واردات پروبیوتیک‌‌‌های دام، طیور و آبزیان حدود صفر شد

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با بیان این مطالب درباره اثربخشی پژوهشگاه در توسعه فناوری‌‌‌های نوین، رفع چالش‌‌‌های بخش کشاورزی و مسوولیت‌‌‌های ملی و حاکمیتی کشاورزی گفت: برخی از فناوری‌‌‌های راه یافته به عرصه کشاورزی در ۲۰۵‌هزار هکتار از اراضی زراعی کشور استفاده شده‌‌‌ و سالانه بالغ بر ۱۷۵ میلیون دلار از محل صرفه‌‌‌جویی ارزی با افزایش ارزش افزوده، عاید کشاورزی کشور می‌شود، از جمله این فناوری‌‌‌ها می‌توان به انتقال فناوری و تولید صنعتی پروبیوتیک‌‌‌های دام، طیور و آبزیان، انتقال فناوری و تولید تجاری کودهای زیستی مبتنی بر تریکودرما، تولید تجاری و سریع بیوکمپوست به عنوان کود آلی از پسماندهای نیشکر، کشت بافت و سالم‌‌‌سازی ارقام نیشکر از طریق کشت بافت، تولید بذر سالم (مینی تیوبر) سیب زمینی و تولید تجاری پایه‌‌‌های کشت بافتی سیب مالینگ اشاره کرد.

غلامرضا صالحی‌جوزانی با اشاره به تجاری‌‌‌سازی دانش فنی تولید پروبیوتیک‌‌‌های بومی دام، طیور و آبزیان گفت: خوشبختانه با ایجاد و گسترش شرکت‌های دانش‌‌‌بنیان فعال کشور در این حوزه، در حال حاضر واردات پروبیوتیک‌‌‌های دام، طیور و آبزیان به کشور تقریبا نزدیک به صفر شده است.

وی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین محصولات زیست فناوری در سطح جهانی کودهای زیستی است، افزود: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در چند سال گذشته به دانش فنی تولید کود زیستی مبتنی بر قارچ تریکودرما رسیده که این دانش فنی به شرکت بخش خصوصی منتقل شد. در حال حاضر سالانه حدود ۲۰‌هزار بسته از این کود تولید و در سطح ۲۰‌هزار هکتار مصرف می‌شود، گزارش‌‌‌های کشاورزان نشان داده که این محصول باعث کنترل بسیاری از عوامل بیماری‌زا و افزایش عملکرد محصولات باغی و زراعی حداقل به میزان ۲۰‌درصد شده است.

صالحی‌جوزانی ادامه داد: هر ساله پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی سالم‌‌‌سازی هسته‌‌‌های اولیه حدود ۱۹ رقم سیب‌‌‌زمینی را تهیه و ۶‌هزار گیاهچه به دست آمده را در اختیار شرکت‌های متقاضی (حدود ۲۲ شرکت) قرار می‌دهد، در نتیجه این زنجیره، حدود ۳۰ میلیون مینی‌تیوبر (ریزغده) در کلاس‌‌‌های مختلف بذری تولید و در اختیار کشاورزان پیشرو قرار داده می‌شود.

به گفته وی، میزان صرفه‌‌‌جویی ارزی حاصل از خودکفایی در این زمینه حدود ۵۰ میلیون دلار طی ۱۵ سال گذشته بوده است؛ همچنین با گسترش استفاده از بذر سالم سیب‌‌‌زمینی ضمن جلوگیری از ورود آفات و بیماری‌‌‌های قرنطینه‌‌‌ای، با وجود کاهش سطح زیر کشت سیب‌‌‌زمینی شاهد افزایش عملکرد و تولید سیب‌‌‌زمینی در کشور بوده‌‌‌ایم.

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با اشاره به انتقال پروتکل تولید کشت بافتی پایه‌‌‌های مالینگ سیب درختی گفت: در این بخش پژوهشگاه بیوتکنولوژی با دستیابی به دانش فنی تکثیر کشت بافتی پایه‌‌‌های مالینگ مرتون و انتقال آن به چهار شرکت خصوصی توانست استفاده از این پایه‌‌‌ها را به سرعت در کشور گسترش دهد. طی چند سال، حدود یک میلیون نهال کشت بافتی از این فناوری تهیه و در باغات کشور کشت شده است و برآوردهای اولیه نشان از افزایش تولید در باغات به میزان حداقل دو برابری دارد. نهال‌‌‌های به‌‌‌دست آمده در سطح حدود ۲۰‌هزار هکتار کشت شده‌‌‌اند که منجر به افزایش تولید تا حدود ۴۰۰‌هزار تن در سال معادل ۱۲۰ میلیون دلار می‌شوند.

وی افزود: در برنامه افزایش اثربخشی پژوهشگاه در بخش کشاورزی، هدف‌گذاری بر افزایش دو برابری اثربخشی پژوهشگاه طی یک دوره چهار‌ساله است، به نحوی که انتظار می‌رود این اثربخشی از ۱۷۵ میلیون دلار به حدود ۳۶۰ میلیون دلار و ورود به عرصه فناوری‌‌‌های پژوهشگاه از ۲۰۵‌هزار هکتار به بیش از ۳۰۰‌هزار هکتار برسد، همچنین میزان افزایش تولید و کاهش ضایعات ناشی از این فناوری‌‌‌ها به حدود ۵۰۰‌هزار تن در سال برسد.

صالحی‌جوزانی با تاکید بر مهم‌ترین برنامه‌‌‌های جاری پژوهشی پژوهشگاه تصریح کرد: اجرای برنامه سالم‌‌‌سازی ارقام مهم گونه‌‌‌های باغی، تولید بذور هیبرید سبزی و صیفی از طریق دابلدهاپلوئیدی و مهندسی معکوس، اصلاح مولکولی گیاهان علوفه‌‌‌ای کم‌‌‌آب‌‌‌بر (گراس‌‌‌ها، ارزن و سورگوم)، مهندسی ژنتیک گیاهان صنعتی برای مقاومت به آفات و علف‌کش‌ها، اصلاح مولکولی گوسفند برای صفات اقتصادی، تولید اقتصادی زیست توده گیاهان در فضای بسته و بیوراکتورها، ریز ازدیادی ارقام مختلف خرما، تولید فرآورده‌‌‌های زیستی و نانوفناورانه از قبیل پروبیوتیک‌‌‌ها، استارترهای صنایع لبنی، ریزجلبک‌‌‌ها، کودها و آفت‌کش‌‌‌های زیستی، نانوکودها و نانوسموم و نانوحسگرها از جمله این برنامه‌هاست.

وی همچنین از افتتاح مجتمع جدید پژوهش و فناوری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در سال‌جاری خبر داد و گفت: با توجه به اهمیت توسعه فناوری‌‌‌های نوین کشاورزی، ایجاد زیرساخت‌‌‌های مناسب و پیشرفته پژوهش و فناوری کشاورزی برای آینده کشاورزی کشور بسیار دارای اهمیت است؛ خوشبختانه طی بیش از ۱۵ سال تلاش، مجتمع جدید پژوهش و فناوری پژوهشگاه مراحل نهایی تکمیل خود را طی می‌کند و در سال‌جاری با حضور مسوولان کشوری افتتاح خواهد شد.