پیمان تیلسیت؛ خیانت ناپلئون به قرارداد فین کن‌اشتاین
دیدار ناپلئون و الکساندر اول
پیمان تیلسیت، ایران و عثمانی را که به موجب پیمان‌نامه‌هایی با فرانسه از جمله فین‌کن اشتاین به فرانسه دل‌بسته بودند در برابر تجاوز روسیه تنها گذاشت و پایه‌گذار از دست دادن مناطقی از ایران مانند جمهوری‌های فعلی آذربایجان، گرجستان و ارمنستان شد. در جریان کشورگشایى‌‌های ناپلئون بناپارت، امپراتور فرانسه و حمله به کشور روسیه، شکست سختی در ناحیه فریدلند به روسها وارد شد. از این‌رو تزار روسیه از ناپلئون تقاضای متارکه جنگ کرد و با امضای معاهده دوستی در شهر تیلسیت بین دو طرف در ۸ جولای ۱۸۰۷ میلادی، روابط دوستانه بین فرانسه و روسیه ایجاد شد. براساس این پیمان که به پیمان اتحاد دو امپراتور معروف شد، روسیه و فرانسه متعهد شدند در صورت حمله کشور ثالث به خاک آنها، یکدیگر را یاری کنند. همچنین ناپلئون برای جلب رضایت و دلجویى از تزار روسیه، ایالات مولداوی و والاشی در شرق روسیه را به روسها واگذار کرد و متعهد شد که اگر سلطان عثمانی با این امر مخالفت کند با آن مقابله خواهد کرد.
در این میان دولت ایران که براساس قرارداد دوستی با فرانسه، خود را برای مقابله با دشمنانی که برای نابودی ناپلئون تحریک شده بودند آماده می‌کرد، ناگهان در سخت‌‌ترین زمان، تنها شد. ناپلئون در این عهدنامه نامی از ایران به‌عنوان متحد خود در منطقه نبرد و دولت فتحعلی‌شاه را در برابر روسیه رها کرد. پس از امضای این عهدنامه، ارتش روسیه از جبهه اروپا رهایى یافت و تمام توانش را متوجه ایران و عثمانی کرد. اما دوره دوستی و اتحاد دو کشور تنها تا سال ۱۸۱۰ میلادی ادامه یافت. در این سال، دولت روسیه به این نکته پی برد که هم‌پیمانی با ناپلئون و هواداری از وی، تجارت خارجی روسیه را مختل خواهد کرد. به همین دلیل این کشور، بندرهای خود را بر روی کشتی‌‌های بی‌طرف گشود و برای ورود کالاهای فرانسوی به روسیه نیز مالیات‌‌های سنگینی وضع کرد. سرانجام دوران اتحاد این دو امپراتوری با هجوم نافرجام ناپلئون به روسیه در ۲۴ ژوئن سال ۱۸۱۲ میلادی، خاتمه یافت.
ارسال نظر