چگونه توریسم، «پایدار» میشود؟
رفتار سبز مهمانان و میزبانان گردشگری
منظور از رفتار سبز که «رفتار سازگار با محیط زیست»، «رفتار محیط زیستی»، «رفتار حفاظتی»، «رفتار مسوولانه با طبیعت» و «پایدار و سبز بودن» نیز خوانده میشود، مجموعه فعالیتهایی است که بهطور ارادی انجام شده و آثار منفی فعالیتهای گردشگران را در محیط زیست و جامعه مقصد کاهش و آثار مثبت آن را افزایش میدهد. عناصر اصلی رفتار سبز شامل سبک زندگی مبتنی بر محافظت (توجه به موضوع مصرف سبز)، شهروندی با دغدغههای زیست محیطی (برای مثال حمایت از سیاستهای محیط زیستی) و موضوعات مربوط به نظارت بر زمین (برای مثال محافظت از حیات وحش و زیستگاه آنها) است.
همچنین رفتار سبز گردشگران بهطور کلی شامل فعالیتهای محافظتی (مثل کاهش استفاده از پلاستیک و کاغذ، استفاده از پارچه و حوله و حفاظت از آب و انرژی) و موضوعات مربوط به محیط زیست اجتماعی (برای مثال احترام به ارزشها و آداب محیطی و مشارکت در فعالیتهای محیطی محلی) است. رفتار سبز گردشگران در مقصد موضوعی است که برای گردشگران، میزبانان و سازمانهای مدیریت مقصد مهم است. در منابع علمی به استراتژیهای مختلفی برای ایجاد رفتار سبز در میان گردشگران اشاره شده؛ مثل استفاده از مکانیزمهای قانونی، اتخاذ مجوزها، دریافت پول، طراحی بهتر زیرساختها و استفاده از هنجارهای اجتماعی. اما موضوع رفتار سبز تنها مربوط به گردشگران نمیشود، بلکه رفتار میزبانان در شرکتهای گردشگری نیز باید با موضوعات زیست محیطی سازگار باشد. شاخصهای استخراج شده برای میزبانان شامل حساسیت زیست محیطی، نگرانیهای محیطی و ارزشها و باورهای شخصی است.
مطالعه در هر دومورد رفتارهای سبز گردشگران و میزبانان منجر به درک بهتری از موضوع رفتار سبز میشود. مطالعات نشان میدهد فعالیتهای پایدار در یک مقصد روستایی بر تعاملات اجتماعی تاثیر مثبت داشته و از دیگر سو امکان تعاملات اجتماعی بیشتر و با کیفیت بهتر میان گردشگران و میزبانان رفتارهای پایدار ایجاد کرده و این قدرت تعامل در ایجاد رفتار سبز در میان ساکنان منطقه و مسافران موثر است. چالشهای پایدار بودن و ارزشهای زیستمحیطی در چین نیز اخیرا مدنظر قرار گرفته است. رئیسجمهوری این کشور بارها تاکید کرده که آبهای پاک و کوهستانهای باشکوه داراییهای ارزشمندی هستند. دولت نیز در سطوح مختلف درحال اصلاح رویکردهای توسعه است. در این کشور ساکنان روستاها بهخصوص روستاهایی که محیط طبیعی جذابی دارند و نزدیک شهرهای بزرگ هستند از دهه ۱۹۹۰ در صنعت گردشگری فعالیت دارند. بیشترین شکل مشارکت مردم در گردشگری به صورت ایجاد تاسیسات اقامت و صبحانه (B&B) است.
در چین این اقامتگاهها با واژهای چینی خوانده میشود که به معنی «حس خوشبختی در مزرعه» است. در این اقامتگاهها گردشگران میتوانند از محیط روستایی با فعالیتهایی چون درست کردن غذا با مواد محلی و مشارکت در فعالیتهای روستایی لذت ببرند. در این اقامتگاهها تعامل عمیقی میان میزبان و توریست وجود دارد که در ضمن بخش جذابی از ارائه محصول نیز هست. این میزبانان پتانسیل زیادی برای تاثیر بر رفتار سبز گردشگران دارند. روستای گوژو، واقع در شهرستان جانگشیون، استان ژجیانگ در چین یک نمونه موفق در بهرهگیری از فعالیتهای پایدار و تعاملات مثبت میان میزبان و توریست و درنتیجه بهبود رفتارهای سبز در میان گردشگران است. شهرت این روستا بهدلیل توسعه گردشگری روستایی و اقامتگاههای B&B است. تقریبا تمام ساکنان این روستا از سال ۲۰۰۵ به نوعی در صنعت گردشگری مشغول به فعالیت هستند. این روستا در سال ۲۰۱۶، ۵۳۸ ارائهدهنده خدمات اقامت و صبحانه و بیش از ۲۰ هزار تخت و ۲۲ هزار میز غذا داشت. در همین سال بیش از ۵/ ۳ میلیون گردشگر از این روستا بازدید کرده و ۶۸۰ میلیون یوآن درآمد از این صنعت به دست آمده است.
قیمت تمام اقامتگاههای B&B در این روستا یکسان است. گردشگرانی که به این روستا میآیند در ابتدا از محیط طبیعی شگفتانگیز آن لذت میبرند، سپس با مشارکت در بسیاری از فعالیتهای روستایی از قبیل کندن بامبو، کاشت چای، ماهیگیری و... حس رضایت را تجربه میکنند. با مطالعه روستای مورد نظر درمییابیم با تکیه بر دو عامل پذیرش گردشگری سبز و افزایش آگاهی به میزبانان درباره نقش فعال آنها در ایجاد رفتارهای سبز درمیان گردشگران میتوان رفتار سبز در میان گردشگران را نیز افزایش داد. بهبود رفتار سبز در میان گردشگران منجر به کاهش آثار سوء توسعه توریست در مناطق روستایی میشود. این کاهش چنانچه با رونق اقتصادی همراه باشد به همان نتایج مطلوبی خواهد رسید که از گردشگری روستایی در مناطق روستایی انتظار داریم.
ارسال نظر