کشورهای پیشگام در گردشگری سبز

در این راستا، شورای جهانی سفر و گردشگری، برای نخستین بار، در یک تحقیق پیشگامانه به‌‌‌طور دقیق به بررسی اثرات صنایع داخل این بخش بر محیط‌زیست پرداخته است که ۱۸۵ کشور در تمام مناطق جهان را پوشش می‌دهد و هر سال با آخرین آمار به‌‌‌روز می‌شود.آخرین یافته‌‌‌های جهانی که در بیست و دومین اجلاس جهانی گردشگری در ریاض با عنوان ابتکار سبز عربستان رونمایی شد‌، نشان‌می‌دهد بیش از ۶۰ طرح در سال گذشته راه‌اندازی شده نشان‌‌‌دهنده بیش از ۱۸۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در اقتصاد سبز است.

شورای جهانی سفر و گردشگری به‌‌‌همراه مرکز جهانی گردشگری پایدار مستقر در عربستان، داده‌‌‌های جدیدی مبنی بر تاثیرات آب و هوایی بخش گردشگری در آسیا و آفریقا منتشر کرده است که بر اساس آن، تولید ناخالص داخلی این بخش در آسیا به‌‌‌طور متوسط سالانه ۳/ ۷‌درصد رشد داشته و در مقابل انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای آن تنها ۴درصد افزایش داشته است. آفریقا نیز توانست ۶/ ۲‌درصد در تولید ناخالص داخلی این بخش رشد کند و انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای آن تنها ۲/ ۱‌درصد افزایش یافته است.

داده‌‌‌های موجود نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۹، بخش سفر و گردشگری آسیا و اقیانوسیه و آفریقا رشد اقتصادی خود را از انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای جدا کردند. آسیا و اقیانوسیه توانست انتشار این گازها را طی این دهه بیش از ۲۶‌درصد کاهش دهد و این روند کاهشی همچنان ادامه دارد. در سال ۲۰۱۰، به ازای هر یک دلار از تولید ناخالص داخلی سفر و گردشگری منطقه، این بخش ۹۴/ ۰ کیلوگرم گازهای گلخانه‌‌‌ای منتشر می‌کرد. در حالی که در سال ۲۰۱۹، زمانی که سفر و گردشگری در اوج خود قرار داشت این رقم با بیش از ۲۶‌درصد کاهش به ۶۹/ ۰ کیلوگرم رسیده بود که نشان‌دهنده پیشرفت قابل‌توجه در تغییرات اعمال شده توسط دولت‌‌‌ها و مدیران تجاری در سراسر منطقه آسیا و اقیانوسیه برای ایجاد یک بخش پایدارتر است. داده‌‌‌های جدید نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۹ این بخش به طور متوسط تنها ۳/ ۱۰‌درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای در منطقه آسیا-اقیانوسیه را بر عهده داشته است.

آفریقا نیز توانست طی یک دهه گذشته پیش از همه‌گیری کرونا، ۱۱‌درصد از تولید گازهای کربن خود را کاهش دهد. در سال ۲۰۱۰، به ازای هر یک دلار از تولید ناخالص داخلی سفر و گردشگری منطقه، این بخش ۴۵/ ۱کیلوگرم گازهای گلخانه‌‌‌ای منتشر می‌‌‌کرد. اما در سال ۲۰۱۹، این رقم با بیش از ۱۱‌درصد کاهش به ۲۹/ ۱کیلوگرم رسید. در همان سال این بخش به طور متوسط تنها ۶/ ۶‌درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌‌‌ای در سراسر آفریقا را بر عهده داشت.

بنابر گفته جولیا سیمپسون، رئیس و مدیرعامل شورای جهانی سفر و گردشگری، اکنون این شورا می‌تواند به دولت‌‌‌های سراسر آسیا-اقیانوسیه و آفریقا اطلاعات جامعی را برای برداشتن گام‌‌‌های مهم در راستای توافق پاریس و اهداف توسعه پایدار سازمان ملل ارائه دهد. بنابراین، برای رسیدن به اهداف و جایگاه خود، باید گام‌‌‌هایی بزرگ‌تر و جسورانه‌‌‌تر برای کاهش انتشار گازهای کربن برداشته شود. برای این منظور، به حمایت دولت‌‌‌ها برای تسریع در تولید سوخت‌‌‌های هوایی پایدار (سوخت سبز با کربن صفر) نیاز است که تاثیر قابل‌توجهی بر اثرات اقلیمی خواهد داشت و همچنین انرژی‌‌‌های تجدیدپذیر بیشتری را به شبکه‌‌‌های ملی وارد می‌کند.

خاورمیانه پیشتاز سفرهای «کربن صفر»

کاهش انتشار گازهای کربن در حال حاضر یکی از مهم‌ترین اهداف صنعت گردشگری جهان است که علاوه بر سازمان‌‌‌های بین‌المللی، دولت‌‌‌های مناطق مختلف جهان نیز در این راستا اقدامات گسترده‌‌‌ای را انجام داده‌‌‌اند و آینده صنعت گردشگری را به‌‌‌سوی سفرهای سبز بدون تولید گازهای کربن پیش می‌‌‌برند. پیش از اجلاس شورای جهانی سفر و گردشگری در عربستان، کشورهای خاورمیانه نیز آمادگی خود را برای برگزاری نمایشگاه بازار سفر عربی (ATM) ۲۰۲۳، در جهت ایجاد توریسم سازگار با اقلیم اعلام کردند. از این رو، کشورهای عربی را می‌توان به‌‌‌عنوان پیشگام در جهان، به‌‌‌سوی ایجاد سفرهای «کربن صفر» در خاورمیانه به‌‌‌منظور فراهم کردن شرایط توریسم سازگار با اقلیم دانست که در این راستا تمرکز خود را بر پنج موضوع پایداری خطوط هوایی سبز، مهمان‌نوازی زیست‌محیطی، جاذبه‌‌‌های پایدار، محصولات محلی و ابتکارات دولت آینده‌‌‌نگر معطوف کرده‌اند.

خاورمیانه که به‌‌‌نوعی به‌‌‌عنوان رهبر جهانی در «نوآوری سبز» سرمایه‌‌‌گذا‌ری خواهد کرد، انجمنی متشکل از متخصصان سفر، گردشگری و مهمان‌‌‌نوازی را برای رسیدن به پیشرفت‌‌‌های پایدار ایجاد کرده و نمونه‌‌‌هایی از بهترین عملکردها در تمامی حوزه‌‌‌ها را به اشتراک خواهد گذاشت. نمایشگاهی با موضوع «پیش به‌‌‌سوی صفر خالص» در جهت کربن‌‌‌زدایی آینده سفرها اقدام خواهد کرد. آمارهای جهانی نشان می‌دهد که فعالیت‌‌‌های مرتبط با گردشگری حدود ۸درصد از انتشار کربن در سراسر جهان را تشکیل می‌دهد. از این رو، فعالان و مقامات در این حوزه خود را ملزم به آماده‌‌‌سازی در جهت کربن‌‌‌زدایی سفرها و نجات سیاره می‌‌‌دانند و در این راستا اقدامات گسترده‌‌‌ای را در پیش گرفته‌‌‌اند.

یکی از مهم‌ترین تاثیرات در رسیدن به هدف «کربن صفر» را باید در ایجاد خطوط هوایی سبز جست‌وجو کرد. زیرا بیشترین میزان تولید کربن، از طریق هواپیماها و سوخت‌‌‌های مورد استفاده آن است. به‌‌‌همین دلیل بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی در سراسر جهان در حال سرمایه‌گذاری در نوآوری‌‌‌های پیشرفته برای به حداقل رساندن تاثیر سفرهای هوایی بر محیط‌زیست هستند و خطوط هوایی مستقر در خاورمیانه نقش پیشرو را در این انتقال ایفا می‌کنند. در کنار خطوط هوایی، بسیاری از هتل‌‌‌ها و اقامتگاه‌‌‌ها نیز سخت تلاش می‌کنند تا اثرات زیست محیطی خود را در سطح زمین به حداقل برسانند. خاورمیانه در حال حاضر میزبان مجموعه‌‌‌ای از هتل‌‌‌ها و اقامتگاه‌‌‌های سازگار با محیط‌زیست است که بسیاری از آنها پلاستیک‌های یکبار مصرف، روشنایی و وسایل برقی انرژی‌‌‌زا را حذف کرده‌‌‌اند و از مواد تجدیدپذیر و سازگار با محیط‌زیست استفاده کرده‌‌‌اند.

تمامی این استراتژی‌‌‌های گردشگری پایدار با مدیریت مستقیم دولت‌ها در سراسر خاورمیانه در حال اجرا هستند و در این راستا سرمایه‌گذاری‌‌‌های گسترده‌ای در دپارتمان‌‌‌های اقتصادی و پلتفرم‌‌‌های یادگیری نوآورانه صورت گرفته است و کشورهای خاورمیانه در جهت رسیدن به این هدف، با چشم‌اندازهای ۱۰‌ساله، به رقابت با یکدیگر مشغول هستند.