پیش‌بینی کاهش سرعت رشد نرخ بهره به سقوط شاخص دلار و رشد نقدینگی واردشده به بازارهای مالی و کالایی انجامید
کاهش تورم آمریکا به سود کامودیتی‌‌‌ها
بازگشت امید
کاهش فراتر از انتظار داده‌‌‌های تورمی آمریکا برای ماه نوامبر زمینه بازگشت مثبت قیمتی در بازارهای کالایی را ظرف ساعات پایانی روز سه‌‌‌شنبه 13دسامبر فراهم کرد. روند افزایش نرخ در ساعات ابتدایی بازگشایی بازار ظرف روز چهارشنبه 14 دسامبر نیز ادامه یافت. مس فلزی که از آن به‌‌‌عنوان دماسنج اقتصادی نیز یاد می‌شود، سریع‌ترین واکنش را به انتشار داده تورمی آمریکا نشان داد، به نحوی که بهای این فلز در معاملات آتی کامکس آمریکا در روز 13دسامبر رشد یک‌درصدی را به ثبت رساند و تا نیمه روز چهارشنبه 14دسامبر نیز افزایش 5/ 0درصدی داشت و با نرخ 86/ 3دلار به ازای هر پوند معامله شد.
کاهش تورم مصرف‌کننده آمریکا برای ماه نوامبر باعث امیدواری فعالان بازارهای مالی و کالایی دنیا نسبت به عقب‌‌‌نشینی فدرال‌رزرو در خصوص سیاست انقباضی شد و این موضوع با تضعیف شاخص دلار آمریکا و کاهش واهمه از بروز رکود اقتصادی از رشد قیمتی در بازارهای کالایی حمایت کرد.
تورم به سود یا زیان کالاهای پایه؟
شاخص بهای مصرف‌کنندگان آمریکایی برای ماه نوامبر رشد 1/ 7درصدی نسبت به این شاخص در نوامبر سال گذشته داشت. این در حالی بود که اقتصاددانان شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز رشد 3/ 7درصدی را برای این شاخص پیش‌بینی کرده بودند. اگرچه تورم برای مصرف‌کنندگان آمریکایی ظرف ماه نوامبر رشد سالانه 1/ 7درصدی داشت، اما این کمترین میزان رشد تورم سالانه پس از دسامبر سال گذشته میلادی بود. در عین حال شاخص بهای مصرف‌کننده آمریکا برای ماه نوامبر نسبت به ماه اکتبر تنها 1/ 0درصد رشد داشت که این رقم نیز کمترین میزان رشد این شاخص در فاز ماهانه پس از اوت امسال بود.
تورم به شکل ذاتی حامی رشد نرخ در بازارهای کالایی است؛ بخشی از صعود و رکوردشکنی قیمتی کالاهای پایه ظرف سال 2021 میلادی نیز متاثر از رشد تورم آمریکا و البته سایر دولت‌‌‌های غربی رقم خورد. ظرف سال‌جاری میلادی نیز تورم جهانی بالا ماند، اما عزم بانک‌های مرکزی با محوریت فدرال‌رزرو برای مهار تورم به سیگنال کاهش نرخ موثری در بازار کامودیتی‌‌‌ها تبدیل شد.
در شرایط کنونی نیز داده‌‌‌های تورمی آمریکا با اثرگذاری بر سیاست فدرال‌رزرو، به بازارهای مالی و کالایی دنیا جهت می‌دهند. فدرال‌رزرو کاهش تورم تا نرخی کمتر از 4درصد را هدف‌گذاری کرده است، بنابراین تا تحقق این هدف، سیاست انقباضی ادامه پیدا می‌کند. اما کاهش فراتر از حد انتظار داده‌‌‌های تورمی در آمریکا، در حالی که اقتصاددانان نسبت به اتخاذ بیش از حد انتظار سیاست انقباضی از سوی فدرال‌رزرو و تبعات رکودی آن هشدار می‌دهند، باعث شده است تا امیدهای جدی به کاهش سختگیری از سوی فدرال‌رزرو مطرح شود. فدرال‌رزرو برای مهار تورم ظرف ماههای سپری‌شده از سال 2022، طی پنج‌مرحله بر نرخ بهره اضافه کرد. مرحله ابتدایی رشد نرخ بهره برابر 25واحد و مرحله بعدی 50واحد بود. همچنین فدرال‌رزرو طی چهارمرحله و هر مرحله 75واحد دیگر بر نرخ بهره افزود. همچنین ظرف نیمه ماه دسامبر مجددا فدرال‌رزرو در خصوص آخرین مرحله رشد نرخ بهره در سال 2022 تصمیم‌گیری می‌کند. کاهش تورم مصرف‌کنندگان آمریکایی برای سال‌جاری میلادی باعث شده است تا اغلب فعالان بازار به رشد حداکثر 50واحدی نرخ بهره امیدوار شوند. عقب‌‌‌نشینی رشد تورم آمریکا از موفقیت سیاست‌‌‌های انقباضی فدرال‌رزرو در مهار تورم حکایت دارد. با این وجود همچنان میزان رشد تورم با هدف‌گذاری 4درصدی فدرال‌رزرو فاصله زیادی داشته و بنابراین این عقبگرد تورمی نمی‌‌‌تواند باعث رفع کامل سیاست‌‌‌های انقباضی از سوی فدرال‌رزرو شود. اما کاهش این سیاست‌‌‌های انقباضی نیز خبری خوش برای بازارهای کالایی خواهد بود.
رکود قطعی است، رشد نرخ دوامی ندارد
بازارهای کالایی با محوریت محصولات صنعتی پس از ثبت رکوردهای قیمتی ظرف ماههای مارس و آوریل وارد سراشیبی افت نرخ شدند. واهمه از بروز رکود اقتصادی در پی افزایش‌‌‌های متوالی نرخ بهره، عامل این عقبگرد قیمتی بود. حتی اگر کاهش تورم برای مصرف‌کنندگان آمریکایی برای ماه نوامبر باعث شود تا فدرال‌رزرو از سیاست انقباضی خود بکاهد، اما بسیاری از موسسات معتبر بین‌المللی بروز رکود اقتصادی در دنیا را حتمی می‌دانند.
دانسکه‌بانک دانمارک از جمله موسساتی است که از کاهش احتمالی 2/ 0درصدی تولید ناخالص داخلی آمریکا برای سال آینده میلادی ظرف هفته‌‌‌های اخیر خبر داد. تحقق این برآوردهای منفی از تولید ناخالص داخلی آمریکا با تحمیل فشار کاهش تقاضا در بازارهای کالایی، سیگنالی کاهشی برای این بازارها به همراه خواهد داشت.
افزایش مستمر نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو مخالفان جدی در میان اقتصاددانان دنیا داشت که معتقد بودند این رویه به فرار سرمایه از بازارهای مالی و تولید به سرمایه‌گذاری در بخش دلار منجر می‌شود. فرار سرمایه از بخش تولید ضربه‌‌‌ای جدی به اقتصاد وارد کرده که رفع آن زمان‌بر بوده و فدرال‌رزرو نمی‌‌‌تواند با کاهش سیاست انقباضی آن را حل و فصل کند.
به این ترتیب اگرچه احتمال کاهش سرعت رشد نرخ بهره برای ماه دسامبر باعث شد تا بازارهای کالایی سبزپوش شوند، اما برخی تحلیلگران این بازگشت قیمتی را ادامه‌‌‌دار ندانسته و معتقدند که با توجه به قطعی بودن بروز رکود اقتصادی در سال آینده میلادی باید منتظر غلبه سیگنال کاهش نرخ در بازار بود.
بازی دلار در زمین کامودیتی‌‌‌ها
در پی انتشار داده‌‌‌های تورم مصرف‌کننده برای آمریکایی‌‌‌ها، شاخص دلار آمریکا به کانال 103واحدی سقوط کرد که این رقم کمترین میزان ارزش این شاخص پس نیمه ژوئن سال‌جاری میلادی بود. عقبگرد شاخص دلار آمریکا به کف کانال 6ماهه زمینه ورود سرمایه به بازارهای مالی و کالایی دنیا را فراهم کرده و سیگنالی در جهت رشد قیمت‌ها خواهد بود. در عین حال کاهش ارزش شاخص دلار آمریکا، خرید کامودیتی‌‌‌ها را برای دارندگان سایر ارزها ارزان کرده و از این منظر به سود تولیدکنندگان غیرآمریکایی خواهد بود. اگرچه در پی صعود دلار آمریکا ظرف ماههای اخیر از نرخ دلاری کامودیتی‌‌‌ها در بازارهای جهانی کاسته شد، اما تضعیف سایر ارزها نسبت به دلار آمریکا باعث شد تا تولیدکنندگان غیرآمریکایی با چالش گرانی مواد اولیه به دلیل کاهش ارزش پول ملی مواجه شوند. در این شرایط فاصله گرفتن دلار آمریکا از سقف ارزش 115واحدی بخشی از چالش این تولیدکنندگان در تامین مواد اولیه را حل می‌کند.
