دنیای اقتصاد: فولاد سبز بخشی از آینده صنعت فولاد در جهان به شمار میرود و نمیتوان از این تغییر با توجه به برخی سختگیریهای بینالمللی آن اجتناب کرد اگرچه الزامات و ضرورتهایی دارد. در این خصوص در گفتوگو با امین ابراهیمی؛ مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان به بررسی این موارد پرداختیم.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) با همراهی شرکتهای تابعه، سیاست بومیسازی و استفاده از توانمندیهای داخلی را بهعنوان یکی از اقدامات توسعهای در دستور کار خود قرار داده و به صورت جدی آن را دنبال میکند. محور برنامههای بومی سازی ایمیدرو بر افزایش خوداتکایی، ارتقاء توان ساخت داخلی و حرکت به سمت تحقق اقتصاد مقاومتی استوار است و در این سازمان بر اهمیت بومیسازی بهمنظور مقابله با تحریمها، اهمیت فناوری و ضرورت توسعه آن، فعال کردن ظرفیتهای خالی صنایع همچنین کمک به اشتغالزایی در کشور تاکید میشود.
کشورهای آسیایی در مسیر نیل به تولید فولاد سبز تلاشهای بسیاری به کار گرفتهاند اما شواهد امر نشان میدهد که سبزشدن فولادسازی به عنوان گفتمان غالب صنعت فولاد در ایران و سایر کشورهای آسیایی به زمان بسیار و سرمایهگذاری گستردهای نیاز دارد. هدفگذاری فولاد (کاملاً) سبز چین سال ۲۰۶۰ ، هند سال ۲۰۷۰ ، عمان سال ۲۰۴۰ و عربستان سال ۲۰۳۰ است.
سارا اصغری: یکی از صنایعی که پس از انقلاب اسلامی ایران، به رشد و بالندگی رسید، صنعت فولاد است. این صنعت با توجه به مزیتهایی همچون وجود سنگ آهن، گاز و نیروی انسانی که در کشور وجود داشت، قادر به رشد شد و طی چند دهه زمینه اشتغالزایی قابل توجه، سودآوری و ارزآوری را ایجاد کرد. البته این روزها این صنعت با چالشهایی اساسی روبهرو است و برای عبور از این چالشها و رسیدن به اوج خود نیازمند سرمایهگذاری است.
در دنیا و بهویژه در کشورهای توسعهیافته، تلاش کمسابقهای در راستای انقلاب سبز در حال شکلگیری است. این موضوع که بتوانیم محیطزیست خود را حفظ کنیم و براساس مولفههای زیستمحیطی تولید، مصرف و زندگی کنیم، یکی از موضوعات اساسی در زندگی بشر است. از انقلاب صنعتی به بعد و بهویژه پس از جنگ جهانی دوم که آثار مخربی را برای همه انسانهای کره زمین به همراه آورد، اندیشمندان به این نتیجه رسیدهاند که باید انسان بهگونهای زندگی کند که از نعمتهای زمین به بهترین شکل ممکن استفاده کند، اما در عین حال منابع و محیطزیست را برای نسل آینده محفوظ باقی نگه دارد.
دنیای اقتصاد - گروه اقتصاد بینالملل: کربنزدایی در اهداف و اجزای زنجیره تامین صنایعی همچون خودروسازی، کالاهای مصرفی و سازندگان قطعات تعریف شده است. انطباق با سیاستهای سبز در این صنایع منجر به تحمیل فشاری بر تامینکنندگان مواد اولیه شده تا محصولات کم کربن، بازیافتی یا با پایدار بیشتر به ویژه در بخش فولاد را به لیست خرید خود اضافه کنند. با اینحال، بسیاری از فناوریهایی که میتوانند مواد اولیه سبز را در مقیاس بالا تولید کنند، هنوز در مقیاس تجاری نیستند. فولاد سبز از جمله بخشهایی است که شرکتها میتوانند با توسل به آن از مزایای سیاستهای سبز بهرهمند شوند و به همین سبب میتوانند با کاهش ریسک تامین مالی کارخانههای فولاد کم کربن در گسترش فعالیت آنها تا مقیاس تجاری موثر ظاهر شوند. از نقطهنظر تحلیل گران بلومبرگ تا زمانی که سیاست کربنزدایی صنعتی تثبیت شود، تقاضای بخش خصوصی در کربنزدایی فولاد نقش مهمی خواهد داشت.
مطرح شدن فولاد سبز در ایران، یک موضوع جدید به شمار میرود و به نظر میرسد که در این زمینه در دنیا عقب هستیم. با توجه به این موضوع که ما در تحریم قرار داریم و نگاه ما به این سمت و سو است که چگونه میتوانیم این تحریمها را دور بزنیم، از همین رو ذهن ما درگیر مسائل دور زدن تحریمهاست و خود را درگیر مسائل بنیادیتر نکردهایم. در زمینه فولاد نیز همین موضوع مطرح است، زمانی که مشکل تامین انرژی بهعنوان مسئله روزمره فولادسازان مطرح است، تولید فولاد سبز نمیتواند به عنوان یک دغدغه برای آنها مطرح باشد.
بورس کالا بازاری شفاف و رقابتی برای کشف منطقی قیمت انواع محصولات است؛ حذف واسطهها، ایجاد فرصت برای بهبود سودآوری تولیدکنندگان، تقویت بازار سرمایه و سوق سرمایه به بخش تولید از جمله مهمترین مزایای گسترش این بازار و فروش انواع محصولات صنعتی از طریق این بازار است.
دنیای اقتصاد: دو سال پیش، ایالات متحده و اتحادیه اروپا توافق کردند که به طور موقت تعرفههای دوران ترامپ بر فولاد و آلومینیوم را لغو کنند اما توافق تجاری ترانس آتلانتیک ممکن است موجب افشای محدودیتهای دستور کار سبز واشنگتن شود. این احتمال وجود دارد که غرب هنوز هم آنگونه که ادعا میکند برای سبز کردن فولادسازیهای خود جدی نباشد.
دنیای اقتصاد: یکی از شاخصهای مطرح در زمینه تولید فولاد سبز به موضوع آلودگی هوا باز میگردد که در این راستا واحدهای فولادسازی باید به این سمت و سو پیش بروند که میزان کربن کمتری را وارد اتمسفر کنند که این امر با برخی اقدامات اصلاحی و ایجاد یک واحد در کنار مجموعه فولادسازی امکانپذیر خواهد بود. به نظر کارشناسان فولاد تاکنون هیچ اقدامی اساسی برای تولید فولاد سبز در کشور صورت نگرفته است و برای پیش رفتن به این سمت و سو نیازمند یک نگاه ملی هستیم.
بحث فولاد سبز یا به عبارت بالاتر «حیات سبز» مسئلهای است که در دنیا سالهاست که مطرح است، هدفگذاریهایی که در جهان صورت گرفته (علیالخصوص در اتحادیه اروپا) این است که در افق ۲۰۳۰ بتوانند ۸۰ درصد از مصرف سوختهای فسیلی کم کرده و تولید کربن را در دنیا کاهش دهند و به سمت و سویی که محصولات تولیدیشان با کربن کمتر است پیش بروند. در واقع تقریبا به سمتی حرکت کنند که در نهایت تولید با کربن صفر باشد.
اگرچه فعالیت شرکت توسعه آهن و فولاد گلگهر منحصرا روی تولید آهناسفنجی متمرکز شده، اما در نقشه استراتژیک این شرکت ورود به تولید محصولات با ارزش افزوده بالا ترسیم شده است که از اتخاذ رویکرد توسعه سبد محصولات و افزایش سهم از بازار فروش حکایت دارد.
مطابق استانداردهای اتحادیه اروپا میزان انتشار دیاکسید کربن بخش فولادسازی تا سال ۲۰۳۰ باید به میزان ۵۵ درصد کاهش یابد؛ با توجه به افزایش مستمر تقاضا برای فولاد در دنیا تحقق این هدف از طریق توسعه فولادسازی سبز میسر میشود. فولادسازی سبز فرآیندی انرژیبر بوده و بنابراین تولید این محصول استراتژیک و غیرقابل حذف از زندگی مدرن، با انتشار گازهای گلخانهای متعددی همراه است.
آرامش قیمتی در بازار جهانی فولاد با محوریت چین موجب شده تا ادبیات فولاد سبز با تردید بازار همراه شود زیرا رشد قیمتها آنگونه که باید و شاید از این رویکرد تولیدی حمایت نمیکند. گسترش فولاد سبز به حمایت بازار نیاز دارد ولی در شرایط فعلی ، روند عمومی بازار چندان هم به این رویکردها خوشبین نیست زیرا تقاضای گستردهای در جهان حس نمیشود.