ناهماهنگی داخلی سیاستگذار

رفیعی در این گفت‌‌‌وگو با بیان اینکه در دوره شیوع کرونا شاهد روزهای سختی برای توریسم در ایران بودیم‌ می‌‌‌گوید: در این دوره زمانی، دخالت‌‌‌های بیجا و غیرکارشناسی دوایر و دستگاه‌های مختلف به رکود بیشتر گردشگری در کشورمان منجر شد. به عنوان مثال در دولت قبل وزارتخانه‌‌‌ای که در کنترل ویروس موفق نبود،‌‌‌ سفر را عامل شیوع کرونا عنوان می‌‌‌کرد. آن زمان بارها در گفت‌‌‌وگو با رسانه‌‌‌ها تاکید کردم اتفاقا بیشترین محلی که مردم در آن احساس خطر می‌‌‌کردند مراکز درمانی است و در مقابل در اماکن گردشگری و اقامتی بیشترین میزان رعایت پروتکل‌‌‌ها را شاهد هستیم. او با اشاره به اینکه در دوره پاندمی در مراکز اقامتی و وسایل حمل‌‌‌ونقل میزان پذیرش و فروش بلیت به شکل ۶۰درصد ظرفیت گرفته شده و ایران تنها کشوری بود که چنین قوانینی را داشت، اضافه می‌کند: با این حال اغلب باور به گردشگری در مجموعه نهادها و دستگاه‌‌‌های دولتی نه تنها در دولت قبل بلکه دولت‌‌‌های پیشین وجود نداشت و همین موضوع سبب شده فضا برای رشد آن شکل نگیرد.

رفیعی به اولین دیدار خود با متولی گردشگری اشاره کرده و ادامه می‌دهد: یکی از خواسته‌‌‌های اصلی فعالان گردشگری در دوره جدید مدیریت گردشگری، واکسیناسیون فعالان این حوزه در کنار باز شدن مرزها به روی گردشگران خارجی بود که خوشبختانه در یک بازه زمانی کوتاه هر دو اجرایی شدند. او می‌‌‌گوید: دنیا مرزهای خود را به روی گردشگران گشوده بود با این حال ما در ایران با سختگیری مضاعف برای ورود توریست‌‌‌ها مواجه بودیم و استدلال و توجیه متولیان سلامت نیز بر این موضوع استوار بود که ورود گردشگران شرایط را برای انتشار سویه‌‌‌های جدید کرونا هموار می‌کند. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران با بیان اینکه متولی گردشگری در کمتر از یک هفته در رایزنی با هیات دولت توانست این دو چالش را برطرف کند، به توان بالای رایزنی متولی گردشگری با سایر ارکان حاکمیت اشاره کرده و می‌گوید: با این حال، رفع همه چالش‌‌‌های گردشگری از عهده یک مقام خارج است و چنانچه یک نفر می‌‌‌توانست این کار را انجام دهد‌‌‌ نیازی نبود وزارتخانه‌‌‌ای تحت عنوان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شکل بگیرد. بنابراین لازم است تمام مدیران و کارشناسان یک دستگاه با هم همکاری داشته باشند.

به اعتقاد رفیعی انتصاباتی که در حوزه توریسم کشور صورت گرفته موضوعی است که می‌‌‌توان به آن نقدهایی وارد کرد. او با اشاره به اینکه متولی گردشگری در زمان مدیریت خود هر هفته صحبت یا سخنرانی داشته که فارغ از درست یا غلط بودن آنها،‌‌‌ باید از سوی مدیران میانی پیگیری می‌‌‌شد، ادامه می‌دهد: یکی از این صحبت‌‌‌ها به فقدان شادی در جامعه برمی‌‌‌گشت. اینکه چرا در برخی کشورها مردم عبوس هستند و جامعه ما هم به این سمت در حال حرکت است. این موضوعی است که باید مورد بررسی قرار گیرد؛ زیرا هر زمانی که متولی گردشگری یک مساله را مطرح می‌کند باید یافتن راه‌هایی برای رسیدن به آن از سوی مدیران میانی پیگیری شود. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران معتقد است علاوه بر آن باید گفته‌‌‌های متولی گردشگری توسط اصحاب توریسم و اساتید دانشگاه مورد نقد و بررسی قرار گیرد. او می‌‌‌گوید: چناچه شاهد پیگیری‌‌‌های مطالب مطرح شده باشیم شاهد تحول‌‌‌گرایی در حوزه توریسم خواهیم بود؛ زیرا در غیر این صورت و عدم پیگیری‌‌‌ها اتفاقی در این عرصه نمی‌‌‌افتد.

او اضافه می‌کند: در موضوعی مانند رشد شادی در کشور باید شاهد این باشیم در اماکن گردشگری مجموعه برنامه‌‌‌هایی برای توسعه نشاط برنامه‌‌‌ریزی یا اسباب سرگرمی برای مردم فراهم شود؛ زیرا پرداختن به یک گفتمان کاری است که مجموعه تحت مدیریت متولی گردشگری باید انجام دهد. رفیعی با بیان اینکه برخی مسوولان در عرصه گردشگری بر اساس یک سال کار خود در این حوزه ماندگار شده‌‌‌اند،‌‌‌ عنوان می‌کند: گرچه شخص متولی گردشگری در این دوره فعالیت‌‌‌های زیادی انجام داده است،‌‌‌ با این حال مجموعه تحت مدیریت می‌‌‌توانست به شکل فعالانه‌‌‌تری در این عرصه عمل کند. رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران معتقد است صنعت توریسم در دنیا تحول ایجاد کرده و چرخ اقتصاد جوامع را به حرکت درآورده است. او می‌‌‌گوید: همسایه غربی ما با وجود اینکه به لحاظ داشته‌های میراثی، فرهنگی و طبیعی با ایران قابل مقایسه نیست اما امسال رکورد جهانی را زد و توانست رتبه اول را به لحاظ جذب گردشگر به دست آورد.

او با ابراز امیدواری از اینکه در ایران بتوانیم شاهد تحولاتی در این حوزه باشیم اضافه می‌کند: گفته می‌شود انتقاد کمتر و تشویق بیشتر ممکن است به تحول در این صنعت منجر شود، از همین روست که باید در کنار بیان نقاط ضعف، ‌‌‌موارد مثبت را هم عنوان کرد. با این حال برخی اتفاقات که در عرصه گردشگری در ماه‌‌‌های اخیر افتاده باعث انتقادهای فراوانی شده است. نمونه آن دو نرخی شدن بلیت هواپیما برای اتباع ایرانی و غیرایرانی است. در هیچ کشوری در جهان سراغ نداریم که قیمت بلیت بر اساس نژاد،‌‌‌ تابعیت و .. باشد،‌‌‌ وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هم از همان ابتدا نسبت به این امر‌‌‌، موضع مخالف اتخاذ کرد با این حال همچنان این مورد ادامه دارد. گفته‌‌‌های این فعال حوزه گردشگری نشان‌‌‌ می‌دهد گرچه برخی دستاوردهای متولی گردشگری در این یک سال مثبت ارزیابی می‌شود،‌‌‌ با این حال جای بهبود در این حوزه وجود دارد و باید گام‌‌‌های جدی‌‌‌تری به ویژه در حوزه مدیران میانی در این زمینه برداشته شود.