شماره روزنامه ۶۴۵۲
|

گامی در تازه در اصلاح نظام بانکی برداشته شد؛

بانک مرکزی با رونمایی از سامانه «سین» و بازنگری ضوابط کنترل مقداری ترازنامه، گامی تازه در اصلاح نظام بانکی برداشته است؛ گامی که بر شفافیت، نظارت هوشمند و مهار ریشه‌ای خلق نقدینگی استوار است.

در سی و سومین عملیات بازار باز بانک مرکزی رخ داد؛

دنیای اقتصاد: در سی و سومین عملیات بازار باز بانک مرکزی، درخواست نقدینگی شرکت‌کنندگان به ۵۴۸.۷ هزار‌میلیارد تومان رسید. بررسی ارقام منتشرشده از عملیات‌های بازار بین بانکی نشان می‌دهد در ۵ هفته متوالی اخیر رقم درخواست‌های نقدینگی بانک‌ها افزایش داشته است.

اخبار اقتصاد کلان

    سه‌شنبه، ۲۲ مهر ۱۴۰۴
  • شناسایی عوامل اصلی «رشد اقتصادی پایدار» توسط سه اقتصاددان برجسته؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۹

    دانش «رشد» نوبل گرفت

    جایزه نوبل اقتصاد۲۰۲۵ به سه اقتصاددان برجسته «جوئل موکیر»، «فیلیپ آگیون» و «پیتر‌ هاویت» به‌دلیل پژوهش‌ درباره عوامل گذار به رشد اقتصادی پایدار اهدا شد. موکیر با رویکرد تاریخی، نقش «دانش مفید» را در پیوند میان علم و کاربردهای عملی و شکل‌گیری چرخه خودتقویت‌کننده نوآوری توضیح می‌دهد. او نشان داد که ارتباط میان دانش نظری و عملی از عصر روشنگری گسترش یافت و زمینه‌ساز انقلاب صنعتی شد. آگیون و‌ هاویت نیز با مدل‌سازی ریاضی، مفهوم «تخریب خلاق» را تبیین کردند؛ فرآیندی که در آن نوآوری‌های جدید، جایگزین فناوری‌های قدیمی می‌شوند و رشد اقتصادی را به‌صورت پویا حفظ می‌کنند. نظریه آنها نقش انگیزه سود، تحقیق و توسعه و سیاست‌های عمومی را در تعادل میان سرعت نوآوری و پایداری رشد اقتصادی بررسی می‌کند. دستاورد این سه اقتصاددان نشان می‌دهد رشد مداوم نیازمند جامعه‌ای باز، حمایت از نوآوران و کارگران و جلوگیری از سلطه بیش‌ از حد شرکت‌هاست. درس‌های نوبلیست‌های ۲۰۲۵ برای ایران بهره‌گیری از نوآوری به‌جای اتکای نفتی، به منظور دستیابی به رشد پایدار است.
    دوشنبه، ۲۱ مهر ۱۴۰۴
  • افزایش کارت‌های بازرگانی، معلول سیاستگذاری ارزی است؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۸

    مانع اصلی بازگشت ارز

    یکی از چالش‌های اصلی بازار ارز، کاهش نرخ بازگشت ارز حاصل از صادرات است؛ مساله‌ای که به افت عرضه در بازار منجر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۳، تعداد کارت‌های بازرگانی صادرشده حدود چهار برابر بیش از میانگین سال‌های قبل بوده است.
  • چهار اصل فعالیت قانونی پلتفرم‌های طلا

    دنیای اقتصاد: رئیس کل بانک مرکزی در دیداری با فعالان عرصه «اقتصاد دیجیتال و فین تک»، چهار اصل برای قانونی بودن فعالیت پلتفرم‌های طلا مطرح کرد. محمدرضا فرزین با اشاره به چارچوب مدنظر این نهاد تنظیم‌گر در خصوص فعالیت پلتفرم‌های فروش آنلاین طلا عنوان کرد: این پلتفرم‌ها نباید کارکرد سپرده‌پذیری مبتنی بر طلا داشته باشند بلکه باید معامله کنند. به گفته فرزین همچنین این پلتفرم‌ها باید میزان طلایی را که می‌فروشند در اختیار داشته باشند، نه آنکه ابتدا بفروشند بعد آن را بخرند؛ این رویکرد هم اشکال شرعی و هم اشکال قانونی دارد.
    یکشنبه، ۲۰ مهر ۱۴۰۴
  • چگونه هزینه سفره خانوار با افزایش انتظارات تورمی رشد می‌کند؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۷

    فرمان پولی تورم خوراکی

    همبستگی میان «نرخ تورم خوراکی» و «رشد پول» از ابتدای سال۱۴۰۱ تا خرداد سال جاری به ۰.۹۱ رسیده، حال آنکه این رقم از سال۱۳۹۱ تا پایان ۱۴۰۰ به میزان ۰.۵۲ بوده است. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که همبستگی میان جزء تورم‌زای نقدینگی با تورم خوراکی به شکل قابل‌توجهی افزایش یافته است. این موضوع تایید می‌کند که رشد پول ناشی از تغییر انتظارات تورمی اثر آنی خود را در تورم خوراکی‌ها تخلیه می‌کند و منشأ بالا رفتن هزینه‌های سفره خانوار می‌شود. 
  • کاهش ۱۵ درصدی تامین ارز در سال جاری؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۷

    تامین ارز واردات از ۳۰‌میلیارد دلار گذشت

    روز گذشته، بانک مرکزی آخرین آمارهای مربوط به تامین ارز را منتشر کرد. بر اساس این گزارش، از ابتدای سال جاری تا ۱۹ مهرماه، مجموعا ۳۰‌میلیارد و ۶۸۴‌میلیون دلار ارز تامین شده است.
    جمعه، ۱۸ مهر ۱۴۰۴
  • گزارش ویدیویی «دنیای اقتصاد»؛

    تحریم یا تدبیر؟ چرا روبل ایستاد، اما ریال سقوط کرد؟

    دنیای اقتصاد: روسیه با وجود شدیدترین تحریم‌های غرب، روبل را از سقوط نجات داد، اما ریال ایران مسیر عکس را پیمود. اما چرا ریال سقوط کرد؟
  • پیامدهای سیاست‌های تجاری و مهاجرتی ترامپ آشکار می‌شود؛

    اقتصاد آمریکا در حصار انزواطلبی

    دنیای اقتصاد: کاهش مهاجرت تبعاتی جدی برای بهره‌وری و نوآوری به همراه دارد. دولت ترامپ علاوه بر محدود کردن ورود مهاجران کم‌مهارت، هزینه صدور ویزا برای متخصصان را تا صد هزار دلار افزایش داده است. در کنار برنامه گسترده اخراج مهاجران و محدودیت‌های جدید برای دانشگاه‌ها، این پیام به جامعه جهانی ارسال شده که «نخبگان علمی و کارآفرینان» در آمریکا دیگر مورد استقبال قرار نمی گیرند.
    پنجشنبه، ۱۷ مهر ۱۴۰۴
  • حراج معکوس تقاضا را کاهش داد؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۵

    طلای ۴ هزار دلاری

    طبق برآوردها، استقبال از پنجمین مرحله پیش‌فروش سکه طلا نسبت به مرحله قبل کاهش داشته است. به نظر می‌رسد تغییر شیوه فروش سکه از طریق حراج باعث شده است که به بخش قابل‌توجهی از تقاضا پاسخ داده نشود. در مجموع امسال ۶۵۰هزار قطعه انواع سکه از طریق حراج و پیش‌فروش عرضه شده است. ادامه پیش‌فروش‌ها در حالی است که طلا در بازارهای جهانی به رکوردزنی ادامه داده و از ۴۰۰۰دلار عبور کرده است. تداوم روند صعودی طلای جهانی، حراج‌های آینده سکه را نیز جذاب‌تر خواهد کرد.
  • پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری از مرز ۱۳۶ همت گذشت

    بانک مرکزی: با تمهیدات بانک مرکزی در تسریع و تسهیل پرداخت تسهیلات تکلیفی، شبکه بانکی از ابتدای سال جاری تا ۱۵ مهرماه بیش از ۱۳۶ هزار‌میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزندآوری به ۶۰۲ هزار نفر از متقاضیان پرداخت کرد. مبلغ پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۱ درصد رشد داشت. همچنین پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از رشد ۱۰ درصدی برخوردار است.
    چهارشنبه، ۱۶ مهر ۱۴۰۴
  • چرا در ایران نظریه «برابری قدرت خرید» نمی‌تواند نرخ ارز را پیش‌بینی کند؟

    روزنامه شماره ۶۴۰۴

    مکانیزم معیوب پیش‌بینی نرخ ارز

    در سال‌های اخیر، کارشناسان انتقاداتی نسبت به کارآیی نظریه برابری قدرت خرید در پیش‌بینی نرخ ارز داشته‌اند. این نظریه بر این اصل استوار است که نرخ ارز باید متناسب با تفاوت سطح عمومی قیمت‌ها میان کشورها تغییر کند تا در بلندمدت، ارزش پول‌های ملی به تعادل برسد.
  • رکوردزنی‌های بازار بین بانکی در مهرماه

    دنیای‌اقتصاد: در بیست‌وپنجمین عملیات بازار باز سال جاری، تقاضای نقدینگی از ۴۹۰ هزار‌میلیارد تومان عبور کرد. این رقم بالاترین میزان نقدینگی درخواست شده از ابتدای تشکیل این بازار تاکنون است.
    سه‌شنبه، ۱۵ مهر ۱۴۰۴
  • پیش‌بینی بانک جهانی از رشد اقتصادی در ایران

    دنیای اقتصاد: بانک جهانی در تازه‌ترین گزارش خود، پیش‌بینی کرده که اقتصاد ایران در سال جاری ۱.۷درصد کوچک می شود و این انقباض در سال۱۴۰۵ شدت یافته و به ۲.۸درصد می‌رسد. این عدد، بر خلاف پیش‌بینی رشد اندک ۰.۷ درصدی بانک جهانی برای سال ۱۴۰۵ در ماه آوریل است.
  • مرکز پژوهش‌های مجلس از وضعیت بحرانی نسبت‌های نظارتی بانک‌ها خبر داد؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۳

    هزینه سنگین رفع ناترازی

    بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی، نسبت به وضعیت نامطلوب و تخطی گسترده بانک‌ها از نسبت‌های نظارتی و احتیاطی هشدار داد. مرکز پژوهش‌های مجلس با بررسی داده‌های بانکی طی ۵سال منتهی به سال ۱۴۰۲، بیان می‌کند که بسیاری از بانک‌ها با انواع ناترازی‌های عمیق مواجه هستند که ریشه‌های ساختاری و مدیریتی دارد. بر اساس این گزارش عمق ناترازی‌های بانکی برای بعضی از بانک‌ها در وضعیتی قرار دارد که هزینه حل و فصل ناترازی را هم افزایش داده است.
  • شیوه‌های رفع سوء‌اثر سوابق چک برگشتی اعلام شد

    دنیای اقتصاد: در پی تصویب و ابلاغ «دستورالعمل حساب جاری (ریالی) و ضوابط اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون صدور چک» از سوی بانک مرکزی، این نهاد راهنمایی را درخصوص شیوه‌های رفع سوء‌اثر از سوابق چک‌های برگشتی منتشر کرده است.
  • کاهش ۱۵.۳ درصدی تامین ارز در سال جاری

    دنیای‌اقتصاد: روز گذشته آخرین آمارهای مربوط به تامین ارز توسط بانک مرکزی منتشر شد. بر این اساس، از ابتدای سال تا تاریخ ۱۴ مهرماه سال جاری، در مجموع ۲۹ میلیارد و ۶۳۸ میلیون دلار تامین ارز انجام شده است. عمده این تامین ارز مربوط به بخش کالاهای تجاری و بازرگانی بوده و ۲۱ میلیارد و ۲۴۲ میلیون دلار به این بخش اختصاص یافته است. از طرفی از ابتدای سال جاری تاکنون، ۷ میلیارد و ۵۵۷ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی و دارو تامین شده؛ برای نیازهای خدماتی کشور هم حدود ۸۳۹ میلیون دلار ارز تامین شده است.
    دوشنبه، ۱۴ مهر ۱۴۰۴
  • وزارت اقتصاد:

    ۷ درخواست سرمایه‌گذاری خارجی به ارزش ۶۶۶ میلیون دلار تصویب شد

    دنیای اقتصاد: در جلسه هیأت سرمایه‌گذاری خارجی به ریاست معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، ۷ درخواست سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های خودرو، معدن، کشاورزی، دارو و بهداشتی، مسکن، خدمات و دیگر بخش‌های اقتصادی مورد بررسی و تصویب قرار گرفت.
  • مجلس حذف چهار صفر از واحد پول ملی را تصویب کرد؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۲

    جراحی زیبایی ریال

    دیروز نمایندگان مجلس با تصویب طرح حذف چهار صفر از پول ملی، گام تازه‌ای در اصلاح نظام پولی کشور برداشتند. بر اساس این مصوبه، واحد پول ملی همچنان «ریال» باقی می‌ماند و واحد جزء آن «قِران» تعیین شده است. طبق قانون، دوره‌ای حداکثر سه‌ساله برای گردش همزمان ریال جدید و ریال فعلی در نظر گرفته شده و بانک مرکزی موظف است ظرف دو سال مقدمات اجرایی آن را فراهم کند. یک ستاد ملی به ریاست رئیس‌جمهور نیز برای اجرای این طرح تشکیل خواهد شد. درحالی‌که برخی از سیاستگذاران این اقدام را ضرورتی برای اصلاح ساختار پولی کشور می‌دانند، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند حذف صفرها بدون کنترل تورم، تنها تغییری ظاهری در اسکناس‌ها ایجاد می‌کند و اثری بر قدرت خرید مردم نخواهد داشت. تجربه‌ کشورهایی که همزمان با اصلاحات گسترده اقتصادی اقدام به حذف صفر کردند، نشان می‌دهد موفقیت این سیاست تنها در سایه‌ ثبات قیمتی و انضباط مالی امکان‌پذیر است. 
  • نقشه راه وزیر اقتصاد برای سیستم بانکی

    دنیای اقتصاد: وزیر اقتصاد در سخنان خود در مجمع عمومی بانک ملی، نقشه راه مورد تایید وزارت اقتصاد برای بانک‌های دولتی را تشریح کرد. سیدعلی مدنی‌زاده در این نشست که روز شنبه برگزار شد، از بانک‌های دولتی خواست که از طریق خرید اوراق در سرمایه‌گذاری مشارکت داشته باشند.
    یکشنبه، ۱۳ مهر ۱۴۰۴
  • مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی خبر داد؛

    تشکیل ستاد ملی برای اجرای طرح حذف ۴ صفر از پول ملی

    دنیای اقتصاد: مدیرکل سیاست‌های اقتصادی برای اجرای سیاست حذف ۴ صفر از پول ملی، از تشکیل یک ستاد ملی به ریاست شخص رئیس جمهور خبر داد.
  • معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی تشریح کرد؛

    جزئیات اجرای طرح حذف چهار صفر از پول ملی

    دنیای اقتصاد: معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی در تشریح ابعاد طرح حذف چهار صفر از پول ملی گفت: این پروژه با تشکل ستاد ملی اصلاح پول با حضور مقامات عالی کشور با هدف احیای جایگاه ریال به عنوان واحد پول ملی در دو فاز اجرایی می شود. در یک دوره دو ساله ترتیبات اجرایی آن انجام می شود و سپس در یک دوره گذار سه ساله ریال جدید جایگزین کامل پول ملی می شود. بر اساس قانون واحد پول ملی پس از حذف چهار صفر همچنان ریال است و هر ریال معادل ۱۰۰ قِران خواهد بود.
  • رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد:

    فرآیند حذف چهار صفر از پول ملی ۵ سال طول می‌کشد

    دنیای اقتصاد: رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: حذف چهار صفر از پول ملی به‌صورت تدریجی و با اطلاع‌رسانی کامل انجام خواهد شد.
  • رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس:

    مردم نگران نباشند؛ واحد پول ملی ریال باقی می‌ماند

    دنیای اقتصاد: رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از اجرای تدریجی طرح حذف چهار صفر از پول ملی خبر داد و تأکید کرد که واحد پول کشور همچنان ریال خواهد ماند و «قران» به‌عنوان جزء فرعی آن تعیین می‌شود.
  • ضوابط جدید کنترل ترازنامه بانک‌ها ابلاغ شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۱

    ترمز تازه رشد نقدینگی

    بانک مرکزی با هدف مهار رشد نقدینگی و کنترل تورم، نسخه تازه‌ای از «ضوابط ناظر بر کنترل مقداری ترازنامه شبکه بانکی» را تصویب و به بانک‌ها ابلاغ کرد. بر اساس این دستورالعمل، هر بانک موظف است رشد دارایی‌ها و بدهی‌های خود را در سقفی که بانک مرکزی تعیین می‌کند، نگه دارد.
  • سیاست‌جدید بانک‌مرکزی برای مهار انتظارات رونمایی شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۱

    پیش فروش سکه با حراج هلندی

    پنجمین مرحله پیش‌فروش سکه طلا ۱۵مهرماه با سررسید ۳۰دی‌ماه به روش حراج هلندی برگزار می‌شود. در این شیوه حراج از قیمت‌های بالا آغاز می‌شود و به تدریج کاهش می‌یابد. متقاضیان تا دوشنبه می‌توانند وجه را واریز و سه‌شنبه قیمت پیشنهادی را ثبت ‌کنند. اولویت تخصیص با قیمت‌های بالاتر است. با توجه به تغییر روند برگزاری پیش‌فروش، پیش‌بینی می‌شود تقاضا نسبت به دوره قبل کاهش یابد. همزمان با پیش‌فروش سکه، روز گذشته سکه و دلار با ریزش سه‌پله‌ای مواجه شد. 
    شنبه، ۱۲ مهر ۱۴۰۴
  • اقدامات بانک مرکزی برای مهار نوسانات ارزی و حمایت از صادرات اعلام شد

    روزنامه شماره ۶۴۰۰

    سیاست پولی در پساماشه

    رئیس‌کل بانک مرکزی، در نشست اخیر با فعالان اقتصادی، از برنامه‌های فوری این نهاد برای مقابله با نوسانات ارزی و فشار تحریم‌ها خبر داد. محور اصلی این اقدامات، ایجاد تعادل میان کنترل تورم و تسهیل دسترسی به ارز است تا تاب‌آوری اقتصاد در برابر فشارهای خارجی تقویت شود. زیرا در پی فعال شدن مکانیسم ماشه و انتشار خبر بازگشت تحریم‌ها، نوسانات ارزی در هفته‌های اخیر شدت بیشتری گرفت.
  • همراهی افزایش بهره بین بانکی با آغاز پاییز بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۰۰

    برخورد نرخ بهره با سقف کریدور

    نرخ بهره بین‌بانکی برای اولین بار در تاریخ، ۲۴ درصد ثبت شد. طبق اعلام بانک مرکزی، میانگین نرخ بهره بین‌بانکی در هفته منتهی به ۹ مهر ماه سال جاری، به ۲۴ درصد رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد، میانگین نرخ بهره بین بانکی در ابتدای مهر ماه سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ هم در رقمی بالاتر نسبت به نیمه نخست همان سال ثبت شده است.
  • طبقه‌بندی جدید موسسات اعتباری؛ گامی به سوی نظم پولی و مهار ناترازی‌ها

    نظام بانکی ایران در آستانه تحولی ساختاری قرار گرفته است. بانک مرکزی با تکیه بر قانون برنامه هفتم پیشرفت جمهوری اسلامی ایران، چارچوبی جدید برای طبقه‌بندی موسسات اعتباری ارائه کرده است که تمام بازیگران نظام مالی را در ۶دسته قرار می‌دهد: بانک تجاری، بانک تخصصی، بانک توسعه‌ای، موسسه قرض‌الحسنه، موسسه جامع و بانک پس‌انداز و تسهیلات مسکن. این طبقه‌بندی با هدف تفکیک ماموریت‌ها، افزایش شفافیت، کاهش ریسک سیستمی و تقویت کفایت سرمایه انجام شده و هر طبقه را با تعریف مشخص، حداقل سرمایه لازم، شیوه تامین و تخصیص منابع، حوزه‌های تخصصی و فهرست کامل فعالیت‌های مجاز و غیرمجاز توصیف می‌کند.
    جمعه، ۱۱ مهر ۱۴۰۴
  • در قسمت جدید برنامه «جمعه با دنیای اقتصاد» ببینید؛

    گرداب خطرناک کاهش رشد در اقتصاد ایران

    دنیای اقتصاد: رشد اقتصادی؛ کلیدواژه ای که این روزها معنای نگران‌کننده ای در ادبیات اقتصادی ایران تداعی می کند. بررسی‌های مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد، رشد اقتصادی کشور در مردادماه ۱۴۰۴ نسبت به ماه مشابه سال قبل ۲.۳ درصد و رشد اقتصادی بدون نفت نیز ۲.۶ درصد برآورد می شود. موضوع اما آنجا نگران کننده می شود که مطابق با آمارها، رشد تولید ناخالص داخلی ماهانه در بهار و تابستان امسال به شدت افت کرده و این روند کاهشی در تابستان امسال هم همچنان ادامه یافته‌است.
  • کمک ایالات متحده به آرژانتینی‌ها

    تلاش آرژانتین برای تقویت ارزش پزو

    دنیای اقتصاد: ایالات متحده قصد دارد از طریق یک خط اعتباری سواپ ۲۰ میلیارد دلاری به آرژانتین کمک کند، اما تأکید کرده که این حمایت شامل تزریق مستقیم پول یا سرمایه‌گذاری در کشور نخواهد بود.
  • لاگارد خواستار نظارت بیشتر بر مؤسسات مالی غیر‌بانکی شد؛

    رشد نرخ بیکاری یورو از کف تاریخی

    دنیای اقتصاد: نرخ بیکاری منطقه یورو در اوت ۲۰۲۵ اندکی افزایش یافت و از ۶.۲ درصد در ژوئیه به ۶.۳ درصد رسید؛ رقمی که بر خلاف پیش‌بینی‌ها بود و نشان می‌دهد بازار کار پس از ماه‌ها بهبود، اندکی تحت فشار قرار گرفته است.