چهار سال پیش در شبه‌جزیره ایستریا انقلاب کوچک گردشگری آغاز شد. پروژه جان‌بخشی به ایستریا به‌دست مقامات محلی، شورای گردشگری و آژانس توسعه گردشگری ایستریا شکل گرفت تا غنای فرهنگی و تاریخی این ناحیه را به سنگ بنایی برای تجربه گردشگری قابل اعتماد در ایستریا تبدیل کند. تصمیم گرفتیم با احیای گردشگری در این منطقه، تاریخ و فرهنگ خود را زنده نگه داریم. می‌دانیم که جهانی‌شدن هویت سنتی جوامع را تهدید می‌کند و امروزه گردشگران به دنبال هویت می‌گردند و می‌خواهند در کنار جوامع محلی آن را تجربه کنند.  ما از واژه «رویداد» دل خوشی نداشتیم و تصمیم گرفتیم «تجربه‌»هایی به شکل اجراهای مشارکتی خلق کنیم. این اجراها بر اساس قصه‌ها، اسطوره‌ها و افسانه‌های اصیل ایستریایی طراحی شده‌اند و در مکان‌های مشخصی اجرا می‌شوند که با آن روایت ارتباط معنایی دارند. در پایان این اجراها پذیرایی شام با استفاده از مواد غذایی محلی و در حال و هوای سنتی انجام می‌شود. به این ترتیب سفر به قلب تاریخ ایستریا آغاز می‌شود.

از آنجا که به سنت‌ها و فرهنگمان افتخار می‌کنیم، با حمایت مردم محلی اجرای داستان‌های جزیره را آغاز کردیم. گمان می‌کردیم که آرزوی ما در حفظ میراثمان به رسمیت شناخته خواهد شد و تصور می‌کردیم کار سختی در پیش نخواهیم داشت. فکر می‌کردیم تمام افرادی که در بخش گردشگری ایستریا فعال هستند نگرشی شبیه ما دارند. خیلی زود دریافتیم توسعه گردشگری دو جنبه دارد: نخست استفاده از جوامع محلی و بهره گرفتن از میراث تاریخی و فرهنگی به‌منظور سودآوری و دیگری خدمت به جامعه و سرمایه‌گذاری برای بازسازی امکانات عمومی و میراث تاریخی و فرهنگی. بخش دوم دشوارتر به نظر می‌رسد و تنها در درازمدت سودآوری خود را نشان خواهد داد، اما تنها راه برای توسعه پایدار گردشگری همین است.

ما اصول و قواعد کار خودمان را با مشارکت تمامی اعضا وضع کردیم و در طول این مدت از قوانین خود تخطی نکرده‌ایم. چهار سال از آغاز کار ما می‌گذرد و مفتخریم که پروژه تجربه‌های الهام‌بخش ایستریا توسعه یافته است. چهارمین نسل از دانشجویان رشته «گردشگری و فرهنگ» در شرف فارغ‌التحصیلی هستند و در پیشبرد پروژه‌ها سهیم شده‌اند. اقشار مردم از تولیدکنندگان سوغات و صنایع دستی گرفته تا کشاورزان سنتی و هنرمندان، همه مشتاق پیوستن به این حرکت بزرگ و ارائه محصولات و خدماتشان به گردشگرانی هستند که به ایستریا می‌آیند.

ما برای فصل بعد آماده می‌شویم. از حالا در فکر چراغ‌قوه‌هایی هستیم که باید خیابان‌های تاریک شهر قدیمی و متروکه قرون وسطایی دویگارد را روشن کنند و چهره گردشگران را هنگام ورود به عمق معادن راسا تصور می‌کنیم. ما از حالا در رویاهایمان با گردشگران در کلبه ماهی‌گیری اسپاسیو می‌خندیم و به وجد می‌آییم و ماهی‌گیران زحمتکش روینج را می‌بینیم که شام را آماده می‌کنند. هر زمان که صحنه غروب آفتاب را از پنجره دفترمان می‌بینیم صحنه‌های رومانتیک غروب در منطقه باستانی ویزولا را در ذهن مجسم می‌کنیم که در آنجا یک درام رومی اتفاق افتاده است؛ یا خورشیدی را به یاد می‌آوریم که بر کارگران بوزت می‌تابد. در بوزت مردم برای گردشگران نان محلی تهیه می‌کنند، بازی‌های محلی را به آنها می‌آموزند و به آنها نشان می‌دهند چطور به شیوه سنتی لباس‌ها را می‌شویند. داستان‌های زیادی ناگفته مانده است. کارهای زیادی هست که باید انجام شود. ایستریا سزاوار این تلاش‌ها هست. گردشگران هم سزاوار چنین خدماتی هستند. تاریخ و سنت‌های ما نیز سزاوار این تلاش هست.

  گردشگری در کرواسی

کرواسی در سال‌های اخیر به عنوان یک مقصد برتر گردشگری با آب‌و‌هوای مدیترانه‌ای مطرح شده است. کرواسی علاوه‌بر اینکه از نعمت غنای تاریخی و فرهنگی، دریای زیبا و آفتاب درخشان بهره‌مند است، می‌کوشد راه‌های تازه‌ای برای پربارتر ساختن تجربه گردشگران از این سرزمین بیابد. ایستریا که چالش‌های موجود را به خوبی شناخته است، برای غنی ساختن تجربه گردشگران افزون بر آفتاب باشکوه و دریای زیبایی که به آنها پیشکش می‌کند، به سنت‌ها، سبک زندگی و جشن‌های تاریخی خود نیز روی آورده است.