کمبود آلومینا عامل نزول متغیرهای بنیادین یک صنعت بنیادین شد

رکود توسعه‏‏‌ای آلومینیوم‏‏‌

دنیای اقتصاد -عباس بیات : ارزیابی متغیرهای بنیادی شرکت‌های آلومینیوم‏‏‌ساز بورسی نشان می‌دهد که معضل مواداولیه موجب شده است تا شرکت‌های این صنعت در سال‌جاری عملکرد ضعیفی از خود نشان دهند. ماده‏‏‌اولیه اصلی این صنعت، پودر آلومیناست که ۷۰درصد موادمستقیم آلومینیومی‏‏‌ها را تشکیل می‌دهد. این ماده عمدتا از طریق واردات تامین می‌شود که موجب تحمیل هزینه سنگینی بر شرکت‌های آلومینیوم‌ساز می‌شود. مقادیر تولید و فروش صنعت آلومینیوم در مقیاس سالانه طی سال ۱۴۰۲ به‏‏‌ترتیب کاهش ۲ و ۳درصدی را تجربه کرده است.

 در بخش درآمدی طی سال گذشته فروش صنعت  آلومینیوم 22هزار و 238میلیارد تومان به ثبت رسیده که در مقایسه با سال 1401 رشد 31درصدی را تجربه کرده است. عامل کلیدی افزایش نسبی درآمد این صنعت را با وجود کاهش مقادیر تولید و فروش، می‌‌‌توان متوسط افزایش نقطه به نقطه 43درصدی نرخ فروش طی مردادماه امسال دانست. ارزیابی سودآوری آلومینیوم‌‌‌سازان نشان می‌دهد که در بازه سالانه از سال 1400 متغیرهای سودآوری این صنعت با کاهش همراه شده است. با این حال در سال 1402 نزول سودآوری به اتمام رسیده و میانگین سه‌متغیر سودآوری همچون سال ماقبل به‌‌‌میزان 21درصد به ثبت رسیده است. در بازه فصلی طی بهار امسال میانگین حاشیه سود آلومینیوم‌سازان با 4درصد کاهش به‌‌‌میزان 21درصد بوده است.

چالش حل‌‌‌نشدنی ماده‌‌‌اولیه

بررسی روند تولیدات شرکت‌های آلومینیوم‌ساز بورسی نشان می‌دهد که در 13سال گذشته به‌طور متوسط هر سال یک‌درصد به تولیدات این صنعت افزوده شده است. در سال 1402 مجموع تولیدات آلومینیومی‌‌‌ها 215هزار تن بوده که نسبت به سال ماقبل 2درصد کاهش یافته است. در مقیاس فصلی طی بهار امسال میزان تولید آلومینیوم‌سازان 55هزار تن بوده که این عدد تغییر خاصی نسبت به بهار 1402 نداشته است. در مقیاس ماهانه نیز طی پنج‌ماه نخست امسال، میزان تولید این صنعت 89هزار تن بوده که مشابه بازه فصلی، دقیقا به اندازه دوره مشابه قبل بوده است. عامل کلیدی در رکود تولیدات آلومینیوم‌سازان و عدم‌رشد آن را می‌‌‌توان بحث کمبود ماده اولیه اصلی این صنعت یعنی پودر آلومینا دانست. این پودر سهم بیش از 70درصدی در میان موادمستقیم موردنیاز برای تولید آلومینیوم دارد. بخش عمده این پودر از طریق واردات تامین می‌شود و به همین خاطر شرکت‌های آلومینیوم‌‌‌ساز را برای تامین این ماده با هزینه گزاف مواجه می‌کند. این موضوع عاملی بود تا تولیدات آلومینیوم‌سازان در سال 1402 با کاهش 2درصدی همراه شود و در بازه‌های فصلی و ماهانه رشد تولید رقم نخورد. از میان چهار شرکت بورسی این صنعت، «فالوم» برترین عملکرد را درمیان آلومینیوم‌سازان داشته است. شرکت مذکور موفق شده است 3هزار و 285تن انواع آلومینیوم را در سال جدید تولید کند و مجموع تولیدات خود را 5درصد افزایش دهد.

در کنار متغیر تولیدی، به جهت فهم بهتر عملکرد مالی یک شرکت باید مقادیر فروش نیز بررسی شود. متوسط مقدار فروش آلومینیوم‌‌‌سازان در 13سال اخیر 202هزار تن بوده و در هر سال همچون مقدار تولید یک‌درصد به این میزان فروش افزوده شده است. طی سال 1402 مجموع تناژ فروش این صنعت 217هزار تن به ثبت رسید که در مقایسه با سال ماقبل 3درصد نزول را تجربه کرده است. با این حال در مقیاس فصلی وضعیت فروش آلومینیوم‌‌‌سازان بهبود چشمگیری داشته است. بر این اساس مجموع تناژ فروش این صنعت در بهار امسال 52هزار و 452تن به ثبت رسید که این میزان در قیاس با بهار 1402، 21درصد افزایش را تجربه کرده است. با این حال بررسی ماهانه فروش این صنعت از نزولی بودن تناژ فروش آلومینیوم‌سازان حکایت دارد. در پنج‌ماه نخست امسال، فروش این صنعت حدود 82هزار تن به ثبت رسیده که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 3درصد کاهش یافته است. به‌رغم رشد تولیدات شرکت «فالوم» در پنج‌ماه نخست امسال، تناژ فروش این شرکت با کاهش همراه شده است. در سال‌جاری بهترین عملکرد به شرکت «فنوال» با ثبت رشد یک‌درصدی تولید تعلق دارد.

رشد 43درصدی نرخ فروش ماهانه

شرکت‌های آلومینیومی جزو صنایع صادرات‌محور بورسی هستند و به همین خاطر به‌رغم سایه قیمت دستوری بر این صنعت، صادرات همواره راهگشای این صنعت بوده و توانسته است درآمد فروش آلومینوم‌سازان را با رشد خوبی همراه سازد. در پنج‌ماه نخست امسال متوسط رشد نرخ فروش محصول اصلی این صنعت نسبت به مدت مشابه سال قبل 31درصد بوده است. بیشترین جهش نرخ متعلق به شرکت «فمراد» است. این شرکت با رشد 36درصدی نرخ فروش راد (مفتول آلومینیوم) که محصول اصلی آن است، توانسته است بهترین عملکرد را در این مقیاس به ثبت برساند. در پنجمین ماه از سال 1403، متوسط رشد نرخ فروش محصول اصلی آلومینیوم‌سازان 16درصد بوده است و در این بین بیشترین جهش نرخ فروش به شرکت «فالوم» تعلق دارد. این شرکت در مردادماه محصول اصلی خود یعنی انواع کابل را 41درصد بیشتر از متوسط امسال به فروش رسانده است. در مقیاس نقطه به نقطه طی مردادماه به‌طور میانگین 43درصد به نرخ فروش محصول اصلی آلومنیوم‌‌‌سازان افزوده شده است. در این بازه نیز «فالوم» با ثبت جهش 67درصدی فروش خود موفق شده است بهترین عملکرد را در میان آلومینیوم‌سازان به ثبت برساند.

سکون سودآوری

همان‌طور که عنوان شد، تنها چالش آلومینیوم‌‌‌سازان، بحث مواداولیه وارداتی آنهاست. صادرات موجب شده است تا فروش و سود این صنعت رشد نسبی را تجربه کند. ارزیابی متغیرهای سودآوری آلومینیوم‌سازان نشان می‌دهد که در 13سال گذشته، حاشیه سودهای ناخالص، عملیاتی و خالص آنها به‌‌‌ترتیب 19، 13 و 9درصد به ثبت رسیده است. متغیرهای سودآوری این صنعت تا سال 1400 با ثبت متوسط 30درصد روند افزایشی خوبی را تجربه کردند. در سال 1401 حاشیه سود آنها به 21درصد کاهش یافت. در سال 1402 شرکت‌های آلومینیومی توانستند حاشیه سود سال گذشته خود را تکرار کنند و متوسط 21درصد سودآوری را رقم بزنند. متوسط حاشیه سود 1402 این صنعت 7درصد از میانگین سالانه بیشتر است و دقیقا مشابه سال 1401 بوده است. طی بهار امسال، آلومینیوم‌‌‌سازان نتوانستند عملکرد خوبی داشته باشند. متوسط سه‌حاشیه سود این صنعت در بهار امسال 21درصد به ثبت رسیده که این عدد در قیاس با میانگین فصلی 4درصد کاهش یافته است. در میان چهار شرکت تولیدکننده آلومینیوم بازار سرمایه، «فنوال» سودآورترین شرکت است. این شرکت موفق شد به‌طور متوسط حاشیه سود 1402 و بهار امسال خود را به‌‌‌ترتیب 36درصد و 34درصد به ثبت برساند و با این حساب بهترین عملکرد را نسبت به سه‌شرکت دیگر داشته است.

سبقت فروش «فمراد»

با وجود عملکرد نه‌چندان مطلوب آلومینیوم‌سازان در رشد مقادیر تولید و فروش، فروش این صنعت تحت‌تاثیر رشد نرخ‌های فروش با رشد خوبی همراه بوده است. در 13سال گذشته به‌طور میانگین هر سال 37درصد به درآمد این صنعت افزوده شده است. طی سال 1402 فروش آلومینیوم‌سازان 22هزار میلیارد تومان به ثبت رسید که در مقایسه با سال ماقبل رشد 31درصدی را تجربه کرده است. با وجود کاهش شتاب رشد درآمد سالانه این صنعت، در مقیاس فصلی رشد درآمد شتاب خوبی را تجربه کرده است. طی بهار امسال فروش آلومینیوم‌‌‌سازان بورسی 6هزار و 465میلیارد تومان بوده که در مقایسه با بهار 1402 به میزان 53درصد جهش یافته است. در بازه ماهانه طی پنج‌ماه نخست امسال، فروش این صنعت 10هزار و 326میلیارد تومان به ثبت رسید که این عدد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 28درصد افزایش یافته است. از میان چهار شرکت آلومینیوم‌ساز بورسی، «فمراد» درخشان‌‌‌ترین عملکرد را طی سال‌جاری داشته است. این شرکت با ثبت فروش 717میلیارد تومان، موفق به رشد 206درصدی فروش خود نسبت به مدت مشابه سال قبل شده است.