شماره روزنامه ۶۴۷۰
|

برنامه نهادهای اقتصادی برای سامان‌دهی اقتصاد کلان بررسی شد؛

بررسی داده‌های پولی سال جاری نشان می‌دهد دولت برای تامین کسری بودجه خود به منابع بانک مرکزی متکی شده است. طبق گفته قائم‌مقام بانک مرکزی، دولت بیش از ۴۰۰همت ریپو (توافق بازخرید در عملیات بازار باز) و ۲۷۰همت تنخواه از منابع بانک مرکزی استفاده کرده است.

نرخ رشد اقتصادی ایالات متحده به سقف دوسال اخیر رسید؛

دنیای‌اقتصاد: براساس برآورد نهایی منتشرشده از سوی اداره تحلیل اقتصادی ایالات متحده، تولید ناخالص داخلی آمریکا در سه ماه سوم ۲۰۲۵ با نرخ سالانه ۴.۳درصد رشد کرده است؛ این آمار بالاتر از رشد ۳.۸درصدی سه ماه دوم و فراتر از پیش‌بینی ۳.۲ اقتصاددانان و بالاترین نرخ رشد در دو سال اخیر محسوب می‌شود.

اخبار اقتصاد کلان

    شنبه، ۲۲ آذر ۱۴۰۴
  • عدم تناسب بعضی تکالیف صنعت بیمه

    روابط عمومی بیمه مرکزی:‌ در نشست مشترک مدیران ارشد صنعت بیمه و اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس، موضوع ناهماهنگی برخی عوارض و تکالیف تحمیل‌شده بر نهادهای مالی و اثرات آن بر تعادل منابع و مصارف مطرح شد.
  • برگزاری هفتمین مرحله پیش‌فروش سکه

    دنیای اقتصاد: مرکز مبادله ارز و طلای ایران جزئیات هفتمین مرحله پیش‌فروش سکه طلای بانک مرکزی را منتشر کرده است. در این مرحله‌ای که قرار است در تاریخ ۲۵ آذرماه ۱۴۰۴ برگزار شود، فرآیند تحویل سکه‌ها از پنجم فروردین ۱۴۰۵ آغاز خواهد شد. بر اساس اطلاعیه منتشرشده، شیوه‌نامه برگزاری و آگهی رسمی این مرحله در اختیار عموم قرار گرفته و زمان‌بندی‌ها، شرایط شرکت، نحوه ثبت‌سفارش، مقررات مرتبط با پرداخت وجه و چگونگی تحویل فیزیکی سکه‌ها به‌طور دقیق مشخص شده است.
    جمعه، ۲۱ آذر ۱۴۰۴
  • گفت‌وگو با دکتر محمدتقی فیاضی در پرونده «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    چرا دولت‌ها به آثار مخرب کسری بودجه بی‌اعتنا شده‌اند؟

    دنیای اقتصاد: دولت‌ها به آثار مخرب کسری بودجه بی‌اعتنا شده‌اند، این را می‌توان از مجموعه رفتارهای آن‌ها نسبت به جلوگیری از شکل‌گیری کسری بودجه به خوبی دید. سال‌های متمادی است که اقتصاد ایران از تورم‌های مزمن، رشد اقتصادی پایین، افزایش پایه پولی و کسری بودجه رنج می‌برد و دولت هم بدون این‌که در مورد شکل‌دهی کسری بودجه به جایی پاسخگو باشد، به راحتی صحبت از کسری‌های چندصد هزار میلیارد تومانی می‌کند. دکتر محمدتقی فیاضی، کارشناس ارشد اقتصادی در پرونده این هفته «جمعه با دنیای اقتصاد» به این سؤال پاسخ می‌دهد که چرا دولت‌ها به آثار مخرب کسری بودجه بی‌اعتنا شده‌اند.
  • بررسی عوامل تاریخی و ساختاری شکل‌گیری کسری بودجه در پرونده «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    چرا کسری بودجه در اقتصاد ایران ماندگار شد؟

    دنیای اقتصاد: سال‌های پس از انقلاب با تغییرات گسترده سیاسی و اجتماعی همراه بود. دولت جدید برای اجرای برنامه‌های رفاهی، اجتماعی و حمایتی، ناچار به افزایش چشمگیر هزینه‌ها شد. این در حالی بود که درآمدهای نفتی، به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های صادراتی، با نوسان‌های شدید مواجه بود. نتیجه این شد که از همان سال‌های نخست، «کسری بودجه» به بخشی ثابت از ساختار مالی دولت تبدیل شد.
    پنجشنبه، ۲۰ آذر ۱۴۰۴
  • در پرونده این هفته «جمعه با دنیای اقتصاد» ببینید و بخوانید؛

    اسب سرکش کسری بودجه در اقتصاد ایران

    دنیای اقتصاد در پرونده این هفته «جمعه با دنیای اقتصاد» به بررسی ریشه‌های کسری بودجه در فصل بودجه‌ریزی برای سال ۱۴۰۵ پرداخته و در گفتگو با کارشناسان به بررسی این سوال پرداخته که عامل ایجاد ناترازی بودجه‌ای دولت چیست و چرا دولت نسبت به آن بی‌اعتنا شده است.
  • چرا وجود چند نرخ ارز پرهزینه است؟

    روزنامه شماره ۶۴۵۸

    عوارض بیماری ارز چندنرخی

    اقتصاد ایران دهه‌هاست با معضل چند نرخی بودن ارز مواجه است. طی این سال‌ها، پدیده ارز چند نرخی به اقتصاد ایران که تحت تحریم‌های بین‌المللی و تورم مزمن قرار دارد، آسیب‌های فراوانی وارد کرده است. به طوری که بسیاری از صاحب‌نظران اقتصادی، چند نرخی بودن ارز در ایران را یکی از اصلی‌ترین عوامل فساد و ناکارآمدی اقتصادی می‌دانند. به سبب چند نرخی بودن ارز مشکلاتی در بازار ارز به وجود می‌آید. بررسی‌ها نشان می‌دهد در شرایط ارز چند نرخی قدرت سیاستگذاری ارزی در شرایطی که بازار ارز با شوک بیرونی و نوسانات شدید مواجه می‌شود کاهش می‌آید. علاوه بر کاهش قدرت بانک مرکزی، چند نرخی بودن ارز پیامد‌های زیان‌باری برای اقتصاد کلان نیز به دنبال دارد. تحریف مکانیسم قیمت‌ها، تخصیص غیر بهینه منابع و افزایش قاچاق را می‌توان از اصلی‌ترین آثار زیانبار ارز چند نرخی برای اقتصاد نام برد.
  • عزم بانک مرکزی بر تنظیم‌گری اقتصاد دیجیتال

    معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی ضمن تشریح آثار توسعه پول الکترونیک در هدایت اعتبارات، کارآمد‌سازی سیاست‌های پولی و نقدپذیر شدن منابع شبکه بانکی تصریح کرد: توسعه اقتصاد دیجیتال مستلزم توسعه همزمان زیرساخت‌های تنظیم‌گری و نظارت است؛ چرا که توسعه دارایی‌های دیجیتال بدون ملاحظات نظارتی، نه تنها اثربخشی آن در ایجاد ارزش افزوده در اقتصاد ملی را مخدوش می‌کند، بلکه می‌تواند بستر ساز خروج سرمایه از کشور شود؛ در همین راستا تقویت نظارت در این حوزه در دستور کار جدی بانک مرکزی است.
  • نظرسنجی صیانت از مشتریان بانکی آغاز شد

    بانک مرکزی: هم‌زمان با برگزاری«نخستین رویداد تنظیم‌گری و نظارت؛ همایش صیانت از مشتریان بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی، چالش‌ها و راهکارها» در تاریخ ۲۲دی‌ماه سال جاری، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نظرسنجی صیانت از مشتریان بانکی را از تاریخ ۱۹آذرماه۱۴۰۴ آغاز کرد. این فرآیند تا ۱۵دی‌ماه سال جاری ادامه خواهد داشت.
    چهارشنبه، ۱۹ آذر ۱۴۰۴
  • ابزار جدید تامین مالی ارزی رونمایی شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۵۷

    روایت فرزین از نرخ تالار دوم

    در مراسم رونمایی از ابزار پیش‌فروش ارز صادراتی، رئیس کل بانک مرکزی نرخ ارز معاملات در تالار دوم مرکز مبادله را اعلام کرد. طبق گفته محمدرضا فرزین، «نرخ ارز معاملات در بازار دوم طی هفته‌های اخیر عموما زیر ۱۰۰ هزار تومان بوده است و تنها در روز دوشنبه به‌دلیل تشدید التهابات، دو هزار تومان قیمت‌ها افزایش یافت.» براین اساس در حال حاضر اختلاف نرخ ارز در تالار دوم با بازار آزاد به بیش از ۲۴ درصد رسیده است. رئیس کل بانک مرکزی همچنین در سخنان خود تاکید کرد که عرضه ارز در تالار دوم افزایش خواهد یافت. بانک مرکزی در حال یافتن راه‌های جدید برای افزایش تامین مالی ارزی است. در این زمینه روز گذشته اوراق مرابحه ارزی «پتروشیمی بندر امام» و پیش‌فروش ارز صادراتی «بیدبلند خلیج‌فارس» رونمایی شد. طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی، دو ابزار جدید صندوق با درآمد ثابت ارزی و صندوق پروژه ارزی به زودی در دستور کار قرار خواهد گرفت.
  • در دو حراج ‌ آخرسکه طلا چه گذشت؟

    تخصیص سکه طلا که در هشتاد و نهمین مرحله از حراج کاهش یافته بود، در نودمین مرحله افزایش یافت و به روال قبل بازگشت. طبق اعلام مرکز مبادله ایران، در نودمین حراج سکه مرکز مبادله، ۲۴هزار و ۱۱۰قطعه سکه طلای ضرب۱۴۰۴ شامل ربع، نیم و تمام سکه بهار آزادی تخصیص یافت.
  • «خلق پول» زیر ذره‌بین

    با توجه به اهمیت تئوری‌ها در تدوین قوانین و مقررات به‌منظور سیاستگذاری بهتر برای اداره امور کشور، لازم است تا همه اندیشمندان اقتصادی در هنگام خلق تئوری‌های جدید یا استفاده و به‌کارگیری تئوری‌های مختلفی که در دنیا ابداع شده است، نهایت دقت را به‌کار ببندند.
  • شکاف واقعی درآمد و هزینه در سال ۲۰۲۵؛

    روزنامه شماره ۶۴۵۷

    اطلس جهانی حداقل‌ دستمزد

    حداقل‌دستمزد کشورها در سال۲۰۲۵ نشان می‌دهد تمام کشورهای صدرنشین متعلق به قاره سبز بوده و همه بازندگان در نقشه جهانی، از قاره آفریقا هستند. در سوئد و فنلاند، دستمزد از مسیر چانه‌زنی میان کارگر و کارفرما تعیین می‌شود که نشان‌دهنده کارآیی بازار آزاد بدون دخالت مستقیم دولت است. 
  • گزارش روز - ۱۴۰۴/۰۹/۱۹

    روز گذشته ری دالیو، بنیان‌گذار Bridgewater Associates، نسبت به ارزش‌گذاری‌های نجومی و تمرکز بازار بر هوش مصنوعی ابراز نگرانی کرده و بر اهمیت تنوع‌بخشی به پرتفوی سرمایه‌گذاری تاکید کرد. وی همچنین بر سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های انرژی الکتریکی تمرکز کرده و آن را یکی از سه عنصر کلیدی (همراه با آموزش مناسب و حاکمیت قانون) برای موفقیت یک کشور معرفی کرد. بر اساس گزارش‌های اخیر، بریج‌واتر در سه‌ماه سوم ۲۰۲۵، بیش از ۱.۲۶میلیارد دلار در سهام انویدیا سرمایه‌گذاری کرده، اما همزمان بر تنوع‌بخشی از طریق ETFهای S&P ۵۰۰ تاکید دارد تا ریسک‌های ناشی از شکل گیری حباب را به حداقل برساند.
    دوشنبه، ۱۷ آذر ۱۴۰۴
  • وزیر اقتصاد:

    امروز وضعیت به هیچ عنوان خوب نیست و اداره کشور در این شرایط بسیار دشوار است

    وزیر اقتصاد امروز بیان کرد: نمی‌گویم وضع الآن خوب است، وضع خیلی بد است، اما همین اداره کشور در شش ماه گذشته بسیار سخت بوده است.
  • در دومین ماه پاییز، تورم صنایع به ۴۵درصد نزدیک شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۵۵

    خزان تولید در فصل سوم

    بر اساس تازه‌ترین گزارش پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی، رشد شاخص تولید صنعتی کشور که در اولین ماه پاییز منفی ۲.۱ درصد ثبت شده بود در آبان ماه به مثبت ۰.۶ درصد رسید.
  • موتور تورمی اقتصاد همچنان فعال است؛

    روزنامه شماره ۶۴۵۵

    ماراتن صعودی طلا و دلار

    دنیای اقتصاد: بازارهای ارز و فلزات گران‌بها در روز گذشته بار دیگر شاهد افزایش قابل‌توجه قیمت‌ها بودند؛ افزایشی که در ادامه روند صعودی هفته‌های اخیر رخ داد و موجب ثبت سقف‌های قیمتی تازه در بازار شد. دلار با افزایش یک‌هزار و ۱۰ تومانی از ۱۲۱ هزار و ۶۶۵ تومان به ۱۲۲ هزار و ۶۷۵ تومان رسید و بار دیگر مسیر صعودی خود را ادامه داد. همزمان سکه امامی با رشد قابل‌توجه یک‌میلیون و ۸۸۰ هزار تومانی تا سطح ۱۳۱‌میلیون و ۶۸۵ هزار تومان پیش رفت و طلای ۱۸ عیار نیز با افزایشی ۸۸ هزار تومانی به رکورد ۱۲‌میلیون و ۵۲۴ هزار تومان رسید.
    یکشنبه، ۱۶ آذر ۱۴۰۴
  • تولید ناخالص داخلی در نیمه اول سال درجا زد؛

    روزنامه شماره ۶۴۵۴

    نوسان رشد روی خط صفر

    درحالی‌‌که در برنامه هفتم توسعه، رشد اقتصادی ۸درصدی هدف‌گذاری شده، عملکرد اقتصاد ایران در نیمسال نخست۱۴۰۴ فاصله قابل‌توجهی با این هدف دارد. طبق آمار موجود، رشد اقتصادی تنها ۰.۱درصد و رشد بدون نفت منفی ۰.۵درصد بوده است؛ رقمی که نشان می‌دهد بخش‌های مولد اقتصاد ایران در سال جاری درجا می‌زند. حال آنکه در نیمسال نخست سال ۱۴۰۳، رشد اقتصادی ۳.۹درصد ثبت شده بود و مقایسه این دو دوره حکایت از افت محسوس رشد دارد. بررسی گروه‌های اثرگذار بر تولید نشان می‌دهد بسیاری از بخش‌ها در رکود قرار دارند یا رشدی کمتر از یک درصد داشته‌اند. بنابراین موتورهای اصلی اقتصاد توان لازم را برای ایجاد رشد پایدار ندارند. کارشناسان معتقدند عبور از وضعیت رشد کم‌دامنه نیازمند جذب سرمایه‌گذاری خارجی، بهبود فضای کسب‌وکار و ثبات شاخص‌های اقتصادی است. علاوه بر این، وابستگی قابل‌توجه صنعت به انرژی ارزان باعث شده است کمبود منابع انرژی در سال جاری به مانعی جدی برای افزایش رشد اقتصادی تبدیل شود. 
  • حراج سکه طلا تا پایان سال هر هفته انجام می‌شود

    دنیای‌اقتصاد: تا پایان سال جاری هر هفته حراج انواع قطعات سکه طلا در مرکز مبادله ایران برگزار خواهد شد. طبق اعلام بانک مرکزی، این اقدام با هدف تنظیم بازار، ایجاد شفافیت در فرآیند عرضه و فراهم آوردن امکان دسترسی آسان‌تر برای خریداران و متقاضیان واقعی صورت می‌گیرد و انتظار می‌رود نقش مهمی در تعادل‌بخشی به قیمت‌ها، مقابله با سوداگری و همچنین مدیریت تقاضای موجود در بازار ایفا کند.
  • بار ارز ۲۸۵۰۰ سبک‌تر شد

    دنیای‌اقتصاد: طبق اعلام وزیر جهاد کشاورزی، واردات برنج دیگر مشمول ارز ۲۸۵۰۰ تومانی نمی‌شود. اعلام این خبر در حالی است که طبق آخرین اطلاعات منتشر شده طی ۸ ماه نخست سال جاری حدود ۶۰۰‌میلیون دلار ارز ترجیحی یعنی ارز با نرخ ۲۸۵۰۰ تومانی به واردات برنج تخصیص داده شده است. روز شنبه، ۱۵ آذر ماه، غلامرضا نوری قزلجه وزیر جهاد کشاورزی از حذف ارز ترجیحی برنج وارداتی خبر داد و گفت: «از این پس ارز مورد نیاز واردات برنج با ارز مرکز مبادله تامین می‌شود». بر این اساس، برنج خارجی از کالاهای مشمول ارز ترجیحی خارج شد.
    شنبه، ۱۵ آذر ۱۴۰۴
  • رشد اقتصادی کم رمق در نیمسال ۱۴۰۴؛

    امسال هم هدف گذاری رشد ۸ درصدی محقق نخواهد شد

    دنیای اقتصاد: مرکز آمار ایران در آخرین نتایج حساب‌های ملی فصلی این مرکز، نرخ رشد اقتصادی شش ماهه اول سال ۱۴۰۴ را اعلام کرد.
  • اعتبار سه دهک اول افزایش یافت؛

    روزنامه شماره ۶۴۵۳

    کالابرگ در ایستگاه پنجم

    امروز، ۱۵آذر ماه، به ازای هر یک از افراد دهک‌های اول تا سوم، ۶۲۰هزار تومان اعتبار کالابرگ الکترونیک شارژ می‌شود. روز چهارشنبه ۱۲آذر ماه، وزیر رفاه از تامین منابع مورد نیاز برای پرداخت مرحله پنجم کالابرگ به دهک‌های اول تا سوم خبر داد. پیش از این دولت اعلام کرده بود که تخصیص کالابرگ به‌صورت اعتباری ادامه خواهد یافت کرد و مشمولان این امکان را دارند که از فروشگاه‌های منتخب با تخفیف (تا ۲۰ درصد) و یا سایر فروشگاه‌ها و بدون تخفیف، کالاها را خریداری کنند. با این حال، اخیرا اعلام شد که کالابرگ الکترونیک به شیوه اعطای کالا و نه اعتبار ادامه می‌یابد. به نظر می‌رسد، این تصمیمات برای اعمال تغییر در شیوه پرداخت کالابرگ به دشواری تامین منابع افزوده شده و موجب تاخیر در پرداخت این مرحله از کالابرگ شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد اجرای مرحله پنجم کالابرگ تنها برای سه دهک نخست، به حدود ۱۶ هزار‌میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
  • توهم پولی و حذف صفر

    پژوهشکده پولی و بانکی: نشریه اکونومیست در گزارشی از یک ترفند عجیب برای حل بحران استطاعت مالی سخن گفت: اگر رأی‌دهندگان از اعداد بزرگ خوششان نمی‌آید، یک راه‌حل کاملا اسمی وجود دارد.
    پنجشنبه، ۱۳ آذر ۱۴۰۴
  • نفع خرید دلار برای سفر چقدر است؟

    روزنامه شماره ۶۴۵۲

    ارز مسافرتی، سامانه‌دار شد

    از این پس فروش ارز مسافرتی، در سامانه ارز مسافرتی مرکز مبادله ایران انجام می‌شود. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد نرخ ارز مسافرتی بر اساس نرخ معاملات تالار دوم مرکز مبادله ایران تعیین می‌شود که در حال حاضر بین ۱۰۰ تا ۱۰۵ هزار تومان باقی مانده است. طبق اعلام بانک مرکزی، به هر فرد بالای ۵ سال سالانه تا سقف ۵۰۰ یورو(یا معادل آن به دلار) ارز مسافرتی تعلق می‌گیرد. با توجه به این که نرخ دلار در بازار آزاد از مرز ۱۲۰ هزار تومان عبور کرده، در نتیجه در حال حاضر هر فردی که از سهمیه ارز مسافرتی خود استفاده کند، حدود ۱۰‌میلیون تومان از اختلاف نرخ ارز منتفع خواهد شد. نرخ ارز مسافرتی در انتهای مهر ماه از نرخ تالار اول به نرخ دلار در تالار دوم مرکز مبادله تغییر کرد، این امر موجب شده بود انتفاع افراد از دریافت سهمیه ارز مسافرتی به حدود ۵‌میلیون تومان کاهش یابد.
  • نظارت ترازنامه محور و پایان خلق نقدینگی پنهان بانک‌ها

    بانک مرکزی با رونمایی از سامانه «سین» و بازنگری ضوابط کنترل مقداری ترازنامه، گامی تازه در اصلاح نظام بانکی برداشته است؛ گامی که بر شفافیت، نظارت هوشمند و مهار ریشه‌ای خلق نقدینگی استوار است.
  • در سی و سومین عملیات بازار باز بانک مرکزی رخ داد؛

    روزنامه شماره ۶۴۵۲

    رکوردزنی درخواست نقدینگی بانک‌ها در بازار بین بانکی

    دنیای اقتصاد: در سی و سومین عملیات بازار باز بانک مرکزی، درخواست نقدینگی شرکت‌کنندگان به ۵۴۸.۷ هزار‌میلیارد تومان رسید. بررسی ارقام منتشرشده از عملیات‌های بازار بین بانکی نشان می‌دهد در ۵ هفته متوالی اخیر رقم درخواست‌های نقدینگی بانک‌ها افزایش داشته است.