازار برق بورس انرژی ایران طی سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که بیش از ۱۱۳میلیارد کیلووات ساعت برق از تمامی تابلو‌‌‌های برق بورس انرژی ایران در مدت مورد بررسی به فروش رسید و در مجموع ارزش ریالی برابر ۱۹۱‌هزار میلیارد ریال در این بازار به ثبت رسید که این رقم شامل فروش برق نیروگاه‌‌‌های حرارتی بزرگ‌مقیاس، برق سبز و برق عرضه‌شده توسط نیروگاه‌‌‌های برق ‌‌‌آزاد می‌شود. راه‌‌‌اندازی بازار بهینه‌‌‌سازی مصرف انرژی و عرضه و فروش گواهی صرفه‌‌‌جویی برق از دیگر مزایای بورس انرژی ایران به حساب می‌‌‌آید که در جهت رفع چالش ناترازی انرژی است.

راه‌‌‌اندازی این بازار در چارچوب مصوبات شورای عالی انرژی برعهده وزارت نیرو و بازار سرمایه گذاشته شد که برای گاز از اردیبهشت سال گذشته راه‌‌‌اندازی شد و از پاییز ۱۴۰۳ نیز تابلوی گواهی صرفه‌‌‌جویی میزبان عرضه گواهی صرفه‌‌‌جویی برق بود. همان‌طور که راه‌‌‌اندازی تابلوی برق سبز زمینه‌‌‌ساز توسعه صنعت نیروگاهی سبز در کشور شد، انتظار می‌رود راه‌‌‌اندازی بازار بهینه‌‌‌سازی مصرف انرژی نیز زمینه‌‌‌ساز افزایش بهره‌‌‌وری انرژی در کشور شود. به عبارت بهتر این بازار فرصتی را در اختیار مشترکان قرار می‌دهد تا انرژی صرفه‌‌‌جویی‌شده خود را در بازاری رقابتی عرضه کنند و از سود حاصل از فروش آن منتفع شوند. صنایع خواهان خرید این برق به قیمت رقابتی به‌منظور جلوگیری از اعمال محدودیت برق هستند. رونق بازار بهینه‌‌‌ساز انرژی می‌‌‌تواند سرمایه‌گذاران خصوصی را به سرمایه‌گذاری در بخش افزایش بهره‌‌‌وری انرژی در کشور جذب کند. این موضوع گامی مهم در کاهش ناترازی انرژی بوده و قطعا به سرمایه‌گذاری کمتری نسبت به ساخت نیروگاه نیز نیاز دارد.