محرک مثبت آشامیدنی‏‏‌ها

سنجش ارزندگی آشامیدنی‌‌‌ها

گروه محصولات آشامیدنی یکی از زیرمجموعه‌های صنعت محصولات غذایی محسوب می‌‌‌شود که شامل سه‌شرکت با مجموع ارزش بازار ۶هزار و ۱۷۰میلیارد تومان است. بیشترین میزان ارزش بازار مربوط به شرکت «غدیس» است که در حال حاضر با ارزش بازار ۲هزار و ۶۸۴میلیارد تومانی در حال معامله است. در شرکت‌‌‌های آشامیدنی بازار سرمایه هر سهم عمدتا نسبت قیمت به سود بالایی دارد. با این حال شرکت «غدیس» در حال حاضر با نسبت قیمت به سود ۷.۲واحدی در بازار معامله می‌‌‌شود که با توجه به دورقمی بودن این نسبت در دو شرکت هم‌‌‌گروه، می‌‌‌توان گفت «غدیس» در محدوده ارزنده‌‌‌ای به‌لحاظ قیمتی قرار دارد.

نزول مقادیر تولید

ارزیابی مقادیر تولید شرکت‌‌‌های تولیدکننده محصولات آشامیدنی بازار سرمایه نشان می‌‌‌دهد در مقیاس سالانه به‌طور متوسط هر سال ۷۹۱میلیون لیتر انواع آشامیدنی توسط سه‌شرکت بورسی این صنعت تولید می‌‌‌شود و به‌طور میانگین یک‌درصد به میزان تولیدات این صنعت افزوده شده است. با این حال این روند تولید در صنعت محصولات آشامیدنی طی دوسال گذشته معکوس شده است. طی سال‌‌‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تناژ تولیدی این صنعت به‌‌‌ترتیب نزول یک‌ و ۷درصدی را به ثبت رسانده است که در مقایسه با متوسط سالانه عملکردی ضعیف محسوب می‌‌‌شود. اصلی‌‌‌ترین عامل تضعیف متغیرهای تولیدی گروه آشامیدنی‌‌‌ها به آزادسازی نرخ فروش محصولات آنها و درنتیجه تضعیف قدرت خرید مردم بازمی‌‌‌گردد که موجب شده است تقاضا برای محصولات کاهش یابد و تولیدات کمتر شود. با این حال بررسی مقادیر تولید صنعت آشامیدنی در سال جاری نشان می‌‌‌دهد وضعیت کاهشی متغیرهای تولیدی صنعت متوقف شده و تولیدات بهبود نسبی یافته است. بر این اساس در تابستان و پاییز امسال تولید نوشیدنی‌‌‌ها به‌‌‌ترتیب افزایش ۲ و ۲۹درصدی را تجربه کرده است. در بازه ۹ماهه امسال مجموع تولیدات صنعت آشامیدنی به‌‌‌میزان ۶۵۰ میلیون لیتر به ثبت رسیده که در قیاس با مدت مشابه سال ۱۴۰۲ رشد یک‌درصدی را به ثبت رسانده است. در سال جاری بیشترین میزان افزایش تولیدات مربوط به شرکت «غنوش» است. تناژ تولیدی این شرکت طی ۹ماه سال جاری به‌‌‌میزان ۳هزار و ۳۵۶تن بوده که در قیاس با ۹ماه آغازین ۱۴۰۲ رشد ۲۲درصدی را تجربه کرده است.

کاهش فروش با ضعف قدرت خرید

در کنار بررسی مقادیر تولید شرکت‌‌‌های آشامیدنی، ارزیابی مقادیر فروش این صنعت می‌‌‌تواند وضعیت متغیرهای بنیادین آن را بهتر نمایان کند. در ۱۳سال گذشته، به‌طور میانگین هر سال ۷۸۰میلیون لیتر محصولات آشامیدنی توسط سه شرکت بورسی این صنعت به فروش رسیده است. همچنین رشد فروش محصولات آشامیدنی در سال‌‌‌های گذشته به‌طور میانگین یک‌درصد به ثبت رسیده است. با وجود این، همان‌طور که وضعیت متغیرهای تولیدی آشامیدنی‌‌‌ها در دوسال اخیر ضعیف شده، مقادیر فروش نیز کاهشی بوده است. در سال‌‌‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ مقادیر فروش آشامیدنی‌‌‌ها به‌‌‌ترتیب رشد کمتر از ۰.۵درصد و نزول ۸درصدی را به ثبت رسانده است. در مقیاس فصلی، چه در بهار و چه در تابستان امسال مقادیر فروش شرکت‌‌‌های آشامیدنی با افت همراه شده است.

با این حال در پاییز عملکرد این صنعت بهبود خوبی را تجربه کرده و تناژ فروش شرکت‌‌‌های آشامیدنی بازار سرمایه با افزایش ۷درصدی نسبت به پاییز ۱۴۰۲ همراه شده است. در ۹ماه امسال شرکت‌‌‌های آشامیدنی در مجموع ۶۲۳ میلیون لیتر انواع محصولات آشامیدنی را تولید کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲درصد کاهش یافته است. در سال جاری همان‌طور که شرکت «غنوش» عملکرد خوبی را به‌لحاظ افزایش مقادیر تولید به ثبت رساند، در رشد مقادیر فروش نیز یکه‌تاز بود و با جهش ۲۴درصدی توانست در سال جاری ۳هزار و ۶۰۰تن انواع محصولات آشامیدنی را به فروش رساند.

شکست حصار دستوری

نرخ‌‌‌گذاری در صنعت آشامیدنی تا سال ۱۴۰۱ به‌طور دستوری صورت می‌‌‌گرفت. اما از اواسط ۱۴۰۲ عمده محصولات این صنعت از سیطره قیمت‌‌‌گذاری دستوری خارج شدند و همین امر موجب شد تا وضعیت سودآوری آشامیدنی‌‌‌ها بهبود خوبی را تجربه کند. در بازه ۹ماه امسال به‌طور میانگین ۵۷درصد به نرخ فروش محصول اصلی سه‌شرکت بورسی محصولات آشامیدنی بازار سرمایه در قیاس با ۹ماه ابتدایی ۱۴۰۲ افزوده شده است. بیشترین میزان رشد نرخ فروش در این مقیاس مربوط به شرکت «غنوش» است. محصول اصلی این شرکت یعنی «کنسانتره مرکبات» که ۹۸درصد از درآمد این شرکت را تشکیل می‌‌‌دهد در سال جاری با افزایش ۱۰۲درصد نسبت به ۹ماه ابتدایی ۱۴۰۲ همراه شده است. در مقیاس نقطه به نقطه طی نهمین ماه از سال جاری، به‌طور میانگین ۳۹درصد به نرخ فروش محصول اصلی شرکت‌‌‌های آشامیدنی افزوده شده است. در این مقیاس نیز شرکت «غنوش» توانسته است مرکبات خود را با افزایش ۸۶درصدی نسبت به آذرماه ۱۴۰۲ به فروش برساند و با این اوصاف بیشترین میزان رشد نرخ را تجربه کند. مقایسه نرخ فروش آذرماه صنعت آشامیدنی با متوسط سال جاری نیز نشان می‌‌‌دهد به‌طور میانگین ۱۵درصد به نرخ فروش محصول اصلی این صنعت افزوده شده است. بیشترین میزان رشد نرخ طی آذرماه بازهم مربوط به شرکت «غنوش» است که مرکبات خود را طی این ماه با افزایش ۲۴درصدی نسبت به متوسط ۱۴۰۳ به فروش رسانده است.

فوران درآمدی

با وجود نزول مقادیر تولید و فروش شرکت‌‌‌های آشامیدنی در دوسال اخیر، درآمد این صنعت رشد خوبی را تجربه کرده است. طی ۱۳سال گذشته به‌طور متوسط هر سال ۳۹درصد به مبلغ فروش شرکت‌‌‌های نوشیدنی بازار سرمایه افزوده شده است. این رشد در سال گذشته شتاب گرفته و فروش سه‌شرکت آشامیدنی بازار سرمایه با افزایش ۵۷درصدی نسبت به سال ماقبل به‌میزان ۶هزار و ۶۹۵میلیارد تومان به ثبت رسیده است. این به معنای افزایش ۱۸درصدی شتاب صعودی درآمد این صنعت طی سال گذشته است. ارزیابی درآمد آشامیدنی‌‌‌ها در سال جاری نشان می‌‌‌دهد شتاب رشد درآمدی این صنعت طی سال جاری برخلاف سال ۱۴۰۲ با کاهش همراه شده است. در مقیاس فصلی در تابستان و پاییز امسال به‌‌‌ترتیب درآمد فروش آشامیدنی‌‌‌ها به‌‌‌ترتیب افزایش ۲۴ و ۲۷درصدی را تجربه کرده است. همچنین مجموع فروش ۹ماه سال جاری با رشد ۳۱درصدی نسبت به مدت مشابه ۱۴۰۲، به‌‌‌میزان ۶هزار و ۸۲۷میلیارد تومان به ثبت رسیده است. از میان سه‌شرکت بورسی تولیدکننده محصولات آشامیدنی، همان‌طور که «غنوش» عملکرد بسیار خوبی در رشد مقادیر تولید و فروش تجربه کرده بود، در رشد درآمد نیز سردمدار جهش درآمدی درمیان هم‌‌‌گروهی‌‌‌های خود بوده است. مجموع فروش این شرکت در سال جاری به‌‌‌میزان ۱۱۴میلیارد تومان به ثبت رسیده که در مقایسه با ۹ماه نخست ۱۴۰۲ رشد ۱۲۲درصدی را تجربه کرده است.

رشد متغیرهای سودآوری

قیمت‌‌‌گذاری از سال گذشته در عمده محصولات تولیدی شرکت‌‌‌های آشامیدنی آزاد شد و همین موضوع عاملی بود تا سودآوری صنعت آشامیدنی بهبود چشمگیری را تجربه کند. در مقیاس سالانه حاشیه سود این صنعت طی ۱۳سال اخیر به‌طور متوسط ۱۷درصد بوده است. در سال ۱۴۰۲ حاشیه سود شرکت‌‌‌های آشامیدنی با رشد ۶درصدی به‌‌‌میزان ۲۳درصد افزایش یافته است. با این حال در مقیاس فصلی عملکرد خوب سودآوری شرکت‌‌‌های نوشیدنی همچون بازه سالانه نبوده است. در تابستان امسال حاشیه سود این صنعت به‌‌‌میزان ۶درصد ثبت شده که در مقایسه با متوسط فصلی نزول ۱۰درصدی را تجربه کرده است. در سال گذشته شرکت «غنوش» بیشترین میزان سودآوری را با ۳۱درصد حاشیه سود به ثبت رسانده است. با این حال عملکرد شرکت مذکور در تابستان امسال ضعیف بوده و به زیان رسیده است. در تابستان امسال شرکت «غدیس» با ثبت حاشیه سود ۲۰درصدی بیشترین میزان سودآوری را تجربه کرد.