بحران غذایی شدت پیدا می‌کند؟
پایان ماه گذشته، توافق حاصل‌شده بر سر آزادسازی حدود ۲۰میلیون تن غلات در بنادر دریای سیاه سبب شد، وضعیت بازار تا اندازه‌ای بهتر شود و قیمت‌ها کمی پایین آید؛ اما واقعیت این است که مجموعه‌ای از شرایط سبب پیچیده ماندن اوضاع بازار محصولات کشاورزی و مواد غذایی شده است و نمی‌توان گفت مسائل حل شده است؛ این یعنی تا وقتی جنگ در اوکراین ادامه دارد، جهان با مشکل اختلال در عرضه میزان کافی گندم، کود، روغن آفتابگردان و... مواجه خواهد بود. با آنکه توافق بر سر آزادسازی حدود ۲۰میلیون تن گندم و... حاصل شده است؛ اما کیفیت این غلات مشخص نیست و شاید در پنج، شش‌ماه اخیر کیفیت آنها پایین آمده باشد و برای مصرف انسانی مناسب نباشد.
از سوی دیگر، پیش‌بینی می‌شود محصول سال زراعی جدید در اوکراین بیش از ۳۰میلیون تن کمتر از حد طبیعی باشد. اینها مسائلی هستند که در کوتاه‌‌‌مدت بر بازار اثر می‌گذارند. عوامل دیگر نظیر اختلال‌ها در زنجیره‌های تامین که حاصل همه‌گیری کروناست، باقی هستند. نکته دیگر این است که سیاست‌‌‌های پولی و مالی انبساطی که طی دوسال گذشته برای جبران اثرات همه‌گیری اجرا شده‌اند، به افزایش قیمت مواد خام کمک کرده‌اند. حتی قبل از حمله روسیه به اوکراین، قیمت گندم و ذرت نسبت به متوسط یک‌دهه قبل، ۴۰ تا ۵۰درصد بالاتر بود.
جنگ روسیه علیه اوکراین و اختلال در صادرات غلات از بنادر دریای سیاه سبب شده است تا بسیاری از کشورها برای حفظ امنیت غذایی خود از صادرات محصولات کشاورزی اجتناب کنند. عامل دیگری که سبب نگرانی و وضعیت ناهنجار در بازار محصولات کشاورزی شده، خشکسالی‌ها در بسیاری از کشورهاست که از تولید خواهد کاست، به همین دلیل، سال آینده وضعیت به احتمال زیاد بسیار نگران‌کننده‌تر خواهد بود. در نهایت باید به قیمت‌های بالای کود اشاره کرد که حاصل عوامل مختلف، از جمله جنگ اوکراین و افزایش قیمت گاز طبیعی است.
تحلیلگران معتقدند، پیامدهای بحران غذایی که در حال شکل‌گیری است، شدیدتر از بحران غذایی جهانی در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ و رشد قیمت‌ها در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ خواهد بود. بحران کنونی حاصل کمبود ۱۵ تا ۲۰میلیون تن گندم و ذرت است و کمبود در سال آینده ۲۳ تا ۴۰میلیون تن خواهد بود. البته این پیش‌بینی در حالتی رخ می‌دهد که توافقی بر سر صادرات از روسیه و اوکراین حاصل نشود و تولید محصولات کشاورزی در جهان به‌شدت کاهش پیدا کند. اگر میزان کمبود شدید باشد، بیش از ۲۵۰میلیون نفر از این کمبود تاثیر خواهند پذیرفت. سال آینده در فصل زراعی بعد، تولید محصولات کشاورزی در اوکراین ۳۵ تا ۴۵درصد کاهش خواهد یافت. تاثیر این وضعیت در برخی کشورها بیش از دیگر کشورها خواهد بود و اگر تحولی مثبت رخ ندهد، شرایط در بحران کنونی، بدتر از بحران‌های مشابه اخیر خواهد بود.
