اثر بارندگیهای یکساله منتهی به مهر ۱۴۰۲ بر «خشکسالی یزد» بررسی شد
استان رکورددار افزایش گرما
در خصوص وضعیت بارندگیهای یکسال گذشته مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت سهامی آب منطقهای یزد با اشاره به افزایش بارندگیها گفت: مقدار بارندگی در سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ نسبت به سال قبل ۲۰.۵درصد و نسبت به متوسط دوره آماری ۱۰.۵درصد افزایش داشته است. محمدعلی امیربیگی افزود: متوسط بارندگی کشور در این سال آبی ۲۱۲.۹ میلیمتر، در سال آبی گذشته ۲۰۳.۹ و در متوسط دوره آماری ۲۴۸.۳ میلیمتر بوده که این مقدار بارندگی نسبت به سال قبل چهاردرصد افزایش و نسبت به متوسط دوره آماری ۱۴درصد کاهش داشته است. وی با بیان اینکه این سال آبی از اول مهر ۱۴۰۱ تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۲ است، ادامه داد: بارندگی استان یزد در این مدت ۱۰۴.۶ میلیمتر بوده و میزان بارندگی در سال آبی گذشته ۸۶.۸ و در متوسط دوره آماری ۹۴.۷ میلیمتر بوده است.
مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقهای یزد با اشاره به اینکه میزان بارش در سال آبی امسال نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، تصریح کرد: شهرستان تفت بیشترین و شهرستان بافق کمترین میزان بارندگی را به خود اختصاص دادهاند، همچنین میزان بارندگی طی این سال آبی نسبت به میانگین دوره آماری در تمام شهرستانهای استان به استثنای شهرستانهای مهریز و بافق افزایش داشته و بیشترین افزایش بارندگی هم نسبت به متوسط دوره آماری مربوط به شهرستانهای ابرکوه و اردکان بوده است. امیربیکی گفت: وضعیت بارندگی استان در فصلهای مختلف نشان میدهد در سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بارندگی زمستان و بهار نسبت به بارش متوسط درازمدت به ترتیب حدود ۴۹درصد افزایش و ۳۳درصد کاهش داشته که بیانگر تغییرات شدید بارندگی طی فصول مختلف طی این سال آبی است.
به گفته وی، متوسط بارندگی استان یزد بر اساس آمار ۳۷ساله منتهی به سال آبی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ حدود ۹۴.۷ میلیمتر بوده که به دلیل تداوم و شدت دورههای خشکسالی در ۲۰ سال اخیر به ۸۶.۲ میلیمتر کاهش یافته است. وی با بیان اینکه وضعیت بارندگی استان در سالهای گذشته بیانگر تداوم دوره خشکسالی بوده است، گفت: در بعضی از سالها که بارندگی بیش از میانگین سالانه بوده به دلیل خشکسالی سالهای قبل تغییر محسوسی در برونرفت از خشکسالی ایجاد نشده است.
علاوه بر خشکسالیها در استان یزد که سابقه بیش از دو دهه در این خطه دارد و ۶۷.۹درصد از مساحت این استان با خشکسالی «شدید» تا «بسیار شدید» درگیر است امسال وضعیت گرما نیز در یزد به طور فوقالعاده افزایش یافت و اجازه نداد افزایش بارندگی اثر محسوسی بر کویر تشنه بگذارد. در این خصوص رئیس گروه توسعه هواشناسی کاربردی اداره کل هواشناسی استان یزد گفت: این استان رکورددار افزایش دمای هوا در میان ۳۱ استان کشور در تابستان امسال بود. محمدرضا شیرغلامی افزود: میانگین دمای هوای استان یزد در نیمه نخست شهریور امسال ۲.۹ درجه نسبت به میانگین بلندمدت افزایش داشته، این در حالی است که این عدد برای کل کشور ۱.۷ درجه بوده و از این لحاظ، یزد بیشترین افزایش دما را در میان ۳۱ استان کشور به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: همین شرایط از ابتدای تابستان حاکم بوده بهطوری که طی این مدت استانهای یزد و کرمان با افزایش ۱.۵ درجهای دما نسبت به شرایط نرمال، بیشترین افزایش دما را در میان استانها داشتهاند در حالی که میانگین افزایش دمای کشور طی این مدت ۱.۱ درجه بوده است. به گفته کارشناس هواشناسی یزد، علاوه بر افزایش دما، طی ۶ماه گذشته منتهی به پایان مرداد ۱۴۰۲ بیشتر مناطق استان متاثر از خشکسالی شدید و بسیار شدید بوده است. در عین حال مدیرکل هواشناسی یزد هم با تایید این موارد اظهار کرد: به لحاظ دمایی طی ۵۰ سال گذشته میانگین دمای کره زمین به صورت جهانی حدود یک درجه افزایش پیدا کرده است. برهانی افزود: این افزایش دما، منجر به تغییرات الگوهای سیستمهای جوی شده که اثرات مخرب آن خشکسالی و سیلهای عظیمی را ایجاد کرده در عین حال افزایش دما در خاورمیانه و ایران بارزتر بوده به گونهای که در ایران افزایش دما ۲ درجه و در استان یزد ۲.۵درجه ثبت شده است.
مدیرکل هواشناسی یزد تصریح کرد: میانگین دمای این استان در نیمه دوم سال نسبت به نیمه اول سال، ۱.۸ درجه افزایش یافته که منجر به شدت آنومالی یا ناهنجاری افزایش دما شده است. به گفته برهانی، بیشترین افزایش دما در استان یزد مربوط به شهریورماه است که به طور میانگین دمای این ماه ۳.۱ درجه نسبت به شرایط نرمال گرمتر بوده و در بین استانهای کشور، یزد رکورد بیشترین افزایش دما را به خود اختصاص داده است. این مسوول خاطرنشان کرد: در استان یزد، ۲۰درصد بارشها در فصل پاییز، ۶۰درصد در فصل زمستان و ۲۰درصد در فصل بهار و مقدار ناچیزی از بارندگیها در تابستان رخ میدهد. وی با بیان اثرات هنگفت و مخرب افزایش دما گفت: تغییرات اقلیمی میتواند منجر به کاهش تنوع زیست بوم منطقه و کاهش بهرهوری کشاورزی شود. بر اساس این اطلاعات و رتبه نخست یزد در مهاجرپذیری که عمدتا با هدف اشتغال صورت میگیرد متولیان حوزه آب باید در بحث انتقال آب بهویژه از خلیجفارس که استانهای همجوار پیشتاز در این خصوص هستند، جدیتر ورود و عمل کنند.