مدیرعامل برق و انرژی پیوندگستر پارس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» مطرح کرد
ضرورت چاره‌اندیشی برای بازگشت سرمایه‌ها به صنعت برق
چالش سیاست‌های انقباضی وزارت نیرو برای تولیدکنندگان برق
در همین راستا مدیرعامل شرکت برق و انرژی پیوند گستر پارس با اشاره به شرایط دشوار پیک تابستان و خاموشی‌های گسترده بیان می‌کند: متاسفانه ظرف یک دهه اخیر، مسوولان و تصمیم‌سازان وزارت نیرو، سیاست انقباضی را در خصوص رویکردهای کلان این صنعت به ویژه در حوزه تولید برق در پیش گرفته‌اند. این رویکرد انقباضی به خوبی در قوانین و دستورالعمل‌های تدوین شده در هیات تنظیم بازار برق قابل مشاهده است. در حقیقت تلاش شده با حذف برخی از امتیازات نیروگاه‌های غیردولتی، از ایجاد مطالبات جدید برای آنها جلوگیری شود.
مرتضی برومندفر در ادامه خاطرنشان می‌کند: به‌رغم اینکه وزارت نیرو برای کاهش تعهدات چنین رویه‌ای را در پیش گرفته، اما با نگاهی جامع به این فرآیند درخواهیم یافت این رویکرد، عملا نتیجه معکوس داشته و با نزولی شدن روند سرمایه‌گذاری‌ها و همچنین ایجاد عدم تناسب بین میزان تولید و مصرف برق، هزینه‌های گسترده‌تری به وزارت نیرو تحمیل شده که اساسا در بسیاری از موارد غیرقابل جبران هستند.
وی خاموشی‌ها و کمبود برق در زمان پیک مصرف را عدم ورود جدی دولت به حوزه تولید برق به دلیل وجود قوانین بالادستی و همچنین از بین رفتن انگیزه‌های بخش خصوصی و غیردولتی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه می‌داند و تصریح می‌کند: سیاست‌های وزارت نیرو در طول سال‌های اخیر به نحوی تنظیم شده که بخش خصوصی و غیردولتی، دلیل و انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در حوزه نیروگاهی کشور ندارد. انباشت مطالبات و نرخ خرید برق از نیروگاه‌های غیردولتی به گونه‌ای است که سرمایه‌گذاران از ورود به این صنعت سر باز می‌زنند. از این رو وزارت نیرو اگر به دنبال تغییر شرایط کنونی است باید بپذیرد که چاره‌ای جز تسهیل روند سرمایه‌گذاری و ایجاد جذابیت در این حوزه ندارد، در غیر این صورت مساله خاموشی‌ها که قطعا ظرف یکی، دو سال آینده هم ادامه خواهد داشت، به شکلی مزمن طی سال‌های آتی، استمرار می‌یابد.
الزام کلیدی تاسیس نهاد رگولاتوری
مدیرعامل شرکت برق و انرژی پیوند گستر پارس هیات تنظیم بازار برق را یکی از ابزارهای مهم وزارت نیرو برای اعمال رویکرد انقباضی در صنعت برق برمی‌شمرد و خاطرنشان می‌کند: به نظر می‌رسد در طول سال‌های اخیر، هیات تنظیم به جای ایفای نقش اصلی خود که تنظیم‌گری و رگولاتوری بوده است، به ابزاری برای اعمال سیاست‌های عمدتا انقباضی وزارت نیرو تبدیل شده است. تدوین قوانین و دستورالعمل‌هایی که در غالب موارد به کاهش درآمد نیروگاه‌ها یا تحمیل هزینه‌های جدی به آنها منجر شده، به خوبی موید همین نکته است. ما در طول هر سال به طور معمول با بهانه‌های متعدد، جریمه می‌شویم و با وجود این جرایم که رقم پایینی هم نیست، در نهایت از مطالبات ما از وزارت نیرو کاسته می‌شود.
وی بر لزوم تاسیس نهاد مستقل تنظیم‌گر بخش برق برای بهبود شرایط حاکم بر صنعت برق تاکید می‌کند و می‌گوید: قطعا نهاد رگولاتوری با ترکیب و ساختاری که در قانون پیش‌بینی شده، علاوه بر اینکه نمی‌تواند به ابزاری برای اعمال نظرات وزارت نیرو تبدیل شود، قادر است با نگاهی واقع‌بینانه، منافع همه ذی‌نفعان کلیدی این حوزه را در نظر گرفته و بر همین اساس تصمیم‌گیری کند.
برومندفر حضور و مشارکت همه بازیگران کلیدی صنعت برق در تصمیم‌گیری‌ها و تدوین دستورالعمل‌ها را یکی از مهم‌ترین فواید ایجاد نهاد رگولاتوری می‌داند و بیان می‌کند: نهاد مستقل تنظیم‌گر بخش برق، پیش از هر چیز زمینه را برای تدوین دستورالعمل‌ها و قوانینی فراهم می‌کند که در نهایت منافع همه بخش‌ها را در نظر می‌گیرد. تصمیم‌گیری مستقل در خصوص موضوعات کلیدی نظیر نرخ خرید برق از نیروگاه‌های غیردولتی یا تدوین دستورالعمل‌هایی که بر منافع هر یک از طرفین تاثیر مستقیمی دارد، از جمله کلیدی‌ترین نقش‌های نهاد رگولاتوری در صنعت برق است. این کارشناس صنعت برق در ادامه می‌گوید: با توجه به نکاتی که به آنها اشاره کردم، ضروری است که یا نهاد رگولاتوری جایگزین هیات تنظیم بازار برق شود یا این هیات از پوشش وزارت نیرو خارج شده و با همان ترکیب پیش‌بینی شده در لایحه نهاد تنظیم‌گر بخش برق، به شکلی مستقل، علاوه بر در نظر گرفتن منافع همه بخش‌ها، تصمیم‌گیری‌هایی متمایز با سیاست‌های وزارت نیرو و در راستای بهبود شرایط و توسعه صنعت برق داشته باشد.
فرصت طلایی دولت سیزدهم برای ساماندهی صنعت برق
مدیرعامل شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس خاموشی‌های تابستان ۱۴۰۰ را زنگ خطری جدی برای مسوولان کشور برمی‌شمرد و تصریح می‌کند: به نظر می‌رسد در طول سال‌های گذشته صنعت برق به‌رغم اینکه یک صنعت زیرساختی است، نقش و جایگاه آن نزد دولتمردان و مردم مغفول مانده بود. خاموشی‌های تابستان ۱۴۰۰ به درستی نشان داد که پیامدهای ناشی از کمبود برق بر مردم، بیمارستان‌ها، صنایع و واحدهای اقتصادی تا چه حد منفی و خسارت‌بار است. به همین دلیل تا اندازه‌ای نسبت به شرایط صنعت برق حساسیت ایجاد شده است.
وی در ادامه می‌گوید: در حال حاضر با توجه به آگاهی که در عموم مردم ایجاد شده، دولت بستر مناسب‌تری برای اصلاح قیمت برق دارد. به نظر می‌رسد در این شرایط مقاومت کمتری در برابر این اقدام ایجاد شود و نهادهای ذی‌ربط از جمله مجلس و قوه قضائیه با توجه به حساسیت‌های موجود و همچنین با در نظر گرفتن عواقب خاموشی‌ها، با وزارت نیرو همراهی بیشتری خواهند داشت.
نیروگاه قم در مسیر بهره‌مندی از توان ساخت داخل
مدیرعامل شرکت برق و انرژی پیوند گستر پارس در مورد نیروگاه قم که در سال ۱۳۹۰ و از مسیر بنیاد مستضعفان به عنوان خریدار اصلی نیروگاه به این مجموعه واگذار شده، می‌گوید: از سال ۹۰ تا الان شرکت برق و انرژی پیوندگستر پارس مالک نیروگاه است و در واقع فرآیندهای مالکانه ازجمله فروش برق، تامین مالی، تامین قطعات، واگذاری کار به پیمانکاران بهره‌برداری و طرح‌های بهینه‌سازی و نگهداری نیروگاه توسط شرکت پیوند گستر پارس انجام می‌شود. البته ذکر این نکته ضروری است که مجموعه شرکت پیوند گستر پارس یکی از مجموعه‌هایی است که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت کرده و از نظر مدیریتی تحت پوشش شرکت گروه برق و انرژی صبا است.
وی در ادامه می‌افزاید: نیروگاه قم، چهار واحد گازی با ظرفیت ۵/ ۱۲۸ مگاوات و ساخت شرکت میتسوبیشی و دو واحد بخار ۱۰۰ مگاواتی ساخت شرکت ABB دارد و از این لحاظ یکی از نیروگاه‌های خاص کشور چه در بخش بخار و چه در بخش گاز محسوب می‌شود. در واقع کلیه ماشین‌آلات و تجهیزات این نیروگاه خاص بوده و به جز دو واحد گازی نیروگاه کازرون، در سایر نقاط کشور چنین نیروگاهی با این دستگاه‌ها و تجهیزات نداریم.
برومندفر در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به موقعیت جغرافیایی مناسب نیروگاه قم و قرار گرفتن آن در هاب شبکه برق کشور بیان می‌کند: نیروگاه قم یک سیکل ترکیبی است، ضریب بهره‌برداری بسیار بالایی دارد و با شاخص‌های عملکردی بسیار مناسب همواره جزو نیروگاه‌های با راندمان بالا بوده است. نکته حائز اهمیت دیگر این است که ما در طول چند سال اخیر با وجود محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها و عدم امکان تامین قطعات مورد نیاز نیروگاه، توانستیم از طریق مهندسی معکوس، برخی از قطعات مورد نیاز نیروگاه را تامین کنیم.
وی در پایان می‌گوید: با توجه به سیاست‌های کلان بنیاد مستضعفان برای استفاده از تولیدات داخل و تامین قطعات در داخل کشور، ما همچنان تلاش می‌کنیم از طریق مهندسی معکوس با وجود هزینه تامین قطعات و نیز ریسک استفاده از این تجهیزات جدید، تهدید را به یک فرصت برای کمک به توسعه زیرساختی صنعت برق کشور تبدیل کنیم.
